تا حالا شبای صاف رو تو بیرون تجربه کردی؟ آسمون شب انگار یه پتوی پر از ستاره‌ست، اما واقعاً فقط یه عمق بی‌نهایته که با چشم غیرمسلح فقط یه بخش کوچیکش رو میبینی. اگه بخوای با دقت بیشتر به سیاره‌ها و سحابی‌ها نگاه کنی، لازم میشه سراغ تلسکوپ بری. اما یه نقطه وسط هست! یعنی یه عالمه چیز باحال تو آسمونه که بهترین راه دیدنشون فقط با دوربین دوچشمیه—از خوشه‌های ستاره‌ای گرفته تا صورت‌فلکی‌های کوچیک و حتی صحنه‌های خاصی که با چشم تنها نمی‌بینی.
اگه واقعاً به تماشای آسمون علاقه داری، حتماً یه دوربین دوچشمی خوب مثل 8×42، 7×50 یا 10×50 بگیر. این اعداد یعنی بزرگ‌نمایی و قطر عدسی. هرکدومشون منظره‌ی قشنگی بهت نشون میدن و حتی لازم نیست حرفه‌ای باشی!
خب، بیاین با هم ۹ تا از بهترین چیزایی که میشه از مرداد تا آبان ۲۰۲۵ با دوربین دوچشمی از نیمکره شمالی ببینی رو مرور کنیم:
۱. مثلث تابستونی و کهکشان راه شیری
یه راه ساده برای پیدا کردن کهکشان راه شیری اینه که دنبال «مثلث تابستونی» بگردی؛ یعنی سه تا ستاره‌ی پُر نور: وگا تو صورت فلکی شلیاق، دنِب تو ماکیان، و آلتایر تو عقاب. اگه آسمون تاریک باشه، موج راه شیری رو می‌تونی ببینی که از این مثلث رد میشه. اما حتی اگه آلودگی نوری باشه و خود کهکشان رو نبینی، با دوربین دوچشمی فقط لازم داری این خط رو دنبال کنی تا وسط ستاره‌ها و سحابی‌ها گم بشی!
۲. سیاره‌های دوتایی، یا Conjunction (هم‌نشینی)
Conjunction یعنی وقتی دوتا سیاره از دید ما خیلی به هم نزدیک میشن. ۱۲ مرداد ۲۰۲۵، تقریباً ۴۵ دقیقه قبل طلوع آفتاب، زهره (ونوس) و مشتری (ژوپیتر) کمتر از یک درجه کنار هم قرار می‌گیرن تو آسمون شرق. ونوس با دوربین دوچشمی خیلی خاص نیست، چون ابرهای براقش همه چیز رو می‌پوشونن. اما مشتری رو که نشونه بگیری، چهار تا قمر بزرگش—آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو—رو هم احتمالاً میبینی. این منظره رو دست کم نگیر!
۳. چوب‌لباسی (The Coathanger)
چوب‌لباسی یا خوشه بروکی «Brocchi’s Cluster» یه ساختار بامزه از ۱۰ تا ستاره‌ست که دقیقاً شبیه چوب‌لباسی لباسه! بین آلتایر و وگا اگه دورت بزنی، تو یه نقطه‌ی نسبتاً خلوت آسمون، راحت پیداش می‌کنی.
۴. پیکان، یا صورت‌فلکی Sagitta
Sagitta یکی از کوچک‌ترین صورت‌های فلکیه. اشتباه نگیریش با Sagittarius! این یکی فقط چهار تا ستاره‌ی ساده کنار هم داره (شکل پیکان) و تقریباً بالای آلتایر پیدا میشه.
۵. دلفین (Delphinus)
یه خوشه‌ستاره‌ی کوچیک دیگه که خیلی‌ها اسمش رو هم نشنیدن! Delphinus شبیه یه لوزی از چهار تا ستاره است و اگه از آلتایر به سمت مربع بزرگ اسب‌بالدار (Pegasus) بگردی، وسط راه می‌تونی دلفین رو پیدا کنی.
۶. طلوع ماه کامل (Full Moon)
طلوع کردن ماه کامل تو افق شرق یه صحنه‌ی فوق‌العاده‌ست، مخصوصاً وقتی با دوچشمی تماشا کنی. مثلاً نهم مرداد (ماه ماهی خاویاری)، هفتم شهریور (ماه ذرت) یا پانزدهم مهر (ماه شکارچی‌ها که بهش «سوپرمون» هم میگن چون به زمین نزدیک‌تره). سعی کن زمان دقیق طلوع ماه رو برای شهرت حتماً دربیاری و چند دقیقه بعدش آماده باشی، میبینی که ماه کم‌کم به رنگ نارنجی خوشگل در میاد.
۷. خوشه زنبوری تابستونی (Summer Beehive Cluster)
خوشه زنبوری یا M44 معمولاً تو بهار معروفه ولی تو تابستون هم یه ورژن دیگه داره به نام IC 4665، تو صورت فلکی مارافسا (Ophiuchus). این خوشه حدود ۱۴۰۰ سال نوری دوره و حدود ۳۰ تا ستاره روشن و منتشر تو دوربین میبینی. خیلی برای مبتدی‌ها مناسبه!
