داستان اولین جت هایپرسونیک با سوخت هیدروژن دنیا؛ ساخت استرالیایی که میخواد ۱۲ برابر سرعت صوت پرواز کنه!

خب رفقا، یه خبر خیلی جذاب و آینده‌نگر دارم براتون! یه استارتاپ استرالیایی به اسم Hypersonix Launch Systems (تو بریزبین کارش رو شروع کرده)، موفق شده ۴۶ میلیون دلار سرمایه از سرمایه‌گذارهای حسابی معروف جور کنه. این پول رو یه سری جای مهم دادن؛ مثلاً «NRFC» که یه صندوق سرمایه‌گذاری ملی استرالیا برای ساخت صنعت‌های پیشرفته‌ست (یعنی یه جور نهاد دولتی که وظیفه‌ش حمایت از ساخت‌و‌ساز تکنولوژی‌های استراتژیک تو کشوره، مخصوصاً چیزایی که به دفاع و هوافضا ربط دارن)، بعد QIC (یه شرکت سرمایه‌گذاری معروف تو کوئینزلند) و یه دسته سرمایه‌گذار بین‌المللی از حوزه دفاعی.

هدفشون خیلی رویایی و خفن‌ـه: ساخت اولین هواپیمای هایپرسونیک (یعنی هواپیمایی که می‌تونه با سرعتی بالاتر از پنج برابر سرعت صوت پرواز کنه) با سوخت هیدروژن که قابل استفاده‌ی دوباره باشه و (حالا شاخ‌ترین قسمت ماجرا) تا ۱۲ برابر سرعت صوت (که بهش می‌گن Mach 12) بره جلو.

گفتم هایپرسونیک—بد نیست بدونین؛ هرچی پرنده یا موشک تونست سرعتش از Mach 5 بره بالاتر، می‌گن هایپرسونیک شده. یعنی هیچی به گرد پای اینا نمی‌رسه! الان آمریکا، چین و روسیه هم دارن کلی برای هایپرسونیک‌ها خرج و مطالعه می‌کنن.

ایده اصلی Hypersonix از یه دانشمند سابق ناسا و پروفسور دانشگاه کوئینزلند، آقای “دکتر مایکل اسمارت” زده شده. این یارو سال‌ها تحقیق کرده رو موتورهای اسکرم‌جت (Scramjet) که موتورهایی هستن که وقتی سرعت پرنده خیلی زیاد میشه، کار اصلی تولید نیروی جلوبرندگی رو انجام میدن. این یکی موتور، اسم خاصی داره: SPARTAN — که یه موتور کاملاً سه‌بعدی پرینت شده است، هیچ قطعه مکانیکی متحرکی نداره و مستقیم هوا رو به همراه سوخت هیدروژن می‌سوزونه.

حالا فرق این با بقیه اسکرم‌جت‌ها چیه؟ بقیه‌شون با سوختای معمولی مثل نفت‌سفید (Kerosene) کار می‌کنن، آلودگی هم دارن. اما این موتوری که Hypersonix ساخته کاملاً با هیدروژن سبز کار میکنه (هیدروژن سبز یعنی هیدروژنی که تو تولیدش هیچ آلودگی کربنی ایجاد نشده)، پس هیچ آلایندگی‌ای نداره و قابل استفاده‌ دوباره‌ست. هم اقتصادی‌تره، هم محیط‌زیست‌دوست.

قراره اولین هواپیمای تستیشون به اسم DART AE، که حدوداً ۳/۵ متر طول داره و با همین موتور SPARTAN کار می‌کنه، به زودی پرواز آزمایشی داشته باشه. و نکته جالب‌تر اینه که ناسا و پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) دارن رسمی ازش حمایت می‌کنن. پرواز قرار زیر برنامه‌ی HyCAT از طرف DIU (یه بخش نوآور تو ارتش آمریکا که دنبال تکنولوژی‌های تجاری کارآمد می‌گرده) انجام بشه و از مرکز فضایی ناسا تو ویرجینیا با بوستر Rocket Lab HASTE قراره شلیک شه.

تا حالا هیچ پرنده‌ی هایپرسونیکی با سوخت هیدروژن سبز اینطوری تو دنیا پرواز نکرده! هدفشون اینه که اولین پرواز پایدار و موفق این‌مدلی باشه.

یجورایی همه به این پروژه امیدوار شدن؛ مثلاً رییس NRFC میگه “دفاع یکی از اولویت‌های ماست و Hypersonix دقیقاً همون چیزیه که هم به صنعت و هم به بازار جهانی کمک می‌کنه”. یا اون آرتور سینودینوس که قبلاً سفیر استرالیا تو آمریکا و وزیر علم بود، میگه: “این نشون می‌ده استرالیا داره جدی وارد ساخت تکنولوژی‌های بومی و درجه‌یک میشه.”

از بشنوین هنوز ماجرا تموم نشده! Hypersonix قراره علاوه بر DART AE، هواپیمای بزرگتر و کاملاً قابل استفاده دوباره‌ای به اسم VISR هم بسازه. VISR قراره ۸ متر طول داشته باشه و با چهار تا موتور SPARTAN کار کنه. این یکی برای مأموریتای اطلاعاتی، شناسایی، حمل محموله سریع و حتی تست تجهیزات فضایی ساخته میشه. بدنه‌ش با سرامیک‌های خاص مقاوم به دمای خیلی زیاد ساخته میشه تا بدرد پروازهای فوق سریع بخوره.

تو کل ماجرا یه نکته مهم هست: Hypersonix با حمایت از مونتاژ و تست محصولاتش تو کوئینزلند، یعنی شمال شرق استرالیا، دنبال اینه که صنعت پیشرفته تولید هوافضای کشور خودش رو بسازه. یعنی نه فقط یه تکنولوژی نو، بلکه یه زیرساخت کامل برای پروازهای سریع، پاک و کم‌هزینه.

دکتر اسمارت همیشه میگه هدف ما فقط ساخت یه پرنده تند و سریع نیست! می‌خوایم کل مدل تست و تولید سیستم‌های هایپرسونیک رو عوض کنیم. بتونیم دائم و با قیمت کم، اینا رو پرواز بدیم—که هم به درد دفاع می‌خوره، هم کسایی که دنبال حمل‌ونقل هوافضا و تجاری سریع هستن.

در نهایت قراره Hypersonix با همین پول، هم پرواز آزمایشی مهم با ناسا و پنتاگون انجام بده، هم دانش و صنعت کوئینزلند رو گسترش بده و هم تیم رو بزرگ‌تر کنه. تازه می‌خوان امسال یه دور دیگه هم سرمایه جذب کنن تا بتونن توی آمریکا هم شعبه و خط تولید راه بندازن.

در کل، این پروژه می‌تونه استرالیا رو بفرسته تو کورس رقابت هایپرسونیک‌های دنیا و نقش قوی تو آینده‌ی صنعت هوانوردی و دفاع بازی کنه. خلاصه اگر به آینده‌ی حمل‌ونقل فوق سریع و پایدار علاقه دارین، چشم‌تون به اسم Hypersonix باشه!

منبع: +