خب بیاید یه خورده روراست باشیم! این روزها هوش مصنوعی (AI یعنی همون سیستم‌هایی که می‌تونن مثل آدم فکر کنن یا حتی محتوا تولید کنن) حسابی وارد پلتفرم‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی شده. وقتی بحث پخش اطلاعات میاد وسط، این هوش مصنوعی‌ها یه تحول درست و حسابی ایجاد کردن.
حالا چیزی که جدیداً خیلی جدی شده، اینه که ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، مخصوصاً اون مدل‌هایی که بهشون می‌گن Generative AI (یعنی همون‌هایی که خودشون محتوا مثل متن یا تصویر تولید می‌کنن) و الگوریتم‌های بهینه‌سازی تعامل (یعنی یه سری کدهایی که سعی می‌کنن پست‌هایی رو بهت نشون بدن که تو رو بیشتر درگیر کنن)، دارن نقش اصلی رو تو ساخت و پخش شایعات و اطلاعات غلط ایفا می‌کنن. هرچی این فناوری‌ها پیشرفته‌تر می‌شن، شایعات هم پررنگ‌تر و جدی‌تر دارن تو فضای مجازی می‌چرخن!
حالا مشکل اینجاست که این موج از اطلاعات غلط، دموکراسی ما رو هم تهدید می‌کنه. چرا؟ چون وقتی یه خبر غلط با هوش مصنوعی گسترش پیدا می‌کنه، می‌تونه اطلاعات سیاسی رو تحریف کنه، اعتماد مردم به نهادها رو پایین بیاره و باعث دوقطبی شدن جامعه بشه. این‌ها یعنی نفس تصمیم‌گیری دموکراتیک رو ضعیف می‌کنه. خلاصه اینکه دموکراسی رو می‌بره تو مسیر سراشیبی!
وقتشه یه تفاوت مهم رو هم توضیح بدم: رسانه‌های سنتی مثل تلویزیون و روزنامه‌ها همیشه زیر ذره‌بین و نظارت عمومی بودن (اصلاً Regulatory bodies یعنی همون نهادهای نظارتی که باید مواظب باشن رسانه‌ها پرت و پلا نگن). اما پلتفرم‌های دیجیتال مثل اینستا، توییتر و… تقریباً بدون نظارت جدی دارن کارشونو می‌کنن. این اختلاف مقررات باعث شده احتمال سو استفاده و پخش شایعه توسط هوش مصنوعی توی پلتفرم‌ها بیشتر هم بشه.
این مقاله سه هدف اصلی داشته: اول اینکه بررسی کنه نقش AI تو کمپین‌های شایعه‌پراکنی جدید چی بوده و چطور کار می‌کنه. دوم اینکه ببینه چارچوب‌ها و قواعد فعلی برای کنترل و نظارت بر AI چه قدر جواب می‌ده و ضعف‌هاش چیه. و سوم، چندتا پیشنهاد عملی بده که نهادهای دمکراتیک رو قوی‌تر کنه تا بتونن بهتر جلوی این جریان رو بگیرن.
محور پیشنهادها اینه: می‌گن باید فوراً یه ساختار نظارتی مخصوص فناوری‌های AI بسازیم و داخل سازوکارهای دموکراسی، نظارت جدی وارد کنیم. چطوریش؟
یک – به پلتفرم‌ها مسئولیت جدی بدیم، خودشون باید جوابگو باشن که چی نشون می‌دن و چطور با شایعات مبارزه می‌کنن.
دو – قوانین و مقررات رو هماهنگ و قابل اجرا کنیم، یعنی همه‌ی کشورها و بخش‌ها باید با هم هماهنگ باشن تا تقلب و دور زدنش امکان‌پذیر نباشه.
سه – آموزش سواد رسانه‌ای (digital literacy یعنی اینکه هر آدمی باید یاد بگیره محتوا رو نقد کنه و خودش گیر شایعه نیفته) رو بین مردم جدی بگیریم تا هر کی ذهن مقاوم‌تری نسبت به شایعه و اطلاعات جعلی پیدا کنه.
در کل پیام اصلی اینه: بدونه این کارها و تغییرات جدی، روند دموکراسی کاملاً آسیب‌پذیر می‌شه و شاید کم‌کم اعتبارش هم زیر سوال بره. پس بیایم یه تکون حسابی به قوانین و سواد رسانه‌ای خودمون بدیم تا بتونیم جلوی موج اطلاعات غلط و بازی‌های هوش مصنوعی تو سیاست رو بگیریم!
منبع: +
