اگه فکر می‌کنی انرژی هسته‌ای فقط محدود به نیروگاه‌های قدیمی و خسته‌کننده‌س، باید بهت بگم قضیه عوض شده! مخصوصاً الان که پروژه نیروگاه پیشرفته ناتریوم (Natrium)، که پشتیبانش هم کسی نیست جز بیل گیتس معروف، یه قدم اساسی جلو رفته و چراغ سبز مهمی از دولت آمریکا گرفته!
ماجرا از این قراره که شرکت TerraPower با حمایت بیل گیتس—که خودش یکی از کله‌گنده‌های دنیای تکنولوژیه—توی وایومینگ آمریکا، یه نیروگاه جدید داره می‌سازه به اسم Kemmerer Unit 1. این پروژه موفق شده از سد یکی از سخت‌ترین مراحل اداری یعنی تاییدیه زیست‌محیطی کمیسیون نظارت هسته‌ای آمریکا (NRC) رد بشه و اعلام شد که این نیروگاه هیچ مشکلی از نظر تاثیرات منفی روی محیط زیست نداره. (NRC یعنی همون سازمان خیلی جدی که کارش اینه مطمئن شه نیروگاه‌ها قانون‌مند و ایمن کار می‌کنن و به محیط آسیب نمیزنن.)
حالا با این تاییدیه، انجمن رسمی گفته که TerraPower می‌تونه مجوز ساخت بگیره؛ یعنی عملاً یکی از بزرگترین موانع برداشته شده و همه کم‌کم منتظرن پروژه از رو کاغذ وارد اجرای جدی بشه.
دقت کن که این اولین بار تو آمریکاست که همچین رآکتور پیشرفته‌ای تونسته بررسی زیست‌محیطی رو با موفقیت رد کنه. این خودش یه خبر حسابیه و باعث میشه آمریکا یه قدم دیگه به داشتن نسل جدید نیروگاه‌های هسته‌ای نزدیک‌تر بشه.
کریس لوِسوِک، رئیس TerraPower هم کلی ذوق‌زده شده و گفته این اتفاق نشون می‌ده تیمشون چقدر برنامه‌ریزی دقیق داشته و همه قوانین رو رعایت کردن. اون گفته: “نیروگاه ناتریوم اولین تکنولوژی رآکتور پیشرفته‌ست که تونسته این بررسی رو با موفقیت تموم کنه و داره آمریکا رو به نیروگاه هسته‌ای آینده نزدیک‌تر می‌کنه.”
خب حالا قضیه فقط تاییدیه زیست‌محیطی نیست. پروژه الان وارد آخرین مرحله اداری خودش شده و منتظر نظر نهایی درباره مسائل ایمنی (Safety Evaluation) مونده، که قراره تا آخر سال ۲۰۲۵ نظر نهایی دربیاد. این یعنی اگه همه چی رو روال پیش بره، تا چند سال آینده ما شاهد اولین نیروگاه هسته‌ای خیلی پیشرفته تو آمریکا خواهیم بود.
یکم از مشخصات فنی‌ش بگم که بدونی موضوع چیه: این نیروگاه با تکنولوژی ناتریوم کار می‌کنه و برخلاف نیروگاه‌های معمولی، به‌جای آب، خنک‌کننده‌ش سدیم مایع (sodium-cooled) هست. سدیم مایع یه جور فلزه که تو دمای پایین‌تر از آب داغ میشه و می‌تونه حرارت بیشتری رو منتقل کنه. ظرفیت تولیدش هم ۳۴۵ مگاوات برق (MWe) هست و یه مخزن حرارتی عظیم داره بر پایه نمک مذاب (molten salt)، که خیلی جالبه!
این نمک مذاب باعث میشه نیروگاه مثل یه باتری عظیم عمل کنه: یعنی برق رو ذخیره می‌کنه و موقعی که مصرف بالاست، خروجیش رو به ۵۰۰ مگاوات می‌رسونه! خلاصه هروقت شبکه برق به انرژی بیشتری نیاز پیدا کنه، این نیروگاه خیلی سریع می‌تونه وارد عمل بشه و کمک کنه. این مدل طراحی باعث میشه برق پایدارتر و مطمئن‌تر بشه و تو اوج مصرف، کمترین نگرانی برای تامین انرژی وجود نداشته باشه.
TerraPower هدفش اینه که وقتی نیروگاه‌های قدیمی زغال‌سنگ منطقه از مدار خارج می‌شن، ناتریوم جای اونا رو تو تولید برق بگیره؛ یعنی هم محیط زیست حفظ میشه، هم شغل‌های جدید ایجاد میشه و هم برق پاک‌تر به مردم می‌رسه.
در کنار این ماجراها، ساخت بخش‌هایی که هسته‌ای نیستن از تابستون ۲۰۲۴ شروع شده، واسه همین پروژه بیکار نمونده و کم‌کم داره جلو میره. اتفاق جالب دیگه اینه که TerraPower واسه تامین سوخت خاصی به اسم “اورانیوم کم‌غنا با غنای بالا” یا به انگلیسی HALEU (High-Assay Low-Enriched Uranium)، با یه شرکت به اسم ASP Isotopes قرارداد بسته. این سوخت، فرق اساسی با اورانیوم معمولی داره و برای رآکتورهای نسل جدید لازمه. کارشون اینه که تو آفریقای جنوبی، با فناوری لیزری خاص، یه مرکز غنی‌سازی بسازن و TerraPower از اونجا HALEU خودش رو تهیه کنه. اینطوری جریان سوخت مطمئنی هم واسه نیروگاهشون خواهند داشت.
در کل، اگه همه‌چیز طبق برنامه پیش بره، ناتریوم اولین نیروگاه هسته‌ای پیشرفته تو آمریکا میشه که در مقیاس برق‌رسانی به شبکه اجرا میشه؛ با مزیت‌های محیط زیستی و تکنولوژی‌ای که حتی می‌تونه تعریف نسل جدید انرژی هسته‌ای رو عوض کنه! حالا باید صبر کنیم ببینیم تا سال ۲۰۲۵ چه خبرایی میشه.
منبع: +
