اگه فکر میکنی چتجیپیتی فقط یه موتور سرچ باحال بود که جواب سوالاتو میداد، باید بگم داستان داره جذابتر میشه! اپنایآی (همون شرکت معروف پشتی چتجیپیتی) قراره یه حالت جدید به اسم Study Mode یا همون «حالت مطالعه» رو بده بیرون که مخصوص دانشجوهاست. این یکی دیگه قرار نیست فقط یه جواب سرسری بندازه جلوت، بلکه مثل یه معلم خصوصی و رفیقطور تو هر ساعت شبانهروز، کنارته تا باهات درس بخونه.
شنیدی میگن معلم خوب پیدا کردن از طلا گرونتره؟ حق هم دارن! چون معلم خصوصی درست و حسابی تو آمریکا تا ساعتی ۲۰۰ دلار هم میگیرن! اما اپنایآی داره سعی میکنه این قضیه رو عادلانه کنه، یعنی همه بتونن معلم تاپ داشته باشن؛ فرقی نمیکنه جیبشون چقد پوله. تازه این سنگ بنای پروژه بزرگیه که از سپتامبر، یعنی شروع ترم جدید، میخواد هوش مصنوعی رو تو کلاسای درس جا بندازه.
یه دموی جالبش رو که برای خبرنگارا نشون دادن، نشون میداد وقتی یه دانشجو در مورد یه موضوع سفتوسخت مثل «game theory» (تئوری بازیها – یعنی علم تحلیل موقعیتهایی که توش چند نفر تصمیم میگیرن و تصمیم هرکدوم روی بقیه تاثیر داره) از این استادیمود بپرسه چی میشه. به جای اینکه فقط اطلاعات بریزه سر دانشجو، ازش میپرسه دقیقا دنبال چیه، و بعد یواش یواش با هم گفتوگو میکنن تا جواب پیدا شه. هدفش اینه روش یادگیری تعاملی بسازه، نه فقط انتقال اطلاعات یکطرفه.
جالب بدونی این مود جدید رو اپنایآی با مشورت با متخصصای آموزش و بیش از ۴۰ موسسه علمی ساخته. حتی استادای معروفی مثل کریستوفر هریس (که خودش تو نیویورک تخصص آموزش سواد هوش مصنوعی رو داره)، گفتن روشی که داخلش هست – یعنی بر مبنای روش سقراطی («Socratic method» یعنی معلم با طرح سوال، جوابو از دانشجو بیرون میکشه تا خودش یاد بگیره نه اینکه لقمه آماده بده) – خیلی معقوله! این روش میگه دانشجو خودش با راهنمایی استاد، پاسخ درست رو پیدا کنه.
حتی یه سری دانشجو هم که جزو گروه آزمایشی بودن (از دانشگاههایی مثل پرینستون، وارتون، و دانشگاه مینهسوتا)، کلی ازش تعریف کردن و گفتن خیلی خوب سرعت یادگیری هر نفر رو تنظیم میکنه و دائم چک میکنه که واقعا فهمیدی چی شد یا نه.
اما خب بیاین رو راست باشیم! قرار نیست رنگ بزنه همهچی ۱۰۰٪ درسته یا اینکه فقط مطالب کتابا داخلش هست. زیر کاپوت (یعنی پشت صحنه) همون چتجیپیتی خودمونه، فقط یه فیلتر مکالمهای جدید داره که جوابهاشو بیشتر به توضیحدار و آموزشی تبدیل میکنه تا فقط ارائه جواب خشک و خالی. یعنی اگه بخوای دقیق نگا کنی، این معلمخصوصی هوشمند هم مثل دانشجویی میمونه که هم کل کتابارو خونده هم همه سایتایی مثل ردیت و تامبلر و خلاصه، همه نظر درست و غلط اینترنتو بلده! چون مغزش مدل زبان بزرگه – همون «Large Language Model» که یعنی با کلی متن از اینترنت آموزش دیده و نمیتونه همیشه خوب بدو از هم جدا کنه – گاهی ممکنه اشتباه یادت بده یا حتی سوتی بره اطلاعات از خودش بسازه.
به خاطر همین اساتید باید حواسشون باشه بچهها راهو اشتباهی نرن یا قاطی اطلاعات غلط نشن. حتی وقتی از اپنایآی پرسیدن آیا این مود فقط به موضوعات خاص محدوده؟ جواب دادن نه! هر سوالی که تو چتجیپیتی میشه پرسید، اینجا هم میشه، حتی غیر درسی یا از هر رشتهای.
یه فاز جذاب Study Mode اینه که واقعا واسه بعضیا درس خوندن باهاش لذتبخشتر از نشستن پای کتابای سنگین مثل «قضیه بیز» (Bayesian theorem – یه فرمول آماری معروف که احتمال وقوع یه اتفاق رو با توجه به اطلاعات جدید تعیین میکنه) شده. یکی از دانشجوهای پرینستون به اسم مگی وانگ میگه: «انگار یه حس پاداش کوچیک میگیرم که اوه، تونستم این نکته رو بفهمم!» در واقع، حالت تشویقی بات، حس پیشرفت آدمو سرحال میاره.
البته خود مسئول بخش آموزش اپنایآی، لیا بلزکی، هم میگه هدفشون اینه که دیگه فاصله بین دانشجوهای با امکانات و بیامکانات رو کم کنن؛ یعنی هرکی تو هر نقطه، بتونه ابزار یادگیری و آموزش با کیفیت داشته باشه، نه فقط اونایی که پول معلم خصوصی دارن.
البته باید حواسمون باشه، همین الان تحقیقات اولیه نشون داده مدلهای هوش مصنوعی میتونن خودشونو با سبک یادگیری هر فرد تطبیق بدن؛ یعنی حالت شخصیسازی رو دارن. ولی تا زمانی که هنوز ایرادای خودشونو دارن، باید بدونی اگه یکی فقط دنبال جواب و تقلبه(!) میتونه بره سراغ همون چتجیپیتی معمولی و درجا همهچی رو جلوی پایش میذاره.
در کل، استادی مود نه تنها یه ابزار جدیده برای یادگیری تعاملی، بلکه تجربه درس خوندن رو یکم دوستانهتر و سرگرمکنندهتر کرده؛ حداقل آزمایشیها گفتن حاضر بودن حتی واسه استفادهش پول هم بدن، چه رایگان باشه چه نه!
پس اگه از خسته شدن از کتابای سفت و دلزدگی از درس گرفتن توسط استادهای حوصلهسربر کفری شدی، شاید وقتشه دم استادی مود رو بزنی و با یه رفیق هوشمند جدید، یادگیری رو برای خودت جذابتر کنی. البته، هیچوقت عقل انسانی و دقت اساتید باهوش رو جایگزین نمیکنه – اما کمک گرفتن ازش هم اشکالی نداره؛ فقط با چشم باز و قضاوت درست!
منبع: +