چطور همفکری دانشجو و استاد می‌تونه دلزدگی از درس رو کم کنه؟ (به خصوص واسه تیپ‌های مختلف یادگیری!)

اگه این روزا دانشجو یا معلم باشی، احتمالاً با واژه «دلزدگی تحصیلی» یا همون Academic Burnout برخورد کردی. یعنی همون حالتی که آدم حس می‌کنه دیگه انرژی و انگیزه‌اش رو برای درس خوندن و دانشگاه از دست داده و هیچی بهش حال نمی‌ده. مخصوصاً تو این دوره و زمونه که خیلی از کلاس‌ها آنلاین شدن و بچه‌ها گاهی حس می‌کنن تو فضای مجازی گم شدن!

حالا یه تحقیقی تو دانشگاه علوم پزشکی جیلین چین انجام شده که اومده بررسی کرده ببینه آیا مدل ارزیابی همکاری استاد-دانشجو (یا همون Teacher-Student Collaborative Assessment – TSCA) می‌تونه برای کم کردن این دلزدگی تاثیر مثبتی داشته باشه یا نه. TSCA هم یعنی دانشجوها و استادا با هم دیگه می‌شینن درباره ارزیابی و نحوه امتحانت‌ها و تمرین‌ها همکاری می‌کنن، نه اینکه فقط استاد تعیین کنه صفر تا صد چجوری باید نمره داده بشه.

تو این تحقیق، دوتا کلاس لیسانس با جمعیت کل ۸۵ نفر شرکت کردن. یه نکته جالبش این بود که بچه‌ها رو بر اساس سبک یادگیری تقسیم‌بندی کردن. اگه اسم طبقه‌بندی Kolb شنیدی، می‌دونی که آدما می‌تونن سبک‌های یادگیری متفاوتی داشته باشن: تطبیقی (Adaptive)، درون‌ریز (Assimilative: یعنی کسی که بیشتر با اطلاعات و نظریه‌ها دسته و پنجه نرم می‌کنه)، واگرا (Divergent: آدم‌هایی با ذهن باز که ترجیح می‌دن چندتا راه‌حل برای هر مسأله پیدا کنن) و همگرا (Convergent: کسایی که دوست دارن یه جواب درست و قطعی از دل مسائل دربیارن).

توی این ۳ ماه که بچه‌ها طبق این شیوه همکاری جدید با استادها کار کردن، اول و آخرش با پرسش‌نامه‌های معتبر سطح دلزدگیشون رو سنجیدن.

نتایجِ داستان خیلی باحال بود! معلوم شد دانشجوهایی که سبک یادگیریشون تطبیقی یا واگرا بود، بعد از این تجربه همکاری، به صورت معنی‌داری دلزدگی تحصیلیشون کمتر شد (یعنی اون‌قدر داده‌ها تأیید شد که کاملاً آماریه و الکی نیست! P<0.05 هم یعنی همون از لحاظ علمی معناداره). اما کسایی که سبک یادگیریشون همگرا یا درون‌ریز بود، تغییر جالبی تو دلزدگی حس نکردن (P>0.05 یعنی از نظر آماری تغییر خاصی مشاهده نشده).

یعنی چی؟ یعنی این مدل مشارکت بین دانشجو و استاد می‌تونه واسه بعضی از تیپ‌های شخصیتی یادگیری، خیلی خوب جواب بده؛ به خصوص‌‌ اونایی که دوست دارن تو کلاس فعال باشن و ذهن بازتر دارن. اما برای بعضیا شاید تاثیرش کمتر باشه یا باید دنبال مدل دیگه‌ای بود.

این تحقیق نشون می‌ده که دیگه وقتشه برای درس دادن و حتی طراحی دوره‌های آنلاین، به تیپ شخصیت و سبک یادگیری بچه‌ها حواس‌مون باشه و شاید بهتر باشه این مدل‌های شخصی‌سازی‌شده رو امتحان کنیم. پس اگه دانشجو یا استادی، دفعه بعدی که حس کردی داری burnout می‌شی، شاید یه همکاری بیشتر با استاد یا دانشجوها بتونه بهت انگیزه بده و حال درس خوندنت رو بهتر کنه!

خلاصه‌اش این شد که: مدل ارزیابی همکاری استاد-دانشجو می‌تونه برای کم کردن دلزدگی بعضی از دانشجوها معجزه کنه، به شرطی که سبک یادگیری آدم‌ها رو هم بشناسی و بهش توجه کنی. این موضوع مخصوصاً برای آموزش آنلاین خیلی مهمه!

منبع: +