یه خبر خیلی جذاب درباره ربات‌های انسان‌نما از چین دارم که حتما شگفت‌زده‌تون می‌کنه! شرکت PNDbotics در نمایشگاه جهانی هوش مصنوعی شانگهای (WAIC 2025)، یه شو عجیب از دوتا رباتش به اسم “آدم” و “آدام-یو” راه انداخت که واقعاً همه رو میخکوب کردن.
بیاید اول درباره آدم حرف بزنیم. این ربات قدش حدود ۱.۶۷ متره (تقریباً اندازه‌ی یه آدم معمولی)، ۴۴ درجه آزادی داره (یعنی کلی مفصل داره که بتونه تقریباً هر حرکتی رو انجام بده)، و مغزش با الگوریتم‌های خیلی باحال مثل DRL و imitation learning کار می‌کنه. حالا DRL یعنی “یادگیری تقویتی عمیق” و imitation learning یعنی “یادگیری از روی تقلید” – خلاصه، این ربات می‌تونه مثل انسان‌ها، با نگاه کردن و تجربه کردن، یاد بگیره!
اما آدام-یو چی؟ این یکی رو اصلاً مخصوص ضبط حرکات خیلی دقیق و آموزش هوش مصنوعی طراحی کردن. این وسط، Motion Capture هم استفاده شده که همون ضبط سه‌بعدی حرکات واقعیه و تو بازی‌سازی و فیلم‌های انیمیشن هم خیلی کاربرد داره. PNDbotics با همکاری دو تا شرکت خفن (Noitom و Inspire) این ربات رو ساختن تا بتونن داده‌های حرکتی درست و حسابی جمع کنن و به ربات آموزش بدن. آدام-یو اول قرار بود با پایه ثابت باشه ولی جالبه که تو نمایشگاه دیدن پا هم براش گذاشتن!
جالب‌تر این‌که آدام قبلاً همه رو انگشت به دهان گذاشته بود؛ یه بار تو یه اجرای زنده تو چین اومد و با گروه موسیقی هو یو تونگ، کیتار (یعنی همون گیتار/کیبورد ترکیبی) زد! خلاصه مرزهای موزیک و رباتیک رو کنار هم آوردن.
تو ویدیویی که شرکت منتشر کرده، ربات آدم و آدام-یو رو می‌بینیم که با هم تقریباً بی‌نقص و هماهنگ شروع به رقص کردن؛ طوری که واقعاً آدم حس می‌کنه دو تا انسان حرفه‌ای اینجا دارن می‌درخشن! این رقص همزمان و هماهنگ دقیقاً نشون میده ترکیب سخت‌افزار پیشرفته با هوش مصنوعی تا کجاها پیش رفته.
آدام-یو رو هفته پیش رونمایی کردن و تو همون نمایشگاه هم امکان پیش‌سفارش گذاشتن – قیمتش حدود ۴۵ هزار دلار در اومده. این ربات واسه آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و دانشگاه‌ها ساخته شده، طوری که بتونن تجربه واقعی با یه ربات انسان‌نما داشته باشن. بعضی ویژگی‌هاش: ارتفاع قابل تنظیم از ۱.۳۵ تا ۱.۷۷ متر، وزنش ۶۱ کیلوگرم، سیستم بینایی دوچشمی (یعنی دوربین‌هایی که مثل چشم انسانه برا درک بهتر محیط)، دست‌هایی با شش درجه آزادی (یعنی هر دستش مثل یه دست انسان واقعاً منعطفه). یه Waist (قسمت کمر) با سه درجه آزادی هم داره که تعادلش رو موقع حرکت حفظ می‌کنه.
واسه این‌که آدم-یو بتونه کارهای مختلف مثل گرفتن اشیا، آویزون کردن لباس و رقص رو انجام بده، الگوریتم‌های reinforcement learning و imitation learning روش پیاده‌سازی شده. Reinforcement learning یعنی یه مدل یاد می‌گیره با آزمون و خطا بهترین کار رو انجام بده.
بریم سراغ “آدم”! این یکی دیگه خیلی خفن‌تره و واسه تحرک و دقت بالا ساخته شده. وزنش ۶۰ کیلوه ولی بدنه‌اش حسابی جمع‌وجور و شبیه انسان طراحی شده: موتورهای مخصوصی داره به اسم QDD actuator که ۲۵تا ازش داره (این موتورها نیروی خیلی زیادی تولید می‌کنن تا حرکات ربات نرمه و ویبره نزنه).
دست‌هاش پنج درجه آزادی داره (مثل انسان پیچ و تاب می‌خوره)، کمرش سه تا، و پاهاش سنسورهای خیلی دقیق برای تشخیص موقعیت دارن و حتی رو سطوح ناهموار هم می‌تونه راه بره. طراحیش جوریه که هم خیلی شبیه بدن انسانه (biomimetic torso یعنی تنه‌ای شبیه بدن ما انسان‌ها)، هم هر بخشش جدا و قابل تعمیره.
کنترل و هماهنگ کردن همه این قطعات رو هم یه سیستم مرکزی بر پایه Intel i7 که روش نرم‌افزار مخصوص همین شرکت نصب شده، انجام میده. حتی جالبه بدونید بدون نیاز به دوربین، آدم می‌تونه راه بره چون یادگیری تقویتی بهش آموزش داده که چطور تعادل خودش رو حفظ کنه. همه این حرکات از طریق دیتاهای حرکتی واقعی (Data sets) و تو شبیه‌سازی‌ها (Simulations) تست شدن تا مشکلی پیش نیاد.
PNDbotics می‌گه ما از خرداد ۱۴۰۲ دارن روی قوی‌تر کردن پاها و بهینه‌سازی موتورهای آدم کار می‌کنیم تا بتونه تو فضاهای شلوغ یا زمین‌های ناهموار خیلی خوب عمل کنه. این‌قدر روش کار کردن که حتی حالا می‌شه ازش تو خدمات هم استفاده کرد، چون طراحی مدولار باعث می‌شه تعمیر و تنظیمش خیلی راحت باشه.
در کل اگه دنبال یه ربات باهوش با طراحی شبیه انسان هستید که بتونه رقص، موزیک، کارهای دقیق و تعامل با محیط رو انجام بده، آدم و آدام-یو واقعاً پکیج کاملی هستن و نشون می‌دن آینده رباتیک دیگه خیلی بهمون نزدیک شده!
منبع: +
