خب بچه‌ها، یه نکته جالب درباره سیستم‌های سلامت تو آمریکا اینه که حدوداً ۱ نفر از هر ۱۰ نفر به یه بیماری نادر مبتلاست! اما مشکل چیه؟ بیشتر سیستم‌های ثبت اطلاعات پزشکی مثل EHR (یعنی پرونده سلامت الکترونیکی که دکترها همه چیز رو اونجا ثبت می‌کنن)، این بیماری‌ها رو درست ثبت نمی‌کنن. مخصوصاً چون این بیماری‌ها اکثراً اسم مشخص یا کُد ICD ندارن و اطلاعات مهم‌شون تو یادداشت‌های پزشکی دکترها قایم می‌مونه!
حالا بیاید راجع‌به RDMA صحبت کنیم که تو این مقاله معرفی شده. RDMA یعنی Rare Disease Mining Agents که اگه بخوام ساده بگم، یه جور سیستم باهوشه که شبیه خود دکترها سعی می‌کنه سرنخ‌های مربوط به بیماری‌های نادر رو از داخل پرونده‌های بیماران پیدا کنه.
یعنی چی؟ خب می‌دونیم که دکترها یادداشت‌هاشون پره از انواع اختصارهای پزشکی (مثلاً نوشته «RA» واسه آرتریت روماتوئید). الگوریتم‌ها و سیستم‌های قبلی معمولاً با این اختصارا قاطی می‌کنن و نمی‌تونن منظور دکتر رو بفهمن. یا مثلاً بعضی وقتا اسم بیماری رو دکتر مستقیم نمی‌نویسه و فقط توضیح می‌ده «بیمار رنگ پریدگی داره و انرژی نداره» که می‌تونه نشونه یه بیماری نادر باشه.
کلی سیستم هوشمند ساختن برای پیدا کردن بیماری‌ها از این یادداشت‌ها، اما بازم مشکلاتی بوده: یا نمی‌تونستن درست این اختصارا رو بفهمن، یا نمی‌تونستن بفهمن دکتر غیرمستقیم چی می‌خواست بگه. تازه یه مشکل دیگه هم بوده: خیلی از این مدل‌ها رو می‌فرستن رو سرورهای ابری (Cloud) که یعنی اطلاعات بیمار باید فرستاده بشه به بیرون از بیمارستان یا درمانگاه و این خودش یه دردسر حسابی درباره حریم شخصی ایجاد می‌کنه. می‌دونید که Privacy یعنی اطلاعات مردم جایی نره که نباید!
RDMA اما همه اینا رو یکجا حل می‌کنه! این سیستم یه جورایی مثل پزشک‌هایی عمل می‌کنه که میان تیکه‌های اطلاعات رو به هم وصل می‌کنن تا بفهمن شاید یه بیماری خاص پشت قضیه ست. نکته باحال اینه که RDMA به صورت Local یعنی روی کامپیوترها و سیستم‌های دکترها خود بیمارستان اجرا میشه و لازم نیست هیچ اطلاعاتی بره روی Cloud. یعنی دیگه نگرانی بابت حریم شخصی خیلی کمتر میشه.
یه نکته فنی هم اینه که RDMA نه تنها اختصارهای پزشکی رو خوب می‌فهمه، بلکه اگه یه بیماری رو تو یادداشت دکتر به طور غیرمستقیم هم اشاره شده باشه رو هم تشخیص می‌ده. این یعنی کلی سرنخ جدید برای دیدن بیماری‌های نادر که قبلاً اصلاً قابل شناسایی نبودن. تازه، کارایی‌ش هم خیلی بهتر از مدل‌ها و الگوریتم‌های قبلیه؛ تو مقاله گفتن که F1 یعنی شاخص دقت-بازخوانی، تا ۳۰ درصد بهتر شده و هزینه پردازش و اجرا هم تا ۱۰ برابر کمتر شده! (F1 یه معیاره تو یادگیری ماشین که هم دقت هم یادآوری رو با هم در نظر می‌گیره و نشون می‌ده الگوریتم چقدر خوب یاد می‌گیره.)
در نتیجه: با وجود RDMA، دیگه دکترها لازم نیست نگران لو رفتن اطلاعات خصوصی بیماران باشن و می‌تونن سریع‌تر و راحت‌تر به سرنخ‌های بیماری‌های نادر دست پیدا کنن. این یعنی کلی شانس بیشتر برای تشخیص درست و زودهنگام بیماری‌های خاص.
اگه دوست دارید بیشتر درباره این سیستم بدونید یا حتی کدش رو ببینید، می‌تونید برید سراغ گیت‌هابشون: https://github.com/jhnwu3/RDMA
خلاصه که آینده پزشکی و تشخیص بیماری‌های خاص حسابی روشن‌تر شده، اونم با کمک همچین ایده‌های باحالی!
منبع: +
