اگه اهل تکنولوژی و داستانهای خفن استارتاپهای قدیمی باشی، مطمئناً اسم Be Incorporated یا همون “بی” به گوشت خورده! بذار یه داستان باحال از گذشتهی دنیای تکنولوژی برات تعریف کنم.
ماجرا از سال ۱۹۹۰ شروع شد. ژان-لوئی گسه، یکی از مدیرای سابق اپل، با یه ایدهی بلندپروازانه میاد سراغ تغییر سیلیکونولی (همون منطقهای که بیشتر شرکتای بزرگ تکنولوژی توش هستن). اون با همراهی استیو ساکومن، که اونم از اپل اومده بود، روز بعد از ترک اپل، کل پروژهشون رو کلید میزنن! واقعاً انگیزه داشتن دیگه!
هدفشون این بود: ساخت یه سیستمعامل کاملاً جدید با زبان برنامهنویسی ++C (یه زبان معروف که سرعتش خیلی بالاست و تو اپلیکیشنهای سیستمی زیاد استفاده میشه)، به همراه سختافزار اختصاصی خودشون.
حالا این تیم خیلی زود پروژه BeOS رو استارت زدن. این سیستمعامل قرار بود “مدیا اُ اس” باشه، یعنی بیشتر برای کارای صوتی و تصویری و … ساخته شده بود. فکر کن با اینکه هنوز همه جا ویندوز و مک حرف اول رو میزدن، BeOS همزمان پشتیبانی از صداهای دیجیتال و آنالوگ، رنگ ۳۲ بیتی (یعنی کیفیت تصویری خیلی خفن واسه اون موقع)، دسکتاپهای مجازی که بهشون workspace یا همون فضای کاری میگفتن و بعداً حتی مرورگر اینترنت رو هم اضافه کرد.
BeBox: اختراع جالب اما کمفروش
محصول اصلی بی، کامپیوتر BeBox بود که سال ۱۹۹۵ اومد بیرون. تو دلش دو تا پردازنده PowerPC داشت. این PowerPCها رو اگه ندونی، همون سیپییوهایی هستن که اپل هم یه زمانی خیلی ازشون استفاده میکرد. یه پورت اختصاصی به اسم GeekPort هم روی دستگاه گذاشته بودن. GeekPort یه جور درگاه بود که به صورت ویژه برای عاشقای سختافزار و کسایی که اهل آزمایش و گسترش سختافزار بودن طراحی شده بود.
وقتی اولین نسخه BeBox اومد، پردازندههاش هرکدوم فقط ۶۶ مگاهرتز سرعت داشتن. بعداً نسخه قویترش رو آوردن با ۱۳۳ مگاهرتز. اما راستشو بخوای، خوب نفروخت. عدد دقیق فروش مشخص نیست، اما احتمالاً فقط حدود ۱۰۰۰ تا از مدل ۶۶ مگاهرتزی و ۸۰۰ تا از مدل قویتر فروش رفت. خیلی زود، سال ۱۹۹۷، تولیدش رو کلاً متوقف کردن.
BeOS و رقابت با غولها
سیستمعامل BeOS واقعاً پتانسیل داشت و نسبت به ویندوز و مک خیلی خاص و متفاوت بود. بین سالای ۱۹۹۵ تا آخر دهه ۹۰، این سیستمعامل تونست تا سال ۱۹۹۹ روی حدود ۱۰۰ هزار دستگاه اجرا بشه (البته آمار دقیقی در کار نیست و ممکنه کمتر یا بیشتر باشه). واسه بعضیا، BeOS یه آلترناتیو عالی به ویندوز و مک حساب میشد.
سرنوشت عجیب: پای استیو جابز به وسط اومد
بخش جالب ماجرا از جایی شروع میشه که اپل روی پروژهای به اسم Copland (یه تلاش بزرگ برای مدرن کردن سیستمعامل مکینتاش) کار میکرد. BeOS درست همون موقعها اومد وسط و حسابی همه رو جذب کرد. اپل که از Copland ناامید شده بود و دنبال یه سیستمعامل جدید میگشت، سال ۱۹۹۶ اومد تا BeOS رو بخره. اول ۱۲۰ میلیون دلار پیشنهاد داد، ولی گسه گفت نه! حتی رو پیشنهاد بعدی با ۲۰۰ میلیون دلار هم نه آورد، چون منتظر بود یکی ۲۷۵ میلیون دلار پیشنهاد بده!
نتیجه؟ اپل گفت بیخیال، رفت سراغ استیو جابز و شرکت NeXTش. سیستمعامل NeXTSTEP (که خودش داستان جداگونهای داره) راه نجات اپل شد و بعدها هم تبدیل شد به هسته اصلی macOS امروزی.
بعدش دیگه اوضاع واسه Be زیاد خوب پیش نرفت. مشکلات مالی باعث شد سال ۲۰۰۱ کلی تعدیل نیرو کنن و آخرش شرکت Palm اومد با ۱۱ میلیون دلار کل داستان رو خرید. ژان-لوئی گسه هم بعد از انتقال شرکت، اوایل ۲۰۰۲ خداحافظی کرد.
پس شد یه داستان سرشار از خلاقیت، ریسک، و البته یه تلخی عجیب… بی هیچ شکی، Be Incorporated تونست تغییراتی تو دنیای سیستمعاملها و سختافزار بده، حتی اگه آخرش به تاریخ پیوست!
منبع: +