اگه تا حالا حس کردی با دوستات بشینی و هی درباره یه مشکل که واست پیش اومده صحبت کنی، حالا حالاها تموم نشه، باید بدونی این یه اسم داره: “هم‌نشینی روی مشکلات” یا به انگلیسی می‌گن co-rumination. یعنی وقتی یکی با دوستش می‌شینه و درباره اتفاقات منفی یا ناراحت‌کننده همین‌جوری ریز و درشت حرف می‌زنن و ول نمی‌کنن موضوع رو. جالبه بدونی این کار هم می‌تونه رفاقت رو قوی‌تر کنه و هم باعث بشه آدم بیشتر تو فکر و غصه و اضطراب بیفته! یعنی یه جورایی معامله دوجانبه‌ست: هم فایده داره و هم خطر.
توی یه مطالعه جدید که سراغ نوجوان‌های چینی رفتن (تعدادشون ۷۶۵ نفر بود، خودتون فکر کنین از این همه آدم نتیجه چی درمیاد!)، محقق‌ها دوست داشتن بدونن این ور رفتن با مشکلات، بسته به اینکه چه مدل شخصیتی باشی، فرق می‌کنه یا نه. مثلاً تو از نظر شخصیت جزو کدوم مدل Big Five هستی؟ اگه نمی‌دونی چی‌یه، همین الان بگم! Big Five یعنی پنج تا مدل شخصیت معروف: برونگرایی (Extraversion)، سازگاری (Agreeableness)، وظیفه‌شناسی یا وجدان‌کاری (Conscientiousness)، روان‌رنجوری (Neuroticism – یعنی همش استرس و نگرانی یا زود قاطی کردن)، و باز بودن به تجربه‌های جدید (Openness).
اول از همه گفتن باید مطمئن بشن که پرسشنامه‌ای که درباره این بحثه، بین دختر و پسرها و سنین مختلف، یه جور جواب می‌ده. اسم این کارُ تو علم می‌گن “برابری سنجش”. خلاصه فهمیدن که واسه دختر و پسرها وضعیت خوبه (یعنی جواب دادن درست می‌افته)، ولی واسه سنین مختلف باید یه کمی با دقت بیشتر استفاده کنن.
حالا بریم سراغ نتیجه‌ها:
۱. فهمیدن که آدمایی که برونگرا، روان‌رنجور یا دنبال تجربه جدید هستن (یعنی openness)، بیشتر گیر می‌افتن تو بحثِ بی‌پایون و عمیق مشکلات با دوستاشون. ولی نقش روان‌رنجوری واسه اینکه بین دختر و پسرها فرق می‌افته، پررنگ‌تر بود. یعنی دخترها معمولاً به خاطر روان‌رنجوری، بیشتر با دوستاشون ور می‌رن روی مشکلات.
۲. اومدن اندازه گرفتن وقتی که این هم‌نشینی روی مشکلات هست، چه اتفاقی واسه افراد می‌افته – مخصوصاً اگه شخصیتشون رو در نظر بگیریم. دیدن بعد از کنترل کردن ویژگی‌های شخصیتی، اون اثر منفی هم‌نشینی (یعنی احتمال افسردگی یا اضطراب) قوی‌تر می‌شه! و این اتفاق تو دختر و پسرها فرق داشت.
۳. توی بخش آخر فهمیدن که روان‌رنجوری (همون آدمای نگران و حساس)، نقش کلیدی داره برای شناسایی کسایی که ریسک بالایی دارن. یعنی هر چی کسی روان‌رنجورتر باشه احتمال اینکه این هم‌نشینی با مشکلات براش دردسر درست کنه، بیشتره. کار جالب‌تر اینکه، آدمای وظیفه‌شناس (کسانی که conscientiousnessشون بالاست) و همینطور سازگار (agreeableness)، کمتر دچار افسردگی و اضطراب ناشی از این هم‌نشینی میشن. یعنی مثلاً وجدان‌کارت بالاست؟ احتمالاً راحت‌تر می‌تونی حال خودتو کنترل کنی.
در مورد باز بودن به تجربه و برونگرایی اما، همه‌چی اینقدر واضح نیست و هنوز معلوم نیست دقیقاً چه شکلی اثر می‌ذارن.
در آخر هم گفتن اگه قراره این پرسشنامه رو روی سنین مختلف استفاده کنین، باید بیشتر مراقب نتیجه‌ها باشین چون شاید دقیقاً همه جا درست کار نکنه. و البته محقق‌ها گفتن احتمالاً باید باز هم بیشتر تحقیق کنن تا همه چی تایید و مطمئن‌تر بشه.
خلاصه‌ش اینکه اگه از اونایی هستی که با دوستات خیلی درباره مشکلات حرف می‌زنی، یه سر به ویژگی‌های شخصیتیت هم بزن! شاید بعضی وقتا بهتر باشه کمتر ور بری با موضوعات ناراحت‌کننده، یا به فکر راهکارهایی باشی که حال خودتو بهتر کنی. اگه شخصیتت روان‌رنجوری بالاست و دوست داری همه چی رو قشنگ تحلیل کنی، مواظب باش این بحث‌ها حالتو بهم نزنه. و دم اونایی که وجدان‌کار و سازگارن گرم – چون همین ویژگی‌ها یه سپر محافظ خوب در مقابل حال‌گیری ناشی از هم‌نشینی روی مشکلاته!
منبع: +
