تا حالا شده حس کنی با حجم زیاد مقاله‌ها و تحقیقات جدید حسابی گیج شدی و نمی‌دونی باید چی رو بخونی؟ مطمئنم خیلی‌هامون این حس رو تجربه کردیم! این روزا، مخصوصاً تو هر حوزه‌ای که فکرش رو بکنی، کلی ابزار برای جمع‌آوری و دسته‌بندی دانش علمی ساخته شده. بعضیاشون واقعاً خفن هستن، ولی با این همه هنوز خیلی از محقق‌ها ترجیح می‌دن خودشون دستی اطلاعات رو سر و سامون بدن. دلیلش؟ یا اون ابزارها رو نمی‌شناسن یا اینکه این فناوری‌ها هنوز برای همه رشته‌ها به اندازه کافی شخصی‌سازی و کاربردی نشده.
از طرف دیگه، سرعت تولید مقاله و تحقیق تو دنیای علمی عجیب زیاد شده. همین باعث میشه حتی باحال‌ترین دانشمندها هم تو پیگیری اخبار جدید کم بیارن! خب اینجا دقیقاً همون جاییه که هوش مصنوعی (یا همون AI که مثلاً یعنی کامپیوترها خودشون می‌تونن یاد بگیرن، خلاصه مثل مغز آدم اما دیجیتالی!) می‌تونه خیلی کمک کنه تا دانش علمی بهتر جمع‌بندی و قابل جست‌وجو و استفاده باشه.
حالا جالبه بدونی هر گروه تحقیقاتی خودش داره یه جور راه‌حل برای این مشکل پیدا می‌کنه. مثلاً بعضیا دارن مدل‌های پیشرفته درست می‌کنن برای اینکه با هوش مصنوعی یه اطلاعات علمی رو بریزن توی دیتابیس‌هایی که هم بشه راحت توشون گشت، هم همیشه آپدیت باشن. دیتابیس یعنی یه بانک اطلاعاتی که همه‌چیز رو سازماندهی و مرتب نگه می‌داره.
ولی مشکل اینجاست که هر تیم و هر جامعه علمی، راهش با بقیه فرق می‌کنه. با هم ارتباط درست و حسابی ندارن، ایده‌ها و تجربیاتشون رو به اشتراک نمی‌ذارن و همین باعث میشه اون پیشرفتی که باید، با سرعت اتفاق نیفته. یعنی به جای اینکه همه با هم یه اکوسیستم کامل و گسترده بسازن، هر کسی یه تیکه‌ای رو جداگونه داره می‌سازه!
این مقاله اومده دقیقاً به همین موضوع اشاره کنه؛ اینکه باید یه راهی پیدا کنیم تا گفت‌وگوی بین‌رشته‌ای بیشتر بشه، چالش‌های مشترک رو بهتر بشناسیم، کارهای باحال رو دسته‌بندی کنیم و در نهایت یه نقشه راه برای آینده پژوهش‌ها و بخصوص مدیریت و سازماندهی دانش علمی بچینیم.
خلاصه‌ش اینکه آینده سازماندهی دانش علمی، مخصوصاً با این همه مقالات جدید و سرعت گیج‌کننده‌شون، بدون کمک هوش مصنوعی و همکاری بیشتر بین رشته‌ای‌ها، عملاً نشدنیه! لازمه یه تکونی به خودمون بدیم، تجربیات‌مون رو با هم درمیون بذاریم و یه حرکت جمعی جدی داشته باشیم تا واقعاً بتونیم از دل دنیا علم، سر دربیاریم.
منبع: +
