تا حالا به این فکر کردی که چرا تو دبیرستان یا راهنمایی، تو کلاس ورزش، بیشتر دنبال نتیجه مسابقهها هستن تا اینکه بهت یاد بدن چطور درست حرکت کنی؟ مهارتهای حرکتی پایه یا همون Fundamental Motor Skills (FMS) یعنی مهارتهایی مثل دویدن، پریدن، پرتاب کردن و گرفتن توپ که پایهی خیلی از ورزشها و حتی سلامت بدنمون هستن. اما متاسفانه این مهارتها زیاد جدی گرفته نمیشن و مدام ازشون عبور میکنیم تا برسیم به قواعد جزئی ورزشهای معروف.
توی این تحقیق، یه تیم پژوهشی اومده سراغ دانشآموزای لهستانی بین ۱۰ تا ۱۴ سال و بررسی کرده که اونایی که تو کلاس ورزش معمولی بودن یا تو برنامههای ورزش تخصصی مدرسه شرکت داشتن، چقدر این مهارتهای پایه رو بلدن. حالا یه نکته جالب: برای سنجش مهارتها، از یه تست به اسم FUS (Fundamental Motor Skills in Sport) استفاده کردن که روش اعتبارسنجی انجام شده و نتیجههاش قابل اعتماده. تو این تست، بچهها باید شش حرکت مختلف از همین مهارتهای پایه رو انجام میدادن و بعد، عملکردشون توی چهار سطح دستهبندی میشد. یعنی از خیلی ضعیف تا عالی.
توی کل این تحقیق، ۲۲۳۸ دانشآموز شرکت داشتن. کسایی که تو برنامه ورزش تخصصی مدرسه بودن (مثلاً کلاسهایی که به یه ورزش خاص بیشتر توجه دارن) کمی بهتر از اونایی بودن که تو کلاس ورزش معمولی شرکت میکردن. ولی با این حال، نتیجه خیلی جالب نبود: بیشتر بچهها حتی به حداقل مهارت لازم هم نرسیدن! تصور کن تو ورزشهای تخصصی که فکر میکنی قراره کلی مهارت کسب کنی، ۷۲٪ پسرها و ۷۷٪ دخترها هنوز از حد ابتدایی پایینتر بودن. تازه تو کلاس ورزش معمولی، این اعداد حتی بالاتر هم بود: ۹۰٪ پسرها و ۹۲٪ دخترها اصلاً به سطح پایه نرسیده بودن.
از یه طرف دیگه، تفاوت جالب جنسیتی هم دیده شد. مثلاً پسرها تو مهارتهایی که با کنترل اشیا سروکار دارن (مثل انداختن و گرفتن توپ) بهتر عمل میکردن. ولی دخترها تو حرکتهایی که بیشتر به هماهنگی نیاز داره (یعنی باید عضلات مختلف با هم درست کار کنن)، قویتر بودن.
خب حالا چرا این همه مشکل سر راه آموزش مهارتهای پایه هست؟ نویسندههای مقاله میگن یکی از دلایل، تاکید بیش از حد روی تخصصیشدن زودهنگامه. یعنی بچهها رو از همون اول میفرستن سراغ یه ورزش مخصوص، بدون اینکه اول بهشون مهارتهای عمومیتر رو یاد بدن. یه دلیل دیگه هم آموزش معلمهاست. خیلی وقتا خود مربیها هم تمرکزشون رو میذارن روی نتیجه مسابقه یا حرکات حرفهای، نه اینکه چطور میشه بچهها رو تو مهارتهای پایه قویتر کرد.
نتیجهی این پژوهش اینه که اگه بخوایم بچهها تو آینده فعالیت بدنی بهتری داشته باشن و حتی استعداد واقعی ورزشیشون رو پیدا کنن، باید آموزش و برنامه درسی رو اصلاح کنیم. معلمهای ورزش باید آموزش ببینن که چطور میشه مهارت پایه رو تو بچهها تقویت کرد و نباید به این راحتیا ازش رد شن. این طوری انگیزه و مشارکت بچهها هم تو فعالیتهای بدنی بالاتر میره و کل عمرشون سلامتتر باقی میمونن.
در نهایت، اگه معلم ورزش یا والدین هستی، حواست باشه که پیشرفت تو ورزش، از مهارتهای ساده و ابتدایی شروع میشه. پس بهتره قبل تخصصیکردن ورزشها، مطمئن بشیم که بچهها تو این مهارتها قوی شدن.
منبع: +