اگه فکر می‌کردید فقط تو فیلم‌های علمی‌تخیلی میشه روبات‌هایی مثل عروس دریایی داشت، باید بگم دانشمندای چینی واقعاً همچین چیزی ساختن! این داستان مربوط به یه روبات شفاف و ژله‌ایه که الهامشو از عروس‌های دریایی گرفته و قراره دنیای نظارت و شناسایی زیر آب رو عوض کنه.
ماجرا از اونجایی شروع شده که تیمی به رهبری “تائو کای” تو دانشگاه پلی‌تکنیک شمال غربی تو شهر شی‌آن چین اومدن و یه روبات ساختن که واقعاً شبیه عروس دریایی حرکت می‌کنه و حتی ظاهرش هم خیلی شفاف و ژله‌ایه! خیلی باحال‌تر اینکه این روبات اصلاً صدا نمی‌ده و به‌سختی میشه پیداش کرد؛ چه توسط سنسورهای پیشرفته، چه چشم آدمیزاد!
تکنولوژی “بیومیمتیک” پشت این پروژه‌ست، یعنی از طبیعت الهام گرفتن و تو تکنولوژی پیاده کردنش. مثلاً هر وقت درباره بیومیمتیک شنیدی، بدون منظورش اینه که آدم‌ها سعی می‌کنن چیزی مثل طبیعت بسازن!
این روبات بی‌سروصدا و جمع‌وجور برای کارایی مثل شناسایی هوشمند محیط‌های زیر آب، بررسی وضعیت محیط زیست و حتی ماموریت‌های سری جهانی ساخته شده. بدنش دقیقا یه شکل چتر مانند داره – درست همون‌جوری که عروس‌های دریایی دارن – و با استفاده از یه ماده جدید به اسم “الکترود هیدروژلی” ساخته شده. اینم بدون: هیدروژل یه ماده نرم و ژلاتینیه که آب زیادی رو تو خودش نگه می‌داره و خیلی تو زمینه پزشکی و روباتیک طرفدار داره چون حس شبیه‌تر بودن به موجودات زنده رو به دستگاه می‌ده.
خود روبات فقط ۱۲ سانتی‌متر قطرش هست (تقریباً ۴.۷ اینچ) و وزنش هم فقط ۵۶ گرم (معادل ۲ اونس) ـ یعنی خیلی سبکه! این مدل می‌تونه واسه گشت‌زنی بی‌صدا و دوستانه توی اقیانوس‌ها یا مثلاً چک‌کردن اسکله‌ها و خرابه‌های زیر آب استفاده بشه، اونم بدون اینکه موجودات دریایی رو بترسونه یا کسی بفهمه اونجاست.
حالا بریم سراغ سیستم حرکت جالبش. این روبات با یه «اکچوئیتور هیدرولیکی الکترواستاتیک» کار می‌کنه. بذار راحت‌تر توضیح بدم: اکچوئیتور یعنی همون قطعه‌ای که می‌تونه به یه دستگاه نیرو یا حرکت بده، و هیدرولیکی یعنی با مایعات کار می‌کنه. حالا الکترواستاتیک هم یعنی نیروی برق ساکن بهش داره وارد میشه. خلاصه، این سیستم دقیقاً مثل عضلات عروس دریایی منقبض و منبسط میشه و روبات رو نرم و بی‌صدا حرکت می‌ده، کاملاً مشابه حرکات واقعی عروس دریایی. تقریباً هیچ صدایی تولید نمی‌کنه و کمتر از ۲۸.۵ میلی‌وات انرژی مصرف می‌کنه. پس هیچ لرزش یا علامتی از خودش به جا نمی‌ذاره؛ یعنی واسه محیط‌های حساس و ماموریت‌های محرمانه حرف نداره!
قسمت جذاب‌ترش اینجاست: یه دوربین کوچیک با پردازنده هوش مصنوعی هم روش کار گذاشتن. یعنی خودش می‌تونه به‌صورت خودگردان (مثلاً معنی Autonomous اینجاست؛ یعنی بدون دخالت انسان) تو محیط آبی بگرده، هدف‌هاشو شناسایی کنه و حتی حین حرکت عکس و فیلم هم بگیره. این سیستم از تکنیک یادگیری ماشین استفاده می‌کنه (یادگیری ماشین یعنی همون سیستمی که ماشین‌ها از داده‌ها یاد می‌گیرن و روز به روز باهوش‌تر می‌شن) تا مثلاً بتونه موجودات یا اجسام خاص رو تشخیص بده.
سال پیش توی یه برنامه علمی تلویزیونی شبکه CCTV چین، این روبات ژله‌ای رو نشون دادن و همه کلی ذوق کردن! اونجا کنار این روبات، یه پرنده روباتیک، ملخ مکانیکی، مارمولک روباتیک و یه ماهی روباتیک هم به نمایش گذاشته بودن – خلاصه حسابی نشون دادن که چین چقدر داره روش ترکیب طبیعت با روباتیک کار می‌کنه و پیش میره.
تو اون برنامه نشون دادن که این روبات ژله‌ای چطور می‌تونه تو جریان آب وایسه و اشیایی مثل نشان دانشگاه یا حتی یه دلقک ماهی رو تشخیص بده. همین قضیه باعث شد خیلی‌ها امید داشته باشن که آینده روبات‌هایی که از طبیعت الهام می‌گیرن، کلی امکانات جالب برای ماموریت‌های زیر آب و محافظت از محیط زیست به وجود میاره.
در کل اگه یه روزی توی دریا یا استخر یه عروس دریایی شفاف دیدی که عجیبه، شک کن شاید واقعاً یه روبات باهوش ساخت چین باشه که داره محیط رو زیر نظر می‌گیره! روبات‌های بایونیکی مثل این، واقعاً دارن نشون می‌دن علم چقدر می‌تونه از طبیعت الهام بگیره و همزمان به کشف‌های جدید برسه.
منبع: +
