رشد در خانواده‌ای که اختلاف و مشاجره زیاد بود، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر رفتارهای ما در بزرگسالی داشته باشد. این رفتارهای ماندگار ناشی از درگیری‌های دوران کودکی گاهی آنقدر نامحسوس هستند که به راحتی دیده نمی‌شوند. از حساسیت زیاد گرفته تا دوری از رویارویی، این الگوهای رفتاری نشان می‌دهند که چگونه اختلافات دوران کودکی اثرات طولانی‌مدتی بر زندگی ما دارند. شناخت این رفتارها اولین قدم برای بهبود و ساختن روابط سالم‌تر است.
بزرگ شدن در محیطی پر از مشاجره، می‌تواند روی احساسات و رفتارهای ما در بزرگسالی تأثیر زیادی بگذارد. تجربه‌های کودکی ما تا بزرگسالی همراه‌مان هستند و روی چگونگی ارتباط با دیگران، مدیریت اختلافات و شناخت خودمان اثر می‌گذارند. در اینجا هشت رفتاری را که در بزرگسالانی که در خانواده‌های پرتنش بزرگ شده‌اند، رایج است، بررسی می‌کنیم.
حساسیت زیاد به دیگران
کودکانی که شاهد مشاجرات مداوم بوده‌اند، معمولاً به رفتار و احساسات اطرافیانشان خیلی حساس می‌شوند. این حساسیت از یک مکانیسم بقای درونی ناشی می‌شود. آنها مجبور بوده‌اند وضعیت‌های ناپایدار خانه را پیش‌بینی کنند و خودشان را با آن وفق دهند. در بزرگسالی، این هوشیاری بالا می‌تواند به شکل توانایی ویژه در درک فضای جمع یا حس کردن تنش‌های پنهان بروز کند.
این توانایی گاهی می‌تواند مفید باشد، اما اغلب هزینه‌هایی هم دارد. خیلی از این افراد بیش از حد مضطرب می‌شوند و حتی وقتی هیچ اختلافی وجود ندارد، خودشان را برای آن آماده می‌کنند. این حالت آماده‌باش دائمی می‌تواند از نظر احساسی طاقت‌فرسا باشد و خاموش کردنش سخت باشد. به همین دلیل، ارتباطات روزمره برای آنها استرس‌زا می‌شود.
مشکل در رویارویی
برای کسانی که در خانواده‌های پر از مشاجره بزرگ شده‌اند، رویارویی می‌تواند خیلی سخت باشد، چیزی که باید به هر قیمتی از آن دوری کنند. در کودکی، ممکن است موقع دعوا به اتاقشان پناه می‌بردند یا سعی می‌کردند بین افراد دعوا، صلح برقرار کنند. این بیزاری از رویارویی تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند، تا جایی که حتی اختلافات کوچک هم برایشان غیرقابل حل به نظر می‌رسد.
دوری از درگیری می‌تواند مانع رشد شخصی و برقراری ارتباط شود. یادگیری برخورد سازنده با اختلافات، یعنی دیدن آنها به عنوان فرصتی برای حل مسئله نه یک تهدید، قدم مهمی برای غلبه بر این الگو است.
چالش‌ها در روابط عاطفی
برای بزرگسالانی که از خانواده‌های پرتنش می‌آیند، شروع و حفظ روابط سالم می‌تواند به‌طور ویژه‌ای چالش‌برانگیز باشد. مسائلی مثل بی‌اعتمادی، ترس از تعهد یا رفتارهای خودویرانگر، اغلب نتیجه قرار گرفتن در معرض پویایی‌های ناپایدار خانواده در کودکی است. این افراد ممکن است ناخودآگاه همان روابط پر از درگیری دوران کودکی‌شان را تکرار کنند یا کلا از صمیمیت دوری کنند.
شکستن این چرخه نیاز به خودشناسی و تلاش دارد. مشاوره و داشتن روابط حمایتی می‌تواند به این افراد کمک کند تا الگوهای رفتاری مضر را کنار بگذارند و ارتباطات سالم‌تری بسازند.
حس مسئولیت بیش از حد
دیدن مشاجرات مداوم، اغلب کودکان را وادار می‌کند نقش‌هایی را به عهده بگیرند که برایشان مناسب نیست؛ نقش‌هایی مثل مراقبت از دیگران، میانجی‌گری یا برقراری صلح. در بزرگسالی، این تجربه می‌تواند به شکل حس مسئولیت شدید برای شادی و رفاه دیگران ظاهر شود.
این افراد ممکن است در تعیین مرزهای شخصی مشکل داشته باشند، بیش از حد به خودشان وظیفه بدهند یا وقتی به نیازهای خودشان توجه می‌کنند، احساس گناه کنند. شناخت این تمایل، اولین قدم برای ایجاد مرزهای سالم‌تر و درک این نکته است که هر کسی مسئول احساسات خودش است.
