خب رفقا، یه خبر نهچندان خوب واسه اونایی که ویندوز ۱۱ SE رو روی لپتاپهاشون دارن و به خصوص کسایی که Surface Laptop SE رو خریدن! مایکروسافت رسماً اعلام کرده پشتیبانی از ویندوز ۱۱ SE فقط تا اکتبر ۲۰۲۶ (یعنی حدود یه سال و خوردهای دیگه) ادامه داره و بعد دیگه نه خبری از آپدیت، نه پشتیبانی فنی، نه رفع باگها.
حالا اگه تا حالا اسم ویندوز ۱۱ SE به گوشتون نخورده، بذارید یه توضیح مختصر بدم: ویندوز ۱۱ SE در واقع یه نسخه سادهتر و سبکتر از ویندوز ۱۱ معمولیه که مخصوص لپتاپهای ارزونه. هدفش هم اصلیش این بود که تو بازار آموزش و مدرسهها، بتونه با «کرومبوک»ها رقابت کنه. (کرومبوکها همون لپتاپهایی هستن که سیستم عاملشون ChromeOS هست و به خاطر ارزون و سبُک بودن، حسابی تو مدرسهها و بین دانشآموزا محبوب شدن). SE یعنی Student Edition یا School Edition (نسخه دانشآموزی یا مدرسهای)!
اما مشکل اصلی این بود که ویندوز ۱۱ SE اونقدرها هم که باید سبک و سریع نبود و باعث شد اجراش روی لپتاپهای ارزون یه مقدار کند و عذابآور بشه. مثلاً Surface Laptop SE که مایکروسافت خودش معرفی کرد، با اینکه خیلی قیمتش مناسبه، اما موقع کار باهاش حس میکنی یه چیزی کمه، یعنی سرعت و کارایی خوبی نسبت به کرومبوک نداره.
قضیه اینجوری شد که مایکروسافت تلاش کرد این نسخه رو سادهتر کنه، ظاهرش رو برای بچهها راحتتر کنه، فقط اجازه اجرای برنامههایی رو بده که ادمین (مسئول مدرسه یا IT) تأیید کرده، و بیشتر سرویسهاش رو ابری (کلود!) کنه. همین cloud services یعنی سرویسهایی که اطلاعات و برنامهها روی اینترنت ذخیره میشن، نه روی خود دستگاهت. اما تمرکز کافی روی این نبود که سیستمعامل واقعاً سبکتر و سریعتر بشه.
خلاصه، ویندوز ۱۱ SE بیشتر تمرکزش رو گذاشته بود روی محدودتر کردن قابلیتها به جای سبکتر و بهینهتر شدن، واسه همین تو رقابت از کرومبوکها عقب موند و حالا داره با این تصمیم، عملاً عقبنشینی میکنه و ماجرا بسته میشه.
نکته جالب اینه که وقتی Surface Laptop SE معرفی شد، مایکروسافت قول داده بود تا ۲۰۲۸ واسه سختافزارش (یعنی فریمور و درایورهاش) پشتیبانی بده. اما الان با اینکه خود لپتاپ تا اون موقع ساپورت میشه، سیستم عاملش (یعنی ویندوز ۱۱ SE) فقط تا ۲۰۲۶ آپدیت و پشتیبانی میشه. یعنی عملاً یه سال و خوردهای زودتر باید به فکر یه راهحل دیگه باشن این دسته کاربرا.
خریدارای این مدلها الان یه جورایی غافلگیر شدن. خب خودتون حساب کنین، مایکروسافت وعده یه بازه بلندمدت داده بوده، بعد یهویی تصمیمشو عوض کرده. واسه همین هم خیلیا میگن این کار اصلاً عادلانه نیست! شاید دفعه بعد که مایکروسافت بخواد محصولی برای مدرسهها معرفی کنه، دیگه مدیران مدرسه و مسئولین IT بهش اعتماد کامل نکنن.
حالا خبر خوب یا حداقل راهحل اینه که اگه لپتاپ شما از این دست هست و باید بری رو یه نسخه دیگه از ویندوز ۱۱ (مثلاً Home یا Pro)، طبق تجربه بعضیا تو Reddit (یه فروم بزرگ خارجی واسه بحث و تبادل نظر)، اگه تو نصبش گیر کردی، میتونی از داخل BIOS گزینه Secure Boot رو خاموش کنی، بعد نصب ویندوز رو انجام بدی و بعدش دوباره این گزینه رو روشن کنی. BIOS همون محیط تنظیمات اولیه سختافزار کامپیوتره که معمولاً با زدن یه کلید خاص موقع روشن شدن سیستم بهش دسترسی پیدا میشه؛ اونجا میتونی بعضی قابلیتهای امنیتی یا سختافزاری رو فعال و غیرفعال کنی.
در کل، این حرکت مایکروسافت شاید برای خودشون صرفه اقتصادی نداشت ولی واقعیت اینه که تو رقابت با کرومبوکها هم نتونستن پیروز بشن. ویندوز ۱۰X هم که قبل از این ساخته بودن، حتی به مرحله عرضه نرسید و پروژهاش رو تعطیل کردن. حالا با وداع با ویندوز ۱۱ SE، باید منتظر یه سری اتفاقات و محصولات جدید از مایکروسافت باشیم… البته اگه دوباره جرئت کنن وارد میدون رقابت با گوگل و کرومبوکها بشن!
پس اگه لپتاپ داری که ویندوز ۱۱ SE روش نصبه، یادت باشه نهایتاً تا پاییز ۱۴۰۵ (اکتبر ۲۰۲۶) پشتیبانی داری و بعدش باید مهاجرت کنی؛ و یادت باشه روی نصب نسخههای سالمتر و رایجتر ویندوز اطمینان بیشتری داری. موفق باشی رفیق!
منبع: +