بچهها! این آخر هفته یه اتفاق فضایی فوقالعاده قراره بیفته که واقعا نباید از دستش بدین. ماجرا از این قراره که شب ۱۶ و ۱۷ شهریور (همون 7-8 سپتامبر)، اهالی استرالیا، آسیا، آفریقا و بخشی از اروپا میتونن شاهد یه خسوف کامل یا همون «ماه خونین» باشن!
حالا شاید بپرسین ماه خونین اصلاً چیه؟ راستش موقع خسوف کامل، ماه کمکم وارد سایه زمین میشه و چون نور خورشید از لابهلای جو زمین رد میشه و فقط نور قرمز میرسه به ماه، ماه واسه حدود ۸۲ دقیقه یه رنگ قشنگ مسی-قرمز میگیره. واسه همینه که بهش میگن «ماه خونین»! این طولانیترین خسوف کامل از سال ۲۰۲۲ تا حالاست.
کلی آدم تو دنیا این منظره رو میتونن ببینن: حدود ۵.۸ میلیارد نفر، یعنی تقریبا ۷۱ درصد جمعیت دنیا! اولین شهرهایی که این خسوف رو کامل میبینن، سیدنی، ملبورن و پرت توی استرالیا، بعدش توکیو، سئول، و حسابی جاهای مختلف آسیا هستن. انتهای خسوف رو هم شهرایی مثل مسکو، آنکارا و بخارست حوالی طلوع ماه تجربه میکنن. اروپای غربی هم موقع طلوع ماه میتونن ماه گرفته رو ببینن.
راجع به خسوف بدونین که برعکس کسوف (کسوف یعنی همون خورشیدگرفتگی که فقط از یه مسیر باریک میشه دیدش)، خسوف رو از هر جایی که شب باشه با چشم میشه تماشا کرد و لازم نیست حتماً وسیله خاصی داشته باشین. البته اگه عاشق جزئیاتین، یه تلسکوپ خونگی یا دوربین دوچشمی واسه دیدن جزئیات سطح ماه معرکهست.
خسوف این سری حدود ۵ ساعت و ۲۷ دقیقه طول میکشه. شروع ماجرا ساعت ۱۹:۵۸ به وقت تهران تو ۱۶ شهریوره، وقتی ماه وارد سایه بیرونی زمین (بهش میگن penumbra یا نیمسایه، که یه جور منطقه پرنورتر دور سایه واقعیه) میشه و کمکم نورش کم میشه. بعد از حدود یک ساعت، یعنی ساعت ۲۱:۵۶ وارد سایه اصلی (umbra، همون سایه تاریکتر زمین که کامل روش میفته) میشه و اون موقع تازه بخش هیجانی شروع میشه: کرهش میره زیر این سایه و رنگش قرمز میشه.
ماه از ساعت حدود ۲۳:۰۰ تا ۰۰:۲۲ بامداد (یعنی به مدت ۸۲ دقیقه) کاملاً توی umbra میمونه و همون رنگ قرمزی خفن رو نشون میده. بعد کمکم از سایه بیرون میاد و خسوف کاملش تازه تموم میشه. یعنی اگه وقت داشتی، حتماً زنگ بزن دوستاتو و برید فضای باز به تماشا!
یه نکته: شمال قاره آمریکا شانسی نداره این سری چون اون موقع اونجا روزه. آخرین خسوف کامل که آمریکا تونسته ببینه، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ بوده و دفعه بعدی هم ۲-۳ مارس ۲۰۲۶ اتفاق میفته (البته اون موقع فقط ۵۸ دقیقه طول میکشه).
راستی اگه دنبال ترفندای باحال برای عکاسی از ماه هستی، میتونی آنلاین کلی آموزش ببینی که چجوری تنظیمات دوربین رو بچینی تا عکسهای حرفهای بگیری!
خبر خوب هم اینکه اگه احتمالاً هوا ابری بود یا حال داشتی رو مبل خونه بشینی، میتونی همین خسوف رو لایو ببینی! سایت Time and Date از قبرس و Virtual Telescope Project هم از ایتالیا داریدش رو یوتیوب پخش میکنن.
خلاصه این شبها ماه رو چشم ازش برندارین، قراره حسابی براتون خودی نشون بده! و هر سوالی راجع به ماه خونین یا خسوف داشتی، بپرس تا برات توضیح بدم.
منبع: +