دنیای هوش مصنوعی (Artificial Intelligence یا همون AI خودمون که الان تو همه چی هست) هر روز داره باهوش‌تر و خفن‌تر میشه! مخصوصاً این مدل‌های بزرگ زبان (Large Language Models یا همون LLMها) مثل GPT-4o که می‌تونن مثل انسان‌ها باهات حرف بزنن و حتی مساله هم حل کنن. حالا تصور کن دو تا از اینا رو بذارن رو به روی هم و بخوان با هم ریاضی حل کنن! واقعاً چه اتفاقی ممکنه بیفته؟
اخیراً یه تحقیق خفن اومده که دقیقاً اومده همین رو بررسی کرده؛ یعنی دیده چجوری چند تا LLM اگه با هم حرف بزنن و همکاری کنن، کارشون تو حل مسائل ریاضی چقدر بهتر میشه. مثلاً تو زمینه آموزش AI یعنی آموزش با کمک هوش مصنوعی که این روزا خیلی ترنده، این که این روباتا بتونن با هم تعامل کنن، می‌تونه کلاً سطح آموزش رو ببره بالاتر و حتی هزینه‌ها رو هم بیاره پایین.
تو این تحقیق اومدن چهار مدل گفتگو و همکاری بین این هوش مصنوعی‌ها رو امتحان کردن (اونی که معروفه به OpenAI GPT-4o، یعنی آخرین مدل گپ‌زن شرکت OpenAI):
- تعامل معلم-دانش‌آموز (Teacher-Student interaction): یعنی یکی مثل معلم رفتار می‌کنه و اون یکی مثل شاگرد.
- همکاری همتا-به-همتا (Peer-to-Peer collaboration): هر دو دقیقاً در یه سطح هستن و با هم رفیقانه سر مسئله فکر می‌کنن.
- یاد دادن دوطرفه (Reciprocal Peer Teaching): هر کدوم یه بخشی از مطلب رو می‌فهمه و به اون یکی توضیح میده (هم یاد می‌گیرن، هم یاد میدن).
- بحث انتقادی (Critical Debate): شروع می‌کنن بحث و جدل علمی در مورد مسئله که ببینن کی راه درست رو پیدا می‌کنه.
حالا چجوری آزمایش گرفتن؟ اومدن یه محیط چت دو نفره ساختن (یعنی دو تا مدل هوش مصنوعی که فقط با هم حرف می‌زنن و مسئله حل می‌کنن)، و مسائل ریاضی رو از یه دیتاست معروف به اسم “MATH” بهشون دادن. دیتاست یعنی یه مجموعه بزرگ سوال که برای اینجور پژوهشا استفاده میشه.
نتیجه واقعاً جالب شد: وقتی دو تا هوش مصنوعی با هم مکالمه و همکاری می‌کنن، کارشون خیلی بهتر از وقتیه که یکی تنهایی مسئله رو حل می‌کنه. یعنی teaming بهتره از solo بازی! حالا بین اون چهارتا رویکرد، همکاری همتا-به-همتا (همون Peer-to-Peer) از همه دقیق‌تر و موفق‌تر بود. یه جورایی مثل اینه که دو تا دانش‌آموز با هم بشینن مسئله حل کنن، نتیجه بهتر می‌گیرن تا یکی فقط خودش درست و حسابی بخواد به جواب برسه.
یه نکته جالب دیگه هم کشف کردن: نوع حرف زدنشون واقعاً تاثیر داره! مثلاً اینکه فقط جواب بدن (Statement)، یا جواب یکی رو تایید کنن (Acknowledgment)، یا تیکه‌هایی راهنمایی به هم بدن (Hint)، همه اینا باعث میشه بهتر بتونن جواب‌ها رو پیدا کنن. یعنی همونطوری که تو جمع دوستا وقتی چیزی رو توضیح میدی یا تایید می‌کنی، یادگیری بهتر میشه.
در کل، این تحقیق نشون داد که محیط‌هایی که هوش مصنوعی‌ها توش همکاری می‌کنن (یعنی Multi-Agent frameworks)، واقعاً قوی‌تر و باحال‌تر هستن تو مسائل سخت، فقط شرطش اینه که مدل گفتگو و تعامل بین این مدل‌ها درست انتخاب بشه. پس اگه آینده آموزش روی دودستی سپرده بشه به این روبات‌ها، بدونیم که رفیق‌بازی اینا مهمه و ساختار گپ‌زدنشون تاثیر مستقیم روی یادگیری‌شون داره.
خلاصه بخوام بگم: اگه هوش مصنوعی‌ها رو بذاریم گروهی و درست با هم حرف بزنن، ریاضی رو بهتر، سریع‌تر و ارزون‌تر حل می‌کنن! و چه بسا این داستان واقعاً آموزش رو عوض کنه و مدارس آینده رو حسابی خلاق‌تر و جذاب‌تر کنه. جالبه نه؟
منبع: +
