خب بچهها، بذارید با یه سوال شروع کنم: تا حالا پیش اومده فکر کنید خیلی درس میخونید اما هی خستهتر میشید و دیگه انگیزه قبلی رو ندارید؟ اینو بهش میگن «خستگی از یادگیری» یا همون Learning Burnout. یعنی وقتی هی تلاش میکنی، ولی دیگه رمق درس خوندن نداری. حالا یه تحقیق جالب تو چین (استان شاندونگ) روی ۷۹۷ دانشآموز متوسطه انجام شده تا بفهمن چه چیزهایی روی این موضوع اثر داره.
سه تا موضوع اصلی تو این تحقیق بررسی شده: باور به دنیای عادلانه، حس تبعیض، و اعتماد به نفس یا همون خودکارآمدی (Self-Efficacy یعنی اینکه آدم چقدر به تواناییهای خودش ایمان داره و فکر میکنه میتونه کارها رو درست انجام بده).
باور به دنیای عادلانه چیه؟
این یعنی آدم فکر کنه دنیا جای انصافیه و اگه زحمت بکشی، بهت پاداش میدن و حق به حقدار میرسه. حالا، تو این تحقیق، مشخص شد هر چی این باور قویتر باشه (یعنی بیشتر فکر کنی دنیا عادلانهست)، احتمال اینکه خستگی از درس سراغت بیاد، کمتر میشه! یعنی بچههایی که به این قضیه باور داشتن، کمتر خسته و بیانگیزه میشن.
نقش حس تبعیض چیه؟
Perceived Discrimination یعنی اون احساس ناخوشایندی که فکر میکنی بقیه باهات ناعادلانه یا جدی برخورد نمیکنن چون متفاوتی (مثلاً به خاطر قیافت، نمراتت، وضعیت خانوادگیت، یا چیزای دیگه). توی این بررسی معلوم شد که هر چی بچهها بیشتر با این حس درگیر باشن، بیشتر دچار خستگی یادگیری میشن. تازه این یه پل وسطی هم هست! یعنی باور به دنیای عادلانه باعث میشه حس تبعیض کمتری داشته باشی، و این باعث میشه خستگی درسیت هم کمتر بشه.
حواست به اعتماد به نفس باشه!
حالا یه چیز باحال دیگه هم پیدا کردن: نقش Self-Efficacy یا خودکارآمدی که همون اعتماد به نفس برای حل مشکلات و انجام کارهاست. اگه بچهها اعتماد به نفسشون بالا باشه، تاثیر اون حس تبعیض روی خستگی درس خیلی کمتر میشه! یعنی حتی اگه کمی احساس تبعیض هم بکنی، وقتی به خودت ایمان داری، کمتر اذیت میشی و کمتر خسته میشی.
خلاصهاش چیه؟
این تحقیق نشون میده که باور به اینکه دنیا عادلانه است، مستقیم و غیرمستقیم (از طریق کاهش حس تبعیض) باعث میشه بچهها کمتر از درس خسته شن. و داشتن اعتماد به نفس قوی هم یه سپر دفاعیه؛ باعث میشه سختیها کمتر روت اثر بذارن.
یه نکته جالب: همه این نتیجهها رو با ابزارآلات آماری مثل SPSS و یه برنامه به اسم PROCESS macro (مدل ۷) حساب و کتاب کردن. یعنی کاملاً علمی بوده قضیه!
خلاصه اگر میخواید کمتر از درس خسته بشید، سعی کنید به عدالت دنیا ایمان بیشتری پیدا کنید، به خودتون بیشتر اعتماد کنید و هر وقت حس کردید تبعیضی در کاره، با خودتون مرور کنید که شما توانایی عبور از این موقعیت رو دارید. همین کارا یه جورایی اوضاع رو بهتر میکنه!
منبع: +