خب بچه‌ها بذارین یه موضوع مهم رو با هم مرور کنیم: کسایی که تازه وارد دانشگاه می‌شن کلی چالش دارن و معلومه که همه ما دوست داریم بدونیم چی باعث می‌شه این دانشجوهای سال اول موفق‌تر باشن. یه تحقیق جالب توی دانشگاه «اینجیبرا» اتیوپی انجام شده که دقیقاً داره همین رو بررسی می‌کنه!
اول از همه، اصل قضیه اینه: محقق‌ها خواستن بدونن آیا حس کردن حمایت دانشگاهی (یعنی وقتی دانشجوها حس می‌کنن یه پشتوانه از طرف دانشگاه و اطرافیان دارن)، روی موفقیتشون تأثیر داره یا نه. ولی این رو هم بررسی کردن که آیا این رابطه از طریق دو چیز دیگه هم تقویت می‌شه یا نه: انگیزه آکادمیک و مقاومت آکادمیک.
حالا بذار توضیح بدم: انگیزه آکادمیک یعنی همون انگیزه و شوقی که واسه درس خوندن داری و مقاومت یا همون “ریزیلیِنس” یعنی اینکه بتونی با مشکلات و سختی‌ها کنار بیای و سریع از پسشون بربیای، ناامید نشی و ادامه بدی.
برای این کار، اول میان با ابزارهایی که توسط محقق‌های قبلی ساخته و بومی‌سازی شده بودن (مثلاً مقیاس حمایت دانشگاهی، مقیاس مقاومت و مقیاس انگیزه تحصیلی) با یه نمونه بزرگ کار کردن. اول یه پایلوت کوچیک با ۲۰۰ نفر (بیشترشون پسر بودن) انجام دادن تا مطمئن بشن ابزارها درست کار می‌کنن، بعدم سراغ نمونه اصلی با ۵۰۳ نفر (بازم بیشترشون پسر بودن – ۴۰۳ تا پسر، ۱۰۰ تا دختر).
روش جمع‌آوری نمونه هم جالب بود؛ بهش می‌گن “نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای” یعنی از هر رشته و هر جنسیت، تعدادی به نسبت مناسب انتخاب می‌کنن تا مطمئن شن نتایج دقیق‌تر درمیاد.
در تحلیل آماری، اول از همبستگی “پیرسون” استفاده کردن تا ببینن این عوامل همدیگه رو چقدر تقویت یا تضعیف می‌کنن. مثلاً اگه حمایت رو بیشتر حس کنی، احتمالاً انگیزه و مقاومتت هم می‌ره بالا و شاید عملکرد تحصیلیت هم بهتر می‌شه.
اما از یه تکنیک آماری پیشرفته‌تر به اسم مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) هم استفاده کردن. این روش بهت اجازه می‌ده ببینی توی این زنجیره، هر عامل چقدر مستقیماً یا به‌طور غیرمستقیم روی موفقیت تحصیلی تأثیر می‌ذاره. مدل‌یابی معادلات ساختاری یعنی یه جور مدل‌سازی ریاضی که نشون می‌ده چه عواملی روی هم تاثیر میذارن و چقدر این تاثیر مستقیم یا غیرمستقیمه.
نتایج چی شد؟ واقعاً جالب بود. همبستگی‌های معنادار و مثبت بین همه عوامل پیدا شد. یعنی هر چی دانشجوها حمایت بیشتری رو حس می‌کردن، انگیزه و مقاومتشون بالاتر می‌رفت و مجموعاً موفق‌تر بودن. از اون مهم‌تر، این دو عامل انگیزه و مقاومت کاملاً بین حمایت و موفقیت تحصیلی “واسطه” بودن. یعنی چی؟ یعنی حمایت مستقیم فقـط روی موفقیت تاثیر نمی‌ذاشت؛ بلکه باید اول انگیزه و مقاومت رو توی دانشجو تقویت می‌کرد، تا اونوقت موفقیت تحصیلی هم بیشتر شه.
خلاصه مقاله اینجوری بود: اگه می‌خوایم دانشجوی سال‌اولی توی دانشگاه موفق‌تر بشه، باید فقط به دادن منابع و امکانات اکتفا نکنیم بلکه جوری انگیزه و رزیلیِنس (همون مقاومت در برابر سختی) رو تقویت کنیم. این وسط نقش استادها و مدیرهای دانشگاه واقعاً مهمه.
البته، خودشون توی مقاله گفتن مطالعه یه ایرادات کوچیک هم داشته: اول اینکه فقط توی یه دانشگاه و فقط توی یک بازه زمانی (یعنی مقطعی) انجام شده، پس نمی‌شه نتیجه رو به کل دنیا تعمیم داد. پس بد نیست که تحقیقات بعدی تو کشورهای دیگه و به صورت طولی (یعنی در طول چند سال) انجام بشه تا درست‌تر بفهمیم چی به چی.
در نهایت، این تحقیق نشون می‌ده اگه دنبال نتیجه گرفتن برای دانشجوها هستیم، باید فراتر از جزوه و کلاس بریم: باید دلگرمی بدیم، انگیزه تزریق کنیم و بهشون یاد بدیم چطور با سختی‌ها بجنگن!
پس اگه دانشجوی سال‌اولی اطرافتونه، فقط نگین “موفق باشی!”، بلکه حمایت کنین، ازشون بپرسین سر کلاس انگیزه دارن یا نه و ببینین وقت سختی چطور برخورد می‌کنن. شاید موفقیتشون بیشتر از چیزی باشه که فکرشو می‌کنین!
منبع: +
