بیا اینو بشنو! یه اتفاق عجیب اون سر دنیا تو فلوریدا افتاده: یه پایتون برمه‌ای تو منطقه حفاظت‌شده Big Cypress یه گوزن کامل رو قورت داده بود و بعدش به خاطر یه سرمای ناگهانی کل گوزن رو بالا آورده! آره، واقعا همونجوری که شنیدی، یه مار غول‌پیکر کل یه گوزن دم‌سفید رو قورت داده و بعد دوباره بالا آورده.
ماجرا اینه که اواخر سال گذشته، دما تو جنوب فلوریدا یهویی رفت زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد (دقیق‌ترش ۹.۴ درجه). خب مارها چون خونسرد هستن (یعنی ectothermic یعنی بدنشون خودش دما تولید نمی‌کنه و باید محیط گرم باشه تا بدنشون کار کنه)، تو سرما کل عملکرد بدنشون کُند میشه. حتی هضم غذا هم خیلی کند پیش میره.
دانشمندان قبلا فقط تو آزمایشگاه دیده بودن که مارها تو سرما غذای خورده‌شون رو بالا میارن ولی این اولین باری بود که این اتفاق رو تو طبیعت، اونم واسه پایتون برمه‌ای، دیدن. یه تیم از زیست‌شناسا کل سال رو مشغول دنبال کردن چند تا مار ماده بزرگ بودن (چون اینا احتمال بیشتری دارن که یه گوزن بخورن) که متوجه یه مار با یه شکم حسابی برجسته شدن. چند روز گذشت و شکمش کوچیک نشد! یعنی غذا رو نتونسته بود هضم کنه.
بعد از اون شب سرد که دما به زیر ده درجه رسید، دانشمندا دوباره رفتن سراغ مار و دیدن خبری از اون برآمدگی تو شکمش نیست و داره تو یه مرداب کم‌عمق شنا میکنه. نزدیک مار گوزن دم‌سفید رو پیدا کردن که تقریبا هضم‌نشده بود و فقط کمی بوش فرق کرده بود! اون گوزن هم وزنی حدود ۲۸ کیلو داشته و فقط حدود ده روز تو شکم مار مونده بود.
حالا چرا مار غذای این چنینی رو بالا میاره؟ همونطور که گفتیم مارها خونسرد هستن، یعنی تو سرما سرعت متابولیسم (سوخت‌و‌ساز بدن)شون افتضاح پایین میاد. اگه مدت طولانی هوا سرد بمونه، غذای خورده‌شده شروع میکنه تو شکمش فاسد شدن و باکتری‌ها پخش میشن. عکس‌العمل طبیعی مار اینه که انگار حس کنه بهتره محتویات شکم رو بالا بیاره تا مریض نشه، حتی اگه خودش حسابی گرسنه باشه و کلی انرژی از دست بده.
مارهای برمه‌ای (همون Python bivittatus که یه نوع مار غول‌آسا از آسیاست) از اواخر دهه هفتاد میلادی به فلوریدا آوردن و الان دیگه اونجا یه گونه مهاجم حساب میشن. گونه مهاجم یعنی حیوانی که بومی اون منطقه نیست و به خاطر نبودن شکارچی‌های طبیعی یا نداشتن محدودیت غذایی، جمعیتش همینجوری زیاد میشه و به بقیه حیوانات بومی لطمه می‌زنه.
این مارها اکثر اوقات غذای بزرگی می‌خورن و باید مدت‌ها بمونن تا کامل هضمش کنن، پس اگه یکی از اون وعده‌های بزرگش رو از دست بده (مثلاً همینکه گوزن رو بالا آورده) ممکنه دیگه انرژی کافی واسه تخم گذاشتن رو نداشته باشه. از یه طرف خوبه چون شاید جمعیتش کمتر شه، ولی از یه طرف دیگه ممکنه گرسنگی بکشه و دوباره حمله کنه به گوزنای دیگه، که خودش واسه محیط‌زیست اون منطقه دردسر میشه، مخصوصا واسه پلنگ‌های فلوریدا (Florida panther) که گوزن جزو غذای اصلشونه.
دکتر مارک سندفاس (Mark Sandfoss) که از USGS یا سرویس زمین‌شناسی آمریکاست (یه نهاد علمی دولتی)، گفته: «مارها هر روز یه چیز عجیب برامون رو می‌کنن!» به قول خودش «علم و مشاهدات میدانی اینجا واقعا کنار هم اومدن!»
از طرف دیگه، ترویس مانجیونه، زیست‌شناس سازمان پارک‌های ملی آمریکا، میگه: «جمعیت گوزن‌ها تو این منطقه چند ساله داره کم میشه و مارهای برمه‌ای قطعاً یه عامل مهمن.» حالا چون این مار واقعه بالا آوردن گوزن رو زنده پشت سر گذاشت، دوباره هم می‌تونه سراغ حیوونای بومی بره.
یه نکته جالب: دانشمندا الان دارن یه پروژه بزرگ واسه بررسی هضم غذا تو مارهای برمه‌ای انجام میدن تا بفهمن فرآیند هضم این موجود دقیقاً چه جوریه. هنوز اطلاعات زیادی در موردشون نداریم و رفتارهاشون مدام سورپرایزمون میکنه!
در کل، این اتفاق شاید به نظر فقط یه ماجرای باحال باشه، ولی از نظر علمی اطلاعات مهم و عجیبی به ما داده در مورد این‌که مارهای برمه‌ای تا کی می‌تونن زنده بمونن، تا چه حد سرمایی رو تحمل می‌کنن و چطور روی اکوسیستم فلوریدا تاثیر می‌ذارن. خلاصه که اونجا طبیعت قصه‌های عجیب و باورنکردنی کم نداره!
منبع: +
