یه شایعه خیلی پُر سر و صدا تو رسانه‌ها پیچیده بود که نهنگ‌های آبی دیگه ساکت شدن و صدای آوازهاشون کم شده، مخصوصاً دور و بر کالیفرنیا. ولی خب واقعیت اصلاً این نیست و جدیداً هم یه تحقیق حسابی منتشر شده که کل داستان رو توضیح می‌ده!
ماجرا اینه که توی تحقیقاتی که گروهی از دانشمندا به سرپرستی جان رایان (یه اقیانوس‌شناس از مؤسسه Monterey Bay Aquarium Research Institute) انجام دادن، اومدن شش سال گوششون رو به آب‌های ساحل کالیفرنیا دادن و صدای نهنگ‌ها رو با دستگاه‌هایی به اسم هیدروفون (یعنی میکروفون‌هایی که زیر آب کار می‌کنن) ضبط کردن. اما چیزی که پیدا کردن واقعاً جالب بود!
برخلاف این خبرها که می‌گفتن نهنگ‌های آبی ساکت شدن، دانشمندها دیدن که آواز نهنگ‌ها بعد از اون موج گرمای وحشتناک دریایی تو سال ۲۰۱۵، حتی بیشتر هم شده! پس داستان ساکت شدنشون حسابی غلو شده بوده.
اصلاً چرا نهنگ‌ها آواز می‌خونن؟ اینجا باید بدونی که فقط نهنگ‌های نر آواز می‌زنن. این کار هم چندتا دلیل داره: هم برای جلب توجه نهنگ ماده‌ها، هم برای خبر دادن به بقیه نرها. یه جورایی هم حال و هوای خودشون رو نشون می‌دن و هم با هم ارتباط برقرار می‌کنن.
برای دانشمندها هم شنیدن این آوازها خیلی مفیده، چون صدای نهنگ‌ها تو آب خیلی خوب پخش می‌شه و برای پیدا کردنشون راحت‌تر از نگاه کردن و جستجو تو آب‌های وسیعه. حتی اگه نهنگ جایی خیلی دور باشه، با همون هیدروفون راحت می‌شنونش!
حالا داستان موج گرمای ۲۰۱۵ چی بود؟ این موج گرما که بهش می‌گفتن “The Blob” یا دلتا، اکوسیستم دریایی رو خراب کرد و باعث شد منابع غذایی نهنگ‌ها کم بشه. مثلاً غذای اصلی نهنگ آبی کریل نام داره (یعنی یه نوع میگوی ریز که نهنگ‌ها عاشقشن). وقتی موج گرما اومد و کریل کم شد، نهنگ‌ها هم انرژی و حال و حوصله آواز خوندنشون رو از دست دادن. پس سال ۲۰۱۵، رکورد کمترین صدای نهنگ ثبت شد.
اما وقتی سردتر شد و اکوسیستم کم‌کم جون گرفت، آوازهاشون دوباره برگشت. بررسی‌ها نشون داد که تو پایان دوره مطالعه (یعنی قبل از ژوئن ۲۰۲۱)، نهنگ‌ها نه تنها ساکت نشدن، بلکه بیشتر هم می‌خوندن! مخصوصاً نهنگ‌های کوهان‌دار (همون humpback whales)، صدای آوازشون هر سال بیشتر شد. دلیلش هم اینه که اونا تو غذا خوردن دستشون بازتره: هم کریل می‌خورن، هم ماهی کوچولوها مثل آنچوی و ساردین.
خود نهنگ آبی اما فقط کریل دوست داره و نمی‌تونه غذای دیگه‌ای بخوره. وقتی کریل کم شه، باید بیشتر بگرده و انرژی بیشتری بذاره و خب در نتیجه کمتر آواز می‌خونه. آزمایش شیمیایی پوستشون هم نشون داده که حتی وقتی کریل کم می‌شه، اینا باز دنبال همون کریل می‌رن و لجبازی می‌کنن.
یه نکته جالب دیگه اینه که افزایش یا کاهش آوازها دقیقاً با کم و زیاد شدن جمعیت کریل هماهنگ بوده. مثلاً از ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ آوازشون زیاد شد. دوباره کمی کاهش بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ بوده، اما بعدش دوباره بالا رفت. این نشون می‌ده که صداهای نهنگ‌ها یه جورایی نمودار سیر غذایی‌شونه!
در مورد جمعیت نهنگ‌ها هم، خب بعد از دوران شکار بی‌رویه در اوایل قرن بیستم، جمعیتشون نسبت به گذشته هنوز خیلی کمتره و دیگه شکارشون ممنوع شده. تخمین‌های موجود (بر اساس آمار ۲۰۱۸) می‌گن حدود ۱۸۹۸ تا نهنگ آبی در شرق اقیانوس آرام شمالی (یعنی همونا که کنار کالیفرنیا زندگی می‌کنن) داریم. کل جمعیت بزرگسال نهنگ‌های آبی جهان هم چیزی بین ۵ تا ۱۵ هزار تاس. البته این آمارها جدید نیستن و فعلاً داده‌های‌تر از ۲۰۲۱ هنوز به طور رسمی منتشر نشده.
یه چیز مهم بالاخره: موج‌های گرمای دریا تو ۸۰ سال گذشته سه برابر بیشتر شده. مثلاً تو سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ هم حسابی زیاده شده این موج‌ها. هنوز مشخص نیست با این اوضاع اقلیمی، وضعیت آواز نهنگ‌ها در سالای بعدی چطور می‌شه.
در نهایت جان رایان (اون دانشمندی که گفتم) خودش می‌گه: “نه، نهنگ‌های آبی بعد از ۲۰۲۱ هم ساکت نشدن و هنوز دارن می‌خونن!” پس اگه خبری از ساکت شدن نهنگ‌های کالیفرنیا شنیدی، خیالت راحت! این موجودای غول‌پیکر هنوزم تو آب‌ها صداشون می‌پیچه و داریم بازم سروداشون رو می‌شنویم.
ضمناً، اگه یه جا دیدی نوشته شده “n تعداد نهنگ موفق شد بین سه اقیانوس فقط برای جفت‌گیری شنا کنه” یا «نهنگ‌ها تا ۱۵۰ سال عمر می‌کنن»، بدون که واقعا دنیای نهنگ‌ها پر از عجایب و ماجراهای شنیدنیه!
منبع: +
