خب رفیق، بذار برات از یه داستان واقعی تو دنیای آموزش و تکنولوژی بگم که حسابی سروصدا کرده! هنوز تابستونه و مدرسه‌ها تعطیلن، ولی یه عده از معلم‌ها و شرکت‌های بزرگ هوش مصنوعی، یه نقشه حسابی دارن برای سال تحصیلی جدید که قراره هوش مصنوعی وارد مدرسه‌ها بشه! حالا خدا به معلم‌ها رحم کنه!
داستان از این قراره که سه تا از غول‌های تکنولوژی یعنی OpenAI (همون سازنده ChatGPT)، Microsoft و Anthropic یه همکاری ۲۳ میلیون دلاری با یکی از بزرگترین اتحادیه‌های معلم‌های آمریکا راه انداختن. هدفشون؟ بیشتر کردن استفاده از هوش مصنوعی تو کلاس‌های مدرسه‌ای (از مهدکودک تا پیش‌دانشگاهی). پروژه‌شون هم اسم داره: “آکادمی ملی آموزش با هوش مصنوعی” (National Academy for AI Instruction). یعنی از پاییز، قراره یه ساختمون مرکزی تو نیویورک باشه که معلم‌ها بیان اونجا و یاد بگیرن چطوری هوش مصنوعی رو تو کارشون استفاده کنن؛ چه درس دادن، چه نوشتن گزارش، چه برنامه‌ریزی درسی و …
ولی خب، این کار بی‌دردسر هم نیست! الان کلی از مردم فکر می‌کنن ورود هوش مصنوعی به مدرسه‌ها یعنی افتضاح شدن اوضاع، خراب شدن فکر انتقادی بچه‌ها و کوتاه‌تر شدن بازه توجه (همون مدت زمانی که می‌تونیم حواسمون رو جمع نگه داریم). مثلاً تو یکی از داستان‌های معروف سایت New York Magazine حسابی توضیح داده بودن چطور دانشجوها الان به لطف ChatGPT راحت همه کاراشون رو انجام میدن!
با همه این مخالفت‌ها، شرکت‌های هوش مصنوعی میگن هوش مصنوعی می‌تونه آموزش رو شخصی‌تر کنه، معلم‌ها راحت‌تر و خلاقانه‌تر درس‌ها رو آماده کنن و حتی سریع‌تر نمره بدن! (اینجا، شخصی‌سازی یعنی هر دانش‌آموز می‌تونه آموزش متناسب با خودش رو بگیره). ولی خب راستش رو بخواید، این شرکتا فقط دنبال خیری مردم نیستن و می‌خوان کلی کاربر جدید (معلم و دانش‌آموز!) جذب کنن و آخرش سود بیشتری ببرن. مثلاً Anthropic خودش داره AIهاش رو به دانشگاه‌ها معرفی می‌کنه، OpenAI هم یه دوره رایگان برای معلم‌ها گذاشته تا کار با ChatGPT رو یاد بگیرن. تو اولین کارگاه آموزشی آکادمی جدید، نماینده‌های مایکروسافت اومده بودن به معلم‌ها نشون بدن چطور می‌تونن از ابزارهای هوش مصنوعی این شرکت تو طراحی درس و ایمیل‌ها استفاده کنن.
حالا بیاید ببینیم واقعا این هوش مصنوعی داره به دانش‌آموزها کمک می‌کنه یا فقط دردسره؟ یه تحقیق جالب از دانشگاه هاروارد رو داریم که روی ۱۵۰۰ تا نوجوان انجام دادن و نشون داده بچه‌ها الان دارن از هوش مصنوعی استفاده می‌کنن، مثلاً برای پیدا کردن ایده یا جواب دادن به سوال‌هایی که روم نمیشه سرکلاس بپرسن! حتی تو کشورهای دیگه مثل نیجریه یا تو دانشگاه‌های معتبر مثل هاروارد هم بررسی شده که مثلاً تو کلاس فیزیک و ریاضی، معلم‌های هوش مصنوعی (AI Tutors یعنی هوش مصنوعی‌هایی که مثل معلم جواب میدن و یاد میدن) باعث شدن دانش‌آموزها بیشتر درگیر درس بشن و مشارکت کنن.
