اگه باردارید یا دارید شیر می‌دید و به فکر مصرف کانابیس (همون علف، گَنجا یا ماریجوانا که کلی اسم داره!) افتادید، حتماً این مطلب رو تا ته بخونید. انجمن متخصص‌های زنان و زایمان آمریکا (ACOG) یه سری راهنما و توصیه‌ی جدی داده که توشون خیلی شفاف گفتن: «اصلاً سراغ کانابیس تو بارداری یا شیردهی نرید.»
ACOG همین چند وقت پیش راهنمایی‌هاش رو تازه‌سازی کرده و الان توصیه‌ش اینه که متخصص‌های زنان حتماً از همه‌ی مراجعین شون بپرسن که آیا دارن کانابیس مصرف می‌کنن یا نه—حتی قبل از بارداری، تو بارداری و بعدش. حتماً هم باید در مورد خطرهای این ماده به مریض‌ها توضیح بدن و کمک‌شون کنن که اگه فکر مصرف تو سرشونه، منصرف شن.
احتمالاً با خودتون میگید «حالا چرا اینقدر حساس؟» واقعیت اینه که مدت‌هاست خیلی‌ها تو دوران بارداری برای رفع حالت تهوع و استرس سمت گَنجا میرن و مخصوصاً از زمانی که تو خیلی از ایالت‌های آمریکا قانونی شد، مردم فکر می‌کنن دیگه ضرری نداره.
ولی آمارها یه چیز دیگه میگن. مثلاً از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ مصرف خوداظهاری‌شده‌ی کانابیس تو باردارها بیشتر از سه برابر شده! سال ۲۰۰۲ فقط حدود ۱/۵ درصد زنان باردار بدون الکل علف مصرف می‌کردن اما تا ۲۰۲۰ این رقم رسید به ۵/۴ درصد. بعضی تحقیقات هم گفتن بین ۴ تا ۱۶ درصد افراد باردار سراغ این ماده میرن.
دکتر آلتا دِرو، یکی از پزشک‌های خبره‌ی اعتیاد و متخصص زنان، گفته چون حالا تو خیلی جاها علف آزاده، مردم فکر می‌کنن مصرفش بی‌ضرره. ولی واقعیت اینه که تا حالا هیچ تحقیقی نشون نداده که مصرف کانابیس تو بارداری فایده‌ای داشته باشه؛ برعکس، می‌تونه حسابی برای نوزاد بد باشه.
حالا این خطرها چیان؟ کلی تحقیق جدید نشون داده مصرف کانابیس چه از قبل بارداری، چه تو کل بارداری، می‌تونه باعث خطراتی مثل زایمان زودرس، وزن پایین نوزاد موقع تولد، و افزایش احتمال بستری شدن نوزاد تو بخش مراقبت‌های ویژه‌ی نوزادان (NICU) بشه. (NICU یعنی جایی که بچه‌های نارس یا مریض ویژه مراقبت می‌کنن.)
از اون طرف، شواهد نشون داده مصرف علف تو بارداری یا شیردهی احتمال مشکلات طولانی‌مدت مثل اختلالات رشد عصبی بچه‌ها (مثلاً ADHD یعنی پرتحرکی و مشکل تمرکز) رو بالا می‌بره. بدتر از همه اینکه THC (همون ماده‌ی اصلی روان‌گردان موجود تو کانابیس) هم از جفت رد میشه و هم وارد شیر مادر میشه.
جالبه بدونید تو جنین، گیرنده‌های کانابینوئیدی (یعنی همون جاهایی که این مواد اثر میذارن) از هفته‌ی پنجم بارداری شروع به ظاهر شدن می‌کنن—یعنی حتی وقتی خود مادر هنوز نمی‌دونه بارداره!
تحقیقات نشون داده مصرف کانابیس تو بارداری باعث کاهش خون‌رسانی به جفت و اکسیژن‌رسانی به بچه میشه و حتی ساختار جفت رو مشابه شرایط نارسایی جفت تغییر میده؛ و اینا هم تو آزمایش‌های حیوانی و هم انسانی تایید شدن.
حالا شاید بپرسید «خب یه ذره مصرف کنم چی؟» واقعیت اینه که دانشمندا هنوز نمی‌دونن آیا مقدار سالمی برای مصرف وجود داره یا نه. مثل داستان الکل تو بارداریه؛ هیچکس نمی‌تونه بگه چه مقدار بی‌خطری هست، پس کلاً توصیه اینه اصلاً نخورید.
جالب اینجاست که برخلاف داروها، کانابیس و محصولاتش تحت نظارت سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیستن. یعنی ممکنه آلودگی یا مشکلات دیگه هم داشته باشه که ضررشون چندبرابر بشه. حتی انواع بی‌اثر روانی‌ش مثل CBD هم گفته شده دورش رو خط بکشید.
حالا برای اینکه مادرها راحت‌تر بتونن تصمیم خوب بگیرن، توی نسخه جدید راهنماها، به پزشک‌ها کلی روش یاد دادن که چطور با زبون ساده و دوستانه درباره خطرات صحبت کنن و راه‌های کم‌ضررتر رو به مریض معرفی کنن.
خود دکتر لُو، که تو کار تنظیم این توصیه‌ها نبود ولی درباره‌ش نظر داده، گفته: خیلی وقت‌ها مادرها واقعاً نمی‌دونن این چیزا ضرر داره، نه اینکه عمداً بخوان بچه‌شون رو اذیت کنن.
نکته‌ی جالب دیگه اینه که ACOG گفته پزشک‌ها برای غربالگری مصرف کانابیس فقط از حرف و گزارش‌های خود بیمار استفاده کنن و نه آزمایش ادرار یا مو. چون سابقه نشون داده که آزمایش‌های بیولوژیک به ناحق بیشتر جمعیت‌های اقلیت رو هدف قرار داده. مثلاً احتمال اینکه نتیجه مثبت دارویی یه مادر سیاهپوست به خدمات حمایت از کودک گزارش داده بشه، ۴ تا ۱۰ برابر یه مادر سفیدپوسته—حتی اگه میزان مصرف‌شون یکی باشه!
در نهایت، حرف اصلی اینه که اگه باردارید یا شیر می‌دید، علف رو کلاً بیخیال شید چون هنوز هیچ شواهد محکمی نیست که بی‌خطر باشه و کلی خطر بالقوه برا بچه داره. اگه هم کسی نگرانه یا به ترک نیاز داره، خوبه که با پزشک حتماً حرف بزنه. دکتر ولِنت هم تاکید کرده مهم‌ترین چیز اینه که پزشکا با مریض‌شون خوش‌تیم و حمایتگر باشن تا با خیال راحت بتونه مصرف رو رها کنه.
این مطلب برای اطلاع‌رسانیه و جای مشورت تخصصی پزشکی رو نمی‌گیره، پس اگه سوال جدی داشتید، حتماً با یه پزشک خبره مشورت کنید!
منبع: +
