اگه تا حالا اسم بمبافکن B-1B لنسر یا همون Bone رو شنیدی، تازه خبرای داغ براش داریم! نیروی هوایی آمریکا داره یه سری تغییر و ارتقای حسابی واسه این پرنده انجام میده که واقعاً کارش رو خفنتر میکنه. یکی از باحالترین کارها اینه که قراره روی بال هاش پایلونهای جدید نصب کنن که بهش LAM (یعنی Load Adaptable Modular، یه جور سیستم نگهداری حمل بار بیرونی که خیلی منعطف و قابل تغییره) میگن.
داستان چیه؟ خب باید بدونی تا الان این بمبافکنها فقط میتونستن اسلحههای خاصی رو حمل کنن، اما با این پایلونهای LAM، میتونن موشکهای ماورای صوت (Hypersonic) هم حمل کنن. حالا Hypersonic یعنی چی؟ یعنی موشکهایی که سرعتشون بالای ۵ برابر سرعت صوته! مثلاً AGM-183A ARRW که موقع پرواز از روی هواپیما شلیک میشه. این یعنی اگه روزی بخوان هدفی رو خیلی دور و تو شرایط سخت بزنن (مثلاً به خاطر وجود دفاع ضدهوایی یا رادار دشمن)، خیلی راحتتر میتونن از پسش بربیان.
میدونی چرا همچین برنامهای رو گذاشتن؟ چون فعلاً B-21 Raider که بمبافکن نسل بعدیه آماده نشده و از طرفی باید با ریسکهایی مثل تاخیر و هزینه بالا تو پروژه B-21 هم مقابله کنن. بخاطر همین، ارتقای B-1B خیلی کمکشون میکنه که شکاف بین توان فعلی و آینده رو پر کنن – خصوصاً تو منطقهای مثل هند و اقیانوس آرام که احتمال درگیریهای سنگین وجود داره.
طبق بودجه پیشنهادی سال ۲۰۲۶، بیش از ۵۰ میلیون دلار قراره صرف این پایلونهای سنگین (Heavy-Stores Pylon) بشه. مثلاً قبلتر یه پروژهای داشتن به اسم Hypersonic Integration Program که نشون داد B-1 میتونه یه جرم ۲۲۷۰ کیلویی (یا همون ۵۰۰۰ پوندی) رو از یه پایلون آزمایشی رها کنه. قبلاً این نقاط بیرونی در اصل برای حمل موشکهای هستهای طراحی شده بود، اما عملاً بلااستفاده مونده بود – الان قراره دوباره به کار بیان و اونجا LAM نصب کنن.
هر پایلون LAM میتونه یا دوتا اسلحه ۹۰۰ کیلویی (حدود ۲۰۰۰ پوندی) برداره یا یه دونه اسلحه بالای ۲۲۷۰ کیلو، مثل همین موشکهای هایپرسونیک. اگه هر شش پایلون بیرونی روی B-1B نصب بشه، تا ۵۰ درصد به توان حمل مهماتش اضافه میشه! یعنی یه بمبافکن که قبلاً ۲۴ تا موشک کروز (مثل JASSM یا LRASM – یعنی موشکهای پرنده با برد خیلی زیاد که از دور زیاد از هدف شلیک میشن) رو توی خودش حمل میکرد، حالا با این پایلونها میتونه تا ۳۶ تا موشک حمل کنه. خود LRASM هم یه موشک ضد کشتی خیلی پیشرفتهست که دقیقاً همین B-1B اولین هواپیماییه که مجاز به شلیکشه – تازه قرار شده نسخه جدیدترش یعنی AGM-158C-3 هم بیاد روش.
این حجم از آتشباری (Volume of Fires) از دور خیلی مهمه، به خصوص واسه درگیریهای احتمالی با چین که هم سطح تهدید بالاست هم فاصله هدفها زیاده. حتی تو اسناد رسمی نیروی هوایی نوشتن باید بتونیم از دور و از برد ایمن، حجم شلیک سنگین انجام بدیم و این دقیقاً همینه که پایلونهای جدید امکانش رو میدن.
علاوه بر اینها، B-1B نقش محوری واسه تست و بهکارگیری موشکهای ماورای صوت پیدا کرده. حتی اگه بگی که ARRW سال ۲۰۲۳ قرار بود کنسل بشه، حالا تو بودجه ۲۰۲۶ بازم اسمش اومده – یعنی دوباره امید دارن و روش حساب باز کردن. پروژه دیگهای هم دارن به اسم HACM (Hypersonic Attack Cruise Missile)، که این یکی موشک «کروز» ماورای صوتیه؛ یعنی موتورش طوریه که تو مسیر پرواز با هوا اکسیژن میگیره و پرواز طولانیتر و سریعتر انجام میده.
ولی قضیه فقط بیشتر کردن آتش نیست – بحث بقای هواپیما و ارتباط امن سر جاشه. بعضی چیزهای فنی مثلاً سیستم فریب AEL-50 (یه دستگاه که موشکهای دشمن رو گول میزنه و سمت خودش میکشه) دارن ارتقا میدن. شبکه ارتباطی و سیستمهای ماهوارهای هم قراره بروز بشه تا تو شرایط جنگ الکترونیک که دشمن سعی میکنه ارتباط رو خراب کنه، همچنان دادهها امن و سالم رد و بدل بشه.
چرا اینها مهمن؟ چون اگر پروژه B-21 Raider عقب بیفته (که فعلاً بخاطر مشکلات مالی و زنجیره تامین برای نورثروپ گرومن – سازنده – کلی دردسر درست کرده)، باید مطمئن باشن که حملات راه دور نیروی هوایی زمین نمیمونه. الان از بین همه B-1Bها، تعداد ۴۲ تا فعالن (یکیشو سال ۲۰۲۳ از دست دادن)، اما اصلاً عجله دارن تا رسیدن به ۴۴ فروند. هرچند سن این هواپیماها بالاست، اما با این ارتقاها هنوزم دارن مثل یه غول واقعی کار میکنن و ماموریتهای سنگین رو انجام میدن.
در کل، این پایلونهای جدید هم یه جور ارتقای تکنیکی هست هم باعث میشن نیروی هوایی از امکانات قدیمیشون بیشترین بهره رو ببره تا تهدیدات نسل جدید کم نیارن. وقتی چین داره نیروی دریایی و موشکی خودش رو بزرگتر میکنه، داشتن B-1B ارتقا یافته یعنی آمریکا هنوزم میتونه از راه دور قدرت نشون بده و دست بالا رو داشته باشه، تا هم دشمن رو منصرف کنه هم انعطاف زیادی واسه حمله و دفاع داشته باشه.
خلاصه، فعلاً Bone نه تنها هنوز بازنشسته نشده، بلکه داره به یکی از مهمترین مهرههای بازی نیروی هوایی آمریکا تبدیل میشه – مخصوصاً وقتی حرف از موشکهای ماورای صوت و حمله خیلی دور میزنه!
منبع: +