خب رفقا، بیاید یه خبری رو با هم بررسی کنیم که این روزا تو خبرگزاریها پیچیده: ژاپن بعد از ۱۳ سال داریم صحبت از ساخت یه نیروگاه هستهای جدید میکنه! 😳 میدونم که الان پیش خودتون میگین: “مگه همون ژاپنی نبودن که بعد از فاجعه فوکوشیما قید هستهای رو زدن؟” بله، دقیقا همونه! داستان از این قراره که تو سال ۲۰۱۱ یه زلزله و سونامی خیلی عجیب و غریب اومد، باعث شد نیروگاه فوکوشیما بره رو هوا و ملت کلی ترسیدن و کلی نیروگاه هستهای خاموش شد و برنامهها هم متوقف شد.
ولی الان اوضاع داره عوض میشه. طبق یه گزارش از بلومبرگ، شرکت برق کانسای (Kansai Electric Power) رسماً اعلام کرده که میخواد تحقیقات واسه ساخت یه راکتور جدید تو نیروگاه هستهای میهاما ـ تو منطقه فوکویی (یه استان غربی ژاپن، نزدیک توکیو) ـ رو شروع کنه. البته فعلاً فقط در حد مطالعات و بررسیه، ولی خب همینم یه اتفاق مهمه! اگه همه چیز طبق روال پیش بره و مجوزها صادر بشه، این میشه اولین راکتور جدیدی که ژاپن بعد از اون فاجعه قراره بسازه.
حالا چرا الان دارن دوباره به هستهای فکر میکنن؟ چند تا دلیل داره:
۱. مصرف برق عجیب و غریب هوش مصنوعی! AI یا همون هوش مصنوعی که الان همه جا هست، خیلی برق میخواد. مخصوصاً دیتاسنترها (Datacenter یعنی اون مراکزی که کلی کامپیوتر رو به صورت فشرده گذاشتن تا همه پردازشهای آنلاین رو انجام بدن) واقعاً برقخور هستن!
۲. کمبود منابع داخلی انرژی! ژاپن خودش منابع زیاد نفت و گاز نداره، و زمین محدودی هم داره که بخواد خورشیدی و بادی راه بندازه. پس نیازه راهی پیدا کنه که برق پایدار و بدون کربن تولید کنه.
۳. بحث گرمایش زمین و انرژی پاک! همه کشورا دارن فشار میارن که برق بیکربن تولید کنن. برق بیکربن یعنی اینکه از تولیدش دیاکسید کربن در نمیاد؛ هستهای، خورشیدی و بادی از این دستهان.
تو این شرایط، طبق گفته رئیس شرکت کانسای، آقای نوزومو موری، واقعاً کشورای کوچیکی مثل ژاپن که منابع طبیعی زیادی ندارن مجبوران یه فکری برای آینده انرژی خودشون بکنن، مخصوصاً با رشد صنایع جدید مثل AI.
برنامه فعلاً اینه که بررسی کنن آیا میشه راکتور قدیمی شماره ۱ میهاما رو که الان دارن از رده خارج میکنن، با یه نمونه جدید جایگزین کنن یا نه. این بررسیها چند سال طول میکشه و هنوز هیچ تاریخ دقیقی برای شروع ساخت و ساز مشخص نیست. ولی خود اینکه دارن دوباره جدی بررسی میکنن، نشونه عوض شدن فضاست.
خبر ساخت احتمالی راکتور جدید روی بازار سهام هم تاثیر داشت! سهام شرکت کانسای تا ۵٪ رفت بالا، سهام توکیو الکتریک و هوکایدو الکتریک هم تا ۶.۷٪ رشد کرد. حتی میتسوبیشی صنایع سنگین (Mitsubishi Heavy Industries) هم که قطعات هستهای میسازه، ۶.۲٪ رفت بالا، چون احتمالاً سفارش میگیرن.
از لحاظ فنی هم الان یه مدل راکتور جدید به اسم SRZ-1200 متعلق به میتسوبیشی مطرحه و طبق گفته مدیر بخش مهندسی اون شرکت (آقای هیرواکی کیتائورا)، الان واقعبینانهترین گزینه برای پروژه میهاما همین مدله. البته نتیجه مطالعات زمینی و بررسیها خیلی تاثیر داره و هنوز چیزی قطعی نشده.
شاید بپرسین الان چند تا راکتور فعال دارن؟ ژاپن ۳۳ تا راکتور قابلاستفاده داره ولی کمتر از نصفش فعاله.. دلیل؟ هم موانع قانونی و حسابی سختگیرانه شدن قوانین نهادهای ناظر (Regulatory bodies یعنی نهادهایی که مراقب ایمنی و مقررات هستن)، هم هزینههای عجیب آپدیت ایمنی، هم مقاومت مردم محلی. البته میگن افکار عمومی هم داره عوض میشه و الان مخصوصاً رایدهندههای جوان و مدیران صنایع دارن بیشتر از قبل از انرژی هستهای حمایت میکنن.
در کل، به خاطر افزایش قیمت برق و برنامههای کاهش کربن، دوباره فضا برای هستهای باز شده. این روند فقط مختص ژاپن هم نیست؛ تو دنیا هم داره برگشت میخوره! مثلاً مایکروسافت تو آمریکا داره روی نیروگاه قدیمی Three Mile Island سرمایهگذاری میکنه و آمازون هم پشتیبان یه استارتاپ هستهای نسل جدید شده. (استارتاپ یعنی یه شرکت جدید و نوآور تو یه حوزه خاص)
وزیر تجارت ژاپن، آقای یوجی موتو، فعلاً نظری درباره برنامه کانسای نداده ولی یه بار دیگه تاکید کرد که دولت نیاز به برق بدون کربن رو جدی میدونه و قراره شرایط رو برای سرمایهگذاری و تقویت زنجیره تأمین بخش هستهای بهتر کنه (زنجیره تامین یعنی کل شرکتهایی که تو تامین قطعه، سرویس و مواد اولیه برای نیروگاه دخالت دارن).
خلاصه اینکه پروژه میهاما، اگه تائید بشه، تبدیل میشه به یه نقطه عطف تو سیاست انرژی ژاپن و احتمالاً زمینه ساخت نیروگاههای جدید دیگه رو هم فراهم میکنه. ژاپنِ دیروز که همه رو وحشتزده کرد، حالا میخواد دوباره یکی از بازیگرای اصلی انرژی هستهای بشه، اونم تو عصر هوش مصنوعی و رقابت برق پاک!
نظر شما چیه؟ آیا ژاپن باید دوباره رو انرژی هستهای حساب کنه یا هنوز سایه فوکوشیما سنگینه؟
منبع: +