اشتیاق عمیق برای صلح و هماهنگی
برای کسانی که در محیط‌های آشفته بزرگ شده‌اند، آرزوی صلح و آرامش به یکی از دغدغه‌های اصلی در بزرگسالی تبدیل می‌شود. آنها اغلب جذب روابط و محیط‌های آرام می‌شوند و سعی می‌کنند ثبات و هماهنگی که در کودکی نداشتند را ایجاد کنند.
گرچه این میل به صلح ستودنی است، اما گاهی می‌تواند باعث شود نیازهای شخصی‌شان را سرکوب کنند یا از درگیری‌های ضروری دوری کنند. هماهنگی واقعی یعنی توانایی ایجاد تعادل بین تفاوت‌ها و پرداختن سازنده به مسائل ریشه‌ای، نه دوری کامل از آنها.
واکنش‌های شدید به صداهای بلند
صداهای بلند – مثل کوبیدن در، سر و صدا یا اختلالات ناگهانی – می‌تواند در افرادی که در محیط‌های پر از مشاجره بزرگ شده‌اند، واکنش‌های شدیدی ایجاد کند. این صداها در کودکی برای آنها نشانه شروع درگیری بوده‌اند و یک ارتباط عمیق در ذهنشان ایجاد کرده‌اند.
در بزرگسالی، این ترس ممکن است ادامه پیدا کند و در موقعیت‌هایی که بی‌خطر هستند، باعث ناراحتی جسمی و روحی شود. شناخت این واکنش و ایجاد روش‌های مقابله با آن، مثل تمرین‌های ذهن آگاهی یا تنفس عمیق، می‌تواند به کاهش تأثیرات آن کمک کند.
کمال‌گرایی به عنوان یک مکانیسم دفاعی
بسیاری از کودکانی که در خانواده‌های پرتنش بزرگ می‌شوند، کمال‌گرا می‌شوند، چون باور دارند بی‌عیب بودن می‌تواند از مشاجرات جلوگیری کند یا باعث جلب توجه و تأیید دیگران شود. این طرز فکر اغلب تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند و باعث می‌شود برای خودشان و دیگران استانداردهای غیرواقعی تعیین کنند.
در حالی که تلاش برای بهتر شدن مفید است، اما کمال‌گرایی افراطی می‌تواند منجر به استرس، فرسودگی و نارضایتی شود. یادگیری پذیرش نقص‌ها و شناخت ارزش خود فراتر از دستاوردها برای شکستن این چرخه ضروری است.
انعطاف‌پذیری: یک روی خوش
در میان این چالش‌ها، یک ویژگی مثبت اغلب دیده می‌شود: انعطاف‌پذیری. بزرگ شدن در یک محیط پرتنش، نیاز به سازگاری و قدرت دارد، ویژگی‌هایی که می‌توانند در بزرگسالی خیلی مفید باشند. این انعطاف‌پذیری به آنها کمک می‌کند در موقعیت‌های دشوار به خوبی عمل کنند و با اراده قوی از سختی‌ها عبور کنند.
شناخت این قدرت درونی، کلید رشد شخصی است. گذشته ما را شکل می‌دهد، اما آینده ما را تعیین نمی‌کند. با تلاش و حمایت، افراد می‌توانند از انعطاف‌پذیری خود برای غلبه بر چالش‌ها و ساختن زندگی سالم‌تر استفاده کنند.
به سوی آینده: رشد از طریق آگاهی
فکر کردن به اینکه تجربه‌های کودکی چطور روی رفتارهای ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند، می‌تواند هم آگاهی‌بخش و هم احساسی باشد. این الگوهای رفتاری اغلب به عنوان مکانیسم‌های بقا در دوران پرآشوب کودکی شکل گرفته‌اند و ممکن است دیگر در بزرگسالی کاربردی نداشته باشند. پذیرفتن وجود آنها اولین قدم برای تغییر است.
رشد نه تنها شامل درک ریشه این رفتارهاست، بلکه شامل تلاش فعال برای بازنویسی داستان زندگی‌مان هم هست. مراجعه به مشاور، ایجاد روابط حمایتی و مهربانی با خود، همگی قدم‌های مهمی در این مسیر هستند. همانطور که مایا آنجلو به زیبایی گفته است: “شما نمی‌توانید همه اتفاقاتی را که برایتان می‌افتد کنترل کنید، اما می‌توانید تصمیم بگیرید که اجازه ندهید آنها شما را کوچک کنند.”
با پذیرش انعطاف‌پذیری و تعهد به رشد، می‌توان از سایه‌های گذشته به سوی آینده‌ای روشن‌تر و سالم‌تر قدم برداشت.
اگر به خواندن کامل این مطلب علاقه‌مندید، روی لینک مقابل کلیک کنید: smallbiztechnology
