دارون آسیم اوغلو، اقتصاددان برجسته دانشگاه MIT، بر اهمیت توسعه فناوری‌هایی تأکید دارد که به جای جایگزینی نیروی انسانی، به توانمندسازی کارگران کمک کنند. او هشدار می‌دهد که بزرگ‌نمایی درباره تأثیرات اقتصادی هوش مصنوعی مولد بیشتر از واقعیت فاصله دارد. آسیم اوغلو پیشنهاد می‌کند که رویکرد ما به سمت استفاده از هوش مصنوعی برای تقویت بهره‌وری و ارتقای مهارت‌های انسانی تغییر کند.
بازنگری نقش هوش مصنوعی در بازار کار
دارون آسیم اوغلو، اقتصاددان دانشگاه MIT و برنده‌ی جایزه نوبل، از منتقدان صریح مسیر کنونی توسعه‌ی هوش مصنوعی است. او به همراه سیمون جانسون و جیمز رابینسون، برندگان مشترک جایزه نوبل، برای تحقیقاتش در زمینه‌ی سیستم‌های سیاسی استثماری شناخته شده است. دیدگاه آسیم اوغلو در مورد هوش مصنوعی نیز ریشه در همین فلسفه دارد: سیستم‌هایی که کنترل متمرکز و خودکارسازی را در اولویت قرار می‌دهند، اغلب فواید بلندمدت اندکی دارند. او به جای خودکارسازی، طرفدار فناوری‌های هوش مصنوعی است که توانمندی و تصمیم‌گیری انسان را بهبود می‌بخشند.
تردید آسیم اوغلو نسبت به هوش مصنوعی مولد (generative AI) از تحلیل او درباره‌ی تأثیر واقعی آن بر بازار کار و رشد اقتصادی نشأت می‌گیرد. در مقاله‌ای پژوهشی که اوایل امسال منتشر شد، او پیش‌بینی کرد که هوش مصنوعی مولد در طول دهه‌ی آینده تنها حدود ۴.۶٪ از وظایف را خودکار خواهد کرد. حتی با صرفه‌جویی ۱۴.۴٪ در هزینه‌ها به واسطه‌ی این خودکارسازی، افزایش کلی بهره‌وری همچنان ناچیز خواهد بود. بر اساس محاسبات او، افزایش کل بهره‌وری حدود ۰.۶۶٪ و رشد تولید ناخالص داخلی کمتر از ۱٪ در همین دوره خواهد بود. این ارقام با وعده‌های اغراق‌آمیز طرفداران هوش مصنوعی تفاوت چشمگیری دارد.
زوال تبلیغات اغراق‌آمیز هوش مصنوعی
انتقاد آسیم اوغلو نه از سر بدبینی، بلکه از ناامیدی نسبت به ادعاهای اغراق‌آمیز درباره‌ی هوش مصنوعی است. او به بزرگ‌نمایی توانایی‌های هوش مصنوعی در رسانه‌ها اشاره می‌کند و معتقد است این بزرگ‌نمایی‌ها به انتظارات غیرواقعی و سرمایه‌گذاری‌های نادرست منجر می‌شود. به عنوان مثال، تیترهایی مبنی بر قبولی ابزارهایی مانند ChatGPT در آزمون‌های تخصصی، تصویری اشتباه از آینده‌ی مشاغلی مانند حقوق یا پزشکی ایجاد می‌کنند.
به گفته‌ی آسیم اوغلو، این فضای تبلیغاتی اغراق‌آمیز، کسب‌وکارها را وادار می‌کند تا با عجله فناوری‌های هوش مصنوعی را به کار گیرند، چرا که از عقب ماندن از رقبا می‌ترسند. مدیران و تصمیم‌گیرندگان، تحت تأثیر این هیاهو، اغلب استقرار هوش مصنوعی را به خاطر ظاهرش، و نه برای رفع چالش‌های واقعی، در اولویت قرار می‌دهند. چنین روندی نه تنها منابع را هدر می‌دهد، بلکه مانع توسعه‌ی راه‌حل‌های هوش مصنوعی می‌شود که واقعاً برای کارگران و صنایع مفید هستند.
چشم‌اندازی برای هوش مصنوعی مبتنی بر توانمندسازی کارگران
آسیم اوغلو، برخلاف بسیاری از منتقدان، هوش مصنوعی را به طور کامل رد نمی‌کند. در عوض، او خواستار تغییر رویکرد به سمت فناوری‌های مبتنی بر توانمندسازی کارگران است. او معتقد است هوش مصنوعی باید با ارائه‌ی ابزارها و اطلاعات بهتر، افراد را توانمند کند، نه اینکه جایگزین نقش‌های انسانی شود یا از یک موقعیت متمرکز اقدامات را دیکته کند.
پروژه‌ی فعلی او در زمینه‌ی کاربردهای هدفمند هوش مصنوعی، نمونه‌ای از این رویکرد است. آسیم اوغلو در حال بررسی سیستم‌هایی است که با ارائه‌ی بینش‌های بهتر، کارایی متخصصان حقوقی را در حل و فصل دعاوی و ساده‌سازی فرآیندهای قضایی افزایش می‌دهند. این فناوری‌ها، با تمرکز بر افزایش توانایی‌های انسانی، به بهبود صنایع بدون حذف کارگران کمک می‌کنند.
این فلسفه با تحقیقات اقتصادی گسترده‌تر او که بر اهمیت سیستم‌های فراگیر و اولویت دادن به عاملیت فردی تأکید دارد، همخوانی دارد. در زمینه‌ی هوش مصنوعی، این به معنای طراحی ابزارهایی است که مکمل قضاوت انسانی باشند، نه اینکه سعی در تکرار یا جایگزینی آن داشته باشند.
مسیر پیش رو
انتقادات آسیم اوغلو، یادآوری به‌موقعی برای کسب‌وکارها، سیاست‌گذاران و متخصصان فناوری است تا اولویت‌های خود را در مورد هوش مصنوعی بازنگری کنند. به جای تسلیم شدن در برابر تبلیغات اغراق‌آمیز یا دنبال کردن فواید کوتاه‌مدت خودکارسازی، لازم است در راه‌حل‌هایی سرمایه‌گذاری شود که همکاری بین انسان و ماشین را تقویت می‌کنند. چنین رویکردی می‌تواند به رشد اقتصادی پایدارتر و حفظ ارزش کار و تخصص انسانی منجر شود.
آسیم اوغلو، با حمایت از فناوری‌های هوش مصنوعی که به جای جایگزینی، توانمند می‌کنند، چشم‌اندازی متقاعدکننده برای آینده ارائه می‌دهد – چشم‌اندازی که در آن نوآوری با عمل‌گرایی و فراگیری هدایت می‌شود، نه با روندهای زودگذر. همچنان که گفتگوها درباره‌ی پتانسیل هوش مصنوعی ادامه دارد، دیدگاه‌های او چارچوبی ضروری برای اطمینان از اینکه پیشرفت‌های فناوری به نفع کل جامعه باشد، فراهم می‌کند.
اگر به خواندن کامل این مطلب علاقه‌مندید، روی لینک مقابل کلیک کنید: fastcompany.com
