خب بیا یه داستان عجیب و غریب از خریدهای اینترنتی برات تعریف کنم. احتمالاً همهمون یه بار سرمون به خرید آنلاین خورده و حداقل یه هارد اکسترنال یا حافظه واسه بکاپ گرفتن خریدیم، مگه نه؟ ولی فرض کن یه هارد اکسترنال تازه از آمازون سفارش میدی و وقتی بازش میکنی، متوجه میشی این هارد اصلاً نو نیست و دستدومه، اونم نه تازه – بلکه مال ده سال پیشه! دقیقاً این اتفاق افتاده.
یه شرکت به اسم UnionSine اومده کلی هارد اکسترنال (مدل HD2510) توی آمازون فروخته که روشون نوشته بوده ساخت بهار ۲۰۲۵! اما وقتی شرکت Attingo که تو بازیابی اطلاعات تخصص داره اومده این هاردها رو باز کرده، دیده داخلشون هارد ۲.۵ اینچی برند معروف سیگیت (Seagate) و وسترن دیجیتال (Western Digital) هست که دقیقاً مال بیش از ده سال پیشن و قبلش حسابی کار کردن!
واسه اینکه قضیه مشکوکتر بشه، این شرکت Attingo فهمیده بود که فقط اول اطلاعات هارد رو با صفر پر کردن (این کارو بهش میگن zeroing، یعنی فکر میکنی اطلاعات قدیمی پاک شده اما فقط یه تیکه کوچیکش رو پاک میکنن!). حتی یه فایل XML هم پیدا کرده بودن که زمانش مال مه ۲۰۲۴ بوده؛ یعنی همین تازگی ازش استفاده شده! و جالبتر اینکه بعضی اطلاعات مربوط به سیستم ضبط تلویزیون بوده. یعنی این هاردا قبلاً کلی تو دستگاهای مختلف کار کرده بودن و الان سر و تهش رو جمع کردن دوباره تو جعبهی نو گذاشتن و فروختن به ملت!
دستکاری اطلاعات هم حسابی حرفهای انجام شده بود. مثلاً دادههای SMART رو دستکاری کرده بودن (SMART یعنی یه چیزی که تو همۀ هارددیسکها هست و سیستمعامل باهاش میفهمه وضعیت سلامت هارد چه جوریه، مثلاً چند ساعت کار کرده، چند بار خطا داشته و این چیزها). روش نوشته بودن «ساعت استفاده صفر»، اما وقتی به بعضی پارامترای دیگه مثل read error rate (نرخ خطا توی خوندن اطلاعات) نگاه میکردی، میدیدی هارد عملاً داغون شده و اصلاً مال کارخونه نیست! این ترفند قبلاً هم توسط دلالها استفاده شده بود که هارد بازیافتی رو به اسم نو میفروشن، ولی اینکه تو خود آمازون و توی یه کمپین تبلیغاتی بزرگ همچین کاری کنن یه فضیحت حسابی حساب میشه!
یکی از نکات ترسناک ماجرا اینه که هارد هنوز اطلاعات قبلی کاربرا رو داشت و فقط لایه اولش پاک شده بود. یعنی اگه یکی بخواد با نرمافزارهای مخصوص بهش نگاه کنه، دادههای قدیمی کاربرا قابل ریکاوری هست. این موضوع از لحاظ دیتای شخصی و امنیت اطلاعات خیلی خطرناک میشه! مدیرعامل Attingo هم گفته واقعاً کارشون فاجعه بوده و هم مشتریها فریب خوردن، هم امنیت اطلاعاتشون رفته رو هوا.
این ماجرا نشون میده که همیشه باید موقع خرید تجهیزات ذخیرهسازی بهویژه از فروشندههای شخص ثالث توی سایتهایی مثل آمازون یا ایبی حسابی حواست رو جمع کنی. مخصوصاً اگه قیمت وسوسهکننده باشه، حتماً یه جای کار میلنگه! تا الان هم آمازون رسماً واکنشی نشون نداده، ولی این ماجرا خیلی از کاربرا رو نگران کرده که آیا واقعاً هاردهای اکسترنال و NAS (NAS یعنی دستگاه ذخیرهسازی تحت شبکه) که میخرن، نو و سالم هست یا نه؟
در کل، دفعه بعد که خواستی هارد بخری، حواست باشه به ظاهر هارد و اطلاعات SMARTش نگاه کنی یا از فروشنده مطمئن خرید کن. همیشه «ارزون بودن» دلیلی واسه خرید نیست و ممکنه آخرش ضرر کنی یا حریم شخصیت به خطر بیفته!
منبع: +