ولی خب، دو روی سکه داریم! همون تحقیق هاروارد نشون میده بچه‌ها زیاد از هوش مصنوعی برای تقلب و میانبر زدن استفاده می‌کنن! و یه مقاله معروف از مایکروسافت هم نشون داده که تکیه زیاد به هوش مصنوعی باعث کم شدن فکر انتقادی میشه (یعنی دیگه آدم خودش عمیق فکر نمی‌کنه!). از طرفی، “Hallucination” ها هم یه مشکل اساسی این مدل‌هاست؛ حالوسینیشن یعنی هوش مصنوعی خیلی وقتا اطلاعات غلط و من‌درآوردی میگه ولی طوری نشون میده که انگار واقعیه!
نتیجه اینکه هنوز دلیل علمی قوی نداریم که AI واقعاً به نفع دانش‌آموزها باشه. خیلیا هم به شرکت‌های سرمایه‌گذار اعتماد ندارن که واقعاً راهنمایی کنن کی نباید از هوش مصنوعی استفاده کنیم! حتی الان که قراره این آکادمی بزرگ آموزش هوش مصنوعی راه بیفته و اولین آموزش معلم‌ها چند ماه دیگه‌ست، OpenAI و Anthropic هنوز جزئیات خاصی رو اعلام نکردن!
از اونور، معلم‌ها هم خودشون کلی درگیر این شدن که چطوری با هوش مصنوعی برخورد کنن. مثلاً یه معلم اسمش کریستوفر هریسه، که مسئول کتابخونه یه منطقه تو نیویورکه و ۲۲ تا مدرسه رو پوشش میده. خودش یه دوره طراحی کرده برای “سواد هوش مصنوعی” (AI Literacy یعنی یاد بگیریم چطور با هوش مصنوعی درست کار کنیم)، که از آموزش امنیت و حریم خصوصی تو اسپیکرهای هوشمند (برای کلاس دومی‌ها) تا شناسایی اطلاعات غلط و Deepfake (فیلم و تصویر تقلبی ساخته شده توسط AI) برای دبیرستانی‌ها رو شامل میشه.
کریستوفر میگه آرزوش اینه که معلم‌ها باهوش و مطمئن بشن که هوش مصنوعی چطور کار می‌کنه و چطور میشه به عنوان یه ابزار ازش استفاده کرد. اینطوری خودشون می‌تونن واقعاً تکنولوژی رو به بچه‌ها یاد بدن. به نظرش یه مشکل مهم اینه که نذاریم معلم‌ها فقط مثل ربات، دستورالعمل‌های آماده رو استفاده کنن بدون اینکه بفهمن پشتش چی می‌گذره!
اما هشدار اصلی رو هم همین معلم داده: “تا وقتی سیستم ارزیابی مدرسه‌ها رو تغییر ندیم، مخصوصاً الان که تقلب با AI آسون شده، همه‌ی این آموزش‌ها فایده چندانی نداره!” یعنی باید کل روش نمره دادن و پروژه دادن به دانش‌آموزها رو تو دوران AI عوض کنیم.
در این پروژه بزرگ معلم‌ها، اتحادیه بزرگ معلم‌های آمریکا (AFT) با ۱.۸ میلیون عضو و اتحادیه معلم‌های نیویورک (UFT) با ۲۰۰ هزار عضو وارد کار شدن. اگه کمپانی‌های تکنولوژی بتونن دل این گروه‌ها رو به‌دست بیارن، می‌تونن روی آموزش AI به میلیون‌ها معلم تاثیر بذارن. با این وجود، یه عده از معلم‌ها اصلاً راضی به استفاده از هوش مصنوعی نیستن. مثلاً صدها نفر یه نامه سرگشاده امضا کردن که توش اعلام کردن نمی‌خوان هوش مصنوعی وارد آموزش بشه.
یکی از این مخالف‌ها، هلن چوی هست که استاد دانشگاه USC تو رشته نویسندگیه. اون میگه: “معلم‌ها باید ابزارهایی که تو کلاس استفاده می‌کنن رو خیلی دقیق بررسی کنن، نه اینکه فقط به تبلیغات توجه کنن! تا وقتی معلوم نشده یه ابزار واقعاً مفید، امن و اخلاقیه، وظیفه داریم جلوی همه‌گیر شدن ابزارهایی مثل مدل‌های زبانی بزرگ رو بگیریم؛ ابزارهایی که اصلاً هدفشون آموزش نبوده.”
در آخر هم اگه دوست داشتی اخبار بیشتری از هوش مصنوعی و پشت‌پرده‌هاش رو بخونی، می‌تونی عضو خبرنامه الگوریتم بشی تا این داستان‌ها رو همیشه اولین نفر بخونی!
منبع: +
