اگه اهل بورس باشی یا حتی کمی اخبارش رو دنبال کنی، حتماً شنیدی که سهام شرکت‌های انرژی خیلی بالا و پایین میشه؛ یعنی نوساناتش زیاده. خب این ویژگی باعث شده کلی محقق سراغ استفاده از هوش مصنوعی و مدل‌های یادگیری ماشین (Machine Learning، یعنی الگوریتم‌هایی که خودشون از داده‌ها یاد می‌گیرن و پیش‌بینی می‌کنن) برای پیش‌بینی حرکت قیمت‌ها تو این بازار برن.
حالا بیاید یه نکته جالب رو بررسی کنیم: آیا واقعاً حس و حالی که تو خبرهای اقتصادی هست می‌تونه روی پیش‌بینی بورس انرژی تاثیر بذاره؟ یا اصلاً این اخبار چقدر می‌تونن به مدل‌های هوشمند در تشخیص روند بازار انرژی کمک کنن؟
توی یه تحقیق جدید، دوتا روش جالب رو برای این کار امتحان کردن. اول از همه، اومدن یه مدل پیشرفته به اسم FinBERT رو به کار بردن. FinBERT یه مدل هوش مصنوعی مبتنی بر Transformerهاست (Transformer اینجا یعنی شبکه‌هایی که مخصوص فهمیدن معنی جمله‌ها توی متنه و خیلی تو کارهای تحلیلی زبان طبیعی موفق بودن!) که مخصوص حوزه مالی ساخته شده و کارش اینه که تحلیل کنه خبرها حس و حال مثبت دارن، منفی دارن یا خنثی‌ان. به این مدل‌ها معمولاً Sentiment Analysis میگن؛ یعنی بررسی می‌کنه لحن متن چیه.
بعد که از FinBERT استفاده کردن تا خبرها رو بررسی کنه، نتیجه‌ی تحلیل احساسات رو دادن به یه مدل دیگه به اسم LSTM. LSTM نوعی شبکه عصبی بازگشتیه (یعنی می‌تونه اطلاعات مربوط به گذشته رو نگه‌داره و رابطه‌ی بین داده‌ها رو توی یه سری زمانی بفهمه)، و کارش البته پیش‌بینی قیمت سهامه.
حالا یه سوال مهم: اصلاً داده‌هایی که از خبرها گرفتن چی بودن؟ فقط تیتر خبرها رو بررسی کردن یا متن کامل خبر رو هم آوردن وسط؟ چون خب به نظرت تیتر همیشه همه چیز رو منتقل می‌کنه؟
تو این تحقیق، اومدن تاثیر احساس نهفته تو تیترها رو با احساسات داخل خود متن کامل خبر مقایسه کردن. یعنی فهمیدن ممکنه وقتی تیتر مثبت باشه توی متن قضیه طور دیگه‌ای باشه یا برعکس. جالبیش اینه که متوجه شدن بررسی احساسات توی خود محتوای کامل خبر، کمک خیلی بیشتری به مدل‌های پیش‌بینی قیمت سهام انرژی می‌کنه تا اینکه فقط تیترها رو نگاه کنیم.
در واقع، نتیجه‌شون این شد:
۱. اگه تحلیل احساسات (Sentiment Analysis) رو با الگوریتم‌های پیشرفته مثل FinBERT و روی خبرهای حوزه انرژی انجام بدی، می‌تونه دقت پیش‌بینی قیمت سهام رو بهتر کنه.
۲. تحلیل احساس تو متن کامل خبر خیلی اثرگذارتر از بررسی فقط تیترهای خبریه. یعنی اطلاعات پنهان بیشتری تو خود مقاله هست.
اگر بخوای همه اینا رو خلاصه کنیم: حال و هوای اخبار اقتصادی (چه مثبت چه منفی یا بی‌تفاوت) واقعاً تو روند سهام انرژی تاثیر داره، ولی باید بیشتر به متن و عمق خبرها توجه کنیم تا فقط تیترها. مهمه که وقتی الگوریتم‌های هوش مصنوعی رو برای پیش‌بینی بازار استفاده می‌کنیم، داده‌هامون رو دقیق‌تر و عمیق‌تر بررسی کنیم تا بتونیم حرکت بعدی بازار رو حدس بزنیم.
اگه دنبال این بودی که چطور میشه با هوش مصنوعی بازار رو پیش‌بینی کرد یا تحلیل خبرها چقدر مهمه، این تحقیق نشون داد که فقط به دیده شدن تیتر اکتفا نکن؛ برو سراغ متن اصل خبرها و بذار مدل‌های هوشمند حس و حال واقعی بازار رو بفهمن!
منبع: +
