خب بچه‌ها یه تحقیق جالب انجام دادن که نشون میده حتی یه مدیتیشن خیلی کوتاه هم می‌تونه تمرکز و توجه رو بهتر کنه، اونم برای کسایی که هیچ وقت قبلاً مدیتیشن نکردن! حالا میخوام همه چیزای مهمش رو با یه زبان راحت واستون توضیح بدم.
اول بذارید بگم جریان چی بود: تمرکز داشتن تو مدیتیشن خیلی مهمه، ولی کسی فکر نکرده بود که آدم‌هایی که حواس‌پرت‌ترن یا از اول تمرکزشون پایینه، چقدر از مدیتیشن سود می‌برن. برای همین، تو این تحقیق اومدن این مسئله رو دقیق بررسی کردن.
بیاین به روش کارشون یه نگاهی بندازیم: ۱۲۱ تا دانشجوی دانشگاه (یعنی دقیقاً n = 121 نفر، سن ۱۸ تا ۳۱ سال، از اینا تقریباً ۶۹ درصدشون خانم بودن) که هیچوقت قبلاً مدیتیشن نکرده بودن رو به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم کردن. یه گروه ده دقیقه مدیتیشن هدایت‌شده انجام دادن (همون مدیتیشن نفس کشیدن آروم که برای تمرکز خیلی خوبه). گروه کنترل چی؟ اونا فقط به یه صحبت درباره زندگی سبز و محیط زیست گوش دادن، یعنی هیچ ربطی به مدیتیشن و تمرکز نداشت.
برای این که ببینن قبل و بعد از این دو کار چه تغییراتی اتفاق میفته، اول با یه مقیاسی به اسم Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS)—یه جور پرسشنامه برای سنجش حواس‌پرتی و بی‌توجهی مخصوص بزرگسالا—میزان حواس‌پرتی اولیه هرکدوم رو سنجیدن. بعد، با دستگاه EEG (که یه دستگاهیه که امواج مغزی رو اندازه می‌گیره) مغزشون رو تو یه تست تصویری چک کردن. این تست تصویری همون Visual Novelty Oddball Task هست، یعنی روی صفحه هی بهت تصویر نشون میدن و تو باید فرقاشون رو تشخیص بدی.
حالا نتیجه چی شد؟ هر دو گروه (چه گروه مدیتیشن، چه گروه صحبت درباره زندگی سبز) افزایش تو دامنه ی موجی به اسم P3b داشتن. این P3b یه نوع سیگنال مغزیه که دانشمندا باهاش میزان توجه و تمرکزو می‌سنجن (یه جور نشان‌دهنده‌ی الکتریکی توجه تو مغز). ولی نکته اینجاست: کسایی که مدیتیشن کرده بودن، افزایش موج P3b در مغزشون خیلی بیشتر از گروه کنترل بود!
یه چیز جالب‌تر: اثر مدیتیشن رو کسایی که از قبل حواس‌پرت‌تر بودن قوی‌تر بود! یعنی شرکت‌کننده‌هایی که قبلش امتیاز حواس‌پرتی و بی‌توجهیشون بالاتر بود و تو گروه مدیتیشن بودن، افزایش خیلی بیشتری تو موج P3b داشتن. اما اگه همین آدم با همون سطح حواس‌پرتی تو گروه کنترل بود، حتی موج P3b شون پایین‌تر اومد، یعنی تمرکزشون کمتر شد!
نتیجه کلی این میشه: وقتی مدیتیشن رو برای تقویت تمرکز طراحی می‌کنیم، خیلی مهمه به اینکه هر کی چقدر از اول حواس پرت یا متمرکزه دقت کنیم. شاید اگه تمرین‌ها رو با توجه به این ویژگی‌ها شخصی‌سازی کنیم، اثرش هزار برابر بیشتر شه! محقق‌ها گفتن تو آینده بهتره عوامل دیگه مثل اضطراب یا افسردگی رو هم بررسی کنیم—چون اینا هم روی توجه و پاسخ به مدیتیشن تاثیر می‌ذارن.
خلاصه اگه احساس می‌کنی حواست زیاد پرت میشه، بدون که فقط یه ده دقیقه مدیتیشن نفس کشیدن آروم می‌تونه حسابی به تمرکزت کمک کنه—شاید حتی بیشتر از کسی که از اول تمرکز خوبی داره! پس همین امروز امتحان کن، ضرر نداره 😉
منبع: +