۸. کهکشان آندرومدا
کهکشان آندرومدا (M31) دورترین چیزیه که با چشم می‌تونی مستقیم ببینی؛ حدود ۲.۵ میلیون سال نوری از ما دوره! اما با دوربین دوچشمی راحت‌تر پیداش می‌کنی، حتی اگه توی شهر باشی. دنبال صورت فلکی ذات‌الکرسی (Cassiopeia) بگرد که شبیه W هست؛ بعد دومین V رو مثل فلش نشونه بگیر به سمت ستاره پرنور آلفراتس (Alpheratz) تو مربع اصلی اسب‌بالدار. آندرومدا تقریباً وسط این دوتا قرار گرفته. تو دوچشمی یک لکه‌ی مه‌آلود میبینی، اما اگه ذره‌ای گوشه‌چشمی بندازی، نورش رو بهتر حس می‌کنی!
۹. خوشه متحرک آلفا برساوش (Alpha Persei Moving Cluster)
وقتی بارش شهابی پرساووشی اوج می‌گیره (حدود ۲۱ تا ۲۲ مرداد) دوربین دوچشمی بیشتر مزاحم دیدن شهاب‌سنگ‌ها میشه! اما اگه دستت افتاد به دوچشمی، یه نگاه به اطراف ستاره میر‌فَک (Mirfak) بنداز. اینجا یه خوشه از ستاره‌های جوان آبی و بعضی زرد پیدا میشه به اسم «ملوت ۲۰ (Melotte 20)» یا همون «خوشه متحرک آلفا برساوش». اسمش چون این ستاره‌ها با هم از یک سحابی اومدن و دارن با هم تو کهکشان راه شیری حرکت می‌کنن، بهش «متحرک» گفتن. کل خوشه تو زاویه دید یه دوچشمی 10×50 جا میشه.
در کل، آسمون پر از شگفتیه. با یک دوچشمی معمولی هر بار چیز جدیدی پیدا می‌کنی! یادت باشه فقط دور و بر ماه کامل، شهاب‌سنگ‌ها رو با چشم غیرمسلح تماشا کن چون دوچشمی فقط زاویه دیدتو محدود می‌کنه.
پس، هر شب که آسمون صاف شد، دوچشمی‌تو بردار و برو یه گشتی بین ستاره‌ها! شاید یه صحنه باحال منتظرت باشه که فقط خودت کشفش می‌کنی.
منبع: +
![This image from the NASA/ESA/CSA James Webb Space Telescope revisits one of the most iconic regions of the sky, the Hubble Ultra Deep Field, through the eyes of two of Webb’s instruments. The result is a detailed view that reveals thousands of distant galaxies, some dating back to the earliest periods of cosmic history.The field shown here, known as the MIRI Deep Imaging Survey (MIDIS) region, was observed with the three shortest-wavelength filters of Webb’s Mid-Infrared Instrument (MIRI) for nearly 100 hours in total. This included Webb's longest observation of an extragalactic field in one filter so far, producing one of the deepest views ever obtained of the Universe. Combined with data from Webb’s Near-Infrared Camera (NIRCam), this image allows astronomers to explore how galaxies formed and evolved over billions of years. These deep observations have revealed more than 2500 sources in this tiny patch of sky. Among them are hundreds of extremely red galaxies — some of which are likely massive, dust-obscured systems or evolved galaxies with mature stars that formed early in the Universe’s history. Thanks to Webb’s sharp resolution, even at mid-infrared wavelengths, researchers can resolve the structures of many of these galaxies and study how their light is distributed, shedding light on their growth and evolution. In this image, the colours that have been assigned to different kinds of infrared light highlight the fine distinctions astronomers can make with this deep data. Orange and red represent the longest mid-infrared wavelengths. The galaxies in these colours have extra features — such as high concentrations of dust, copious star formation, or an active galactic nucleus (AGN) at their centre — which emit more of this farther infrared light. Small, greenish-white galaxies are particularly distant, with high redshift. This shifts their light spectrum into the peak mid-infrared wavelengths of the data, which are depicted in white and green. Most of the galaxies in this image lack any such mid-infrared boosting features, leaving them most bright at shorter near-infrared wavelengths, which are depicted with blue and cyan colours. By returning to this legacy field first made famous by the NASA/ESA Hubble Space Telescope, Webb is continuing and expanding the deep field tradition — revealing new details, uncovering previously hidden galaxies, and offering fresh insights into the formation of the first cosmic structures. The MIRI observations were taken as part of the Webb programmes #1283 and #6511 (PI: G. Östlin). [Image Description: An area of deep space with thousands of galaxies in various shapes and sizes on a black background. Most are circles or ovals, with a few spirals. More distant galaxies are smaller, down to being mere dots, while closer galaxies are larger and some appear to be glowing. Red and orange galaxies contain more dust or more stellar activity.] Links Science paper (G. Östlin et al.) Slider Tool Pan Video Transition video (with Hubble Ultra Deep Field)](https://x-madani.com/wp-content/uploads/elementor/thumbs/unnamed-file-453-ra2iliotwxmgy5s71b2mqxpjxsfbhyosnx0bztidhg.jpg "A fresh look at a classic deep field")
