وقتی نمی‌دونی قراره چی‌کارشی، همه‌چیز سخت‌تر میشه! (حرف‌دل دانشجویای تربیت بدنی)

تا حالا شده وسط درس و دانشگاه یه حس گیج و مبهم نسبت به آینده کاری‌ات داشته باشی؟ مثلاً ندونی دقیقاً چی می‌خوای بشی یا چی‌کاره خواهی شد؟ واقعاً خیلیا مخصوصاً تو رشته‌هایی مثل علوم ورزشی (همون تربیت بدنی و زمینه‌های مرتبط)، این حس رو خوب درک می‌کنن.

توی یه تحقیقی که روی ۶۳۱ نفر از دانشجویای علوم ورزشی تو ترکیه انجام شد، اومدن بررسی کنن که این بی‌برنامگی و غیرقطعی بودن اهداف شغلی چه تاثیری روی آدم‌ها میذاره. هدف اصلی تحقیق هم این بود که ببینن رابطه بین اینکه آدم نمی‌دونه چه شغلی می‌خواد، با احساس تنهایی و جدایی از جو دانشگاه چیه.

اما یه نکته باحال دیگه این بود که تحقیق اومده بود یه چیزی رو وسط قرار بده به اسم «نگرانی شغلی». یعنی همون دل‌نگرونی و استرسی که بچه‌ها برای آینده کاری‌شون دارن. خلاصه، خواستن ببینن این نگرانی وسط قضیه چه نقشی بازی می‌کنه.

حالا چی پیدا کردن؟ هرچی آدم تو انتخاب اهداف شغلی‌اش سردرگم‌تر باشه، نگرانی شغلی‌اش هم بیشتر می‌شه (بتا ۰.۴۶ و خیلی معنادار). خب، این یعنی مثلاً اگه هنوز دقیق نمی‌دونی راهت کدومه، گُلِ استرسی!

جالب‌تر اینکه همین گیجی تو هدف شغلی، آدم رو تنهاتر (بتا ۰.۲۱) و بیگانه‌تر با دانشگاه (بتا ۰.۲۶) می‌کنه. یعنی حس می‌کنی جایی که هستی مال تو نیست یا وصل نیستی به جامعه دانشگاهی. بیگانگی دانشگاهی یا Alienation from university همون حس جدایی و غربته که یه نفر توی جمع، به خصوص دانشگاه، پیدا می‌کنه؛ مثلاً فکر می‌کنی بقیه وصلی دارن و تو نداری!

و خب، خود نگرانی شغلی هم بی‌تاثیر نیست؛ نگرانی بیشتر مساوی با تنهاتر شدن (بتا ۰.۱۷) و دور شدن از دانشگاه (بتا ۰.۱۵). یعنی این نگرانی واسطه میشه و تاثیر منفی گیج بودن رو بیشتر می‌کنه.

یک نکته فنی: اینا اومدن با «مدل معادلات ساختاری» (Structural Equation Modelling یعنی یه جور شبیه‌سازی آماری برای دیدن روابط پیچیده متغیرها با هم) و نرم‌افزاری به اسم JASP محاسبه کردن. اگه دوست داشتی بدونی از نظر آماری تحقیق چقدر قدرت داشته، باید بگم حدود ۳۶٪ از نگرانی شغلی، ۱۶٪ از احساس تنهایی و ۲۰٪ از حس جدایی رو تونستن با این مدل توضیح بدن.

با همه این حرفا، نتیجه‌شون این شد: هرچی آدم بیشتر تو هدف شغلی خودش شک و شبهه داشته باشه، هم بیشتر نگران آینده‌ش میشه، هم تنها میشه و هم حس می‌کنه به دانشگاه تعلق نداره. هم به طور مستقیم این تاثیرس، هم یه بخشش از راه همین نگرانی شغلی منتقل میشه.

واسه همین توصیه کردن که دانشگاه‌ها و مخصوصاً دانشجوهای رشته‌هایی مثل علوم ورزشی باید کلی خدمات مشاوره شغلی و راهنمایی داشته باشن. اینجوری نه تنها اضطراب بچه‌ها کمتر میشه، بلکه حس تعلق و رفاقتشون با دانشگاه هم قوی‌تر میشه.

خلاصه حرف آخر: اگه هنوز نمی‌دونی دوست داری چه کاره بشی، بدون تنها نیستی! و بهتره سراغ مشاوره و پرسیدن بری تا استرساشو کمتر و روابطت رو قوی‌تر کنی. آینده روشنه؛ فقط لازمه راهت رو کم‌کم پیدا کنی!

منبع: +