اگه فکر میکنی بازار رباتها تو دنیا خوابیده، وقتشه دوباره فکر کنی! در حالی که آمریکا و اروپا دارن با افت نصب رباتهای صنعتی دست و پنجه نرم میکنن، چین تو سال ۲۰۲۴ یه رشد عالی داشته و حسابی خوش درخشیده. آمارهای اولیه فدراسیون جهانی رباتیک (IFR یعنی نهادی که کل اوضاع رباتها رو تو دنیا رصد میکنه) نشون میده چین حدود ۵ درصد بیشتر از سال قبل ربات صنعتی نصب کرده و رسیده به تقریبا ۲۹۰ هزار تا دستگاه. جالبتر اینکه این یعنی ۵۴ درصد کل رباتهای صنعتی دنیا دست چینیه! (سال قبلش ۵۱ درصد بود)
تو همون بازه جهانی، کل نصب رباتها رسیده به حدود ۵۲۰ هزار تا و برعکس چین، بقیه کشورها افت نشون دادن. ژاپن ۷ درصد افت داشته (نصبش رسیده به ۴۳ هزار تا)، آمریکا ۹ درصد افت کرده (۳۴ هزار تا)، و کل اتحادیه اروپا هم ۶ درصد کاهش داشته (حدود ۸۶ هزار تا نصب). رئیس IFR گفته که تو ۴ سال اخیر رشد چین تقریبا رو خط صاف بوده، ولی همین که تو این اوضاع بد بازار جهانی سقوط نکرده، خودش کلی حرف داره.
حالا چرا چین اینقدر دنبال رباته؟ چون کلی تلاش داره میکنه ساختار تولیدش رو هوشمندتر کنه و اتوماسیون رو افزایش بده (اتوماسیون یعنی دستگاهها خودشون کارها رو انجام بدن، نیاز کمتر به نیروی انسانی). در واقع چین داره قدم به قدم از رشد مبتنی بر نیروی کار زیاد میره سمت رشد مبتنی بر تکنولوژی و مغز افزار.
یه عدد باحالتر هم داریم: فقط تو شش ماه اول ۲۰۲۵ تولید ربات صنعتی تو چین ۳۵.۶ درصد بیشتر شده نسبت به سال قبل و تقریباً رسیده به ۳۷۰ هزار دستگاه. این آمار رو اداره ملی آمار چین داده که همیشه کارش ارائه اطلاعات رسمی تو این زمینههاست.
رتبهچینیها تو چگالی ربات هم کلی رشد کرده. چگالی ربات یعنی چند تا ربات به ازای هر ۱۰ هزار تا نیروی انسانی. این رقم تو چین تقریبا دو برابر شده؛ از ۲۴۶ ربات در سال ۲۰۲۰ (که اون موقع رتبه نهم دنیا بودن) به ۴۷۰ ربات در سال ۲۰۲۳، که الان باهاش شدن رتبه سوم دنیا، بعد از کره جنوبی و سنگاپور.
کجاها ربات صنعتی تو چین استفاده میشه؟ تا قبل این، بیشتر حوزه خودرو و الکترونیک بود، ولی الان دامنهش وسیعتر شده و صنایع دیگه هم دارن تو صف میشن. مثلاً تو ۲۰۲۰ فقط ۳۸ درصد رباتهای صنعتی تو صنایع عمومی نصب میشد، ولی تو ۲۰۲۴ این رقم رسیده به ۵۳ درصد. برعکس، سهم صنایع الکترونیک افت کرده از ۴۵ درصد به ۲۸ درصد.
با اینکه چین تو بحث ژئوپولتیک (یعنی سیاستها و چالشهای جهانی کشورها) و تعرفههای تجاری با محدودیت و مشکل روبرو شده، کارشناسان IFR میگن آینده بازار اونجا همچنان روشنه. قراره تو برنامه پنج ساله بعدی، بازسازی و پیشرفت اقتصادی ادامه پیدا کنه و همین باعث میشه تقاضا برای رباتهای صنعتی بیشتر شه چون صنایع جدید کلی ظرفیت تولید احتیاج دارن.
حالا جدا از این رباتهای صنعتی معمولی، چین کلی سرمایهگذاری داره رو رباتهای انساننما و هوش مصنوعی embodied AI (یعنی هوش مصنوعی که تو بدن فیزیکی حضور داره و میتونه محیط رو درک کنه و تعامل کنه؛ مثلاً یه ربات که هم مغز داره هم بدن). مثلاً هفته پیش تو پکن یه “مال رباتیک” افتتاح کردن که شبیه نمایندگی خودروهاست، ولی فقط مخصوص فروش و خدمات ربات انساننماست! یعنی مردم میتونن ربات بخرن، قطعه بگیرن، یا ایراد رباتشون رو اونجا بده.
حکومتهای محلی مثل شانگهای و شنژن هم حسابی وارد ماجرا شدن و طرحهایی دادن که تا ۲۰۲۷ خروجی صنعت embodied AI رو به بالای ۱۰۰ میلیارد یوان برسونن. شنژن هم که میگن سیلیکونولی (Silicon Valley یعنی قطب تکنولوژی دنیا) چینه، رو شرکتهای AI خودش حساب باز کرده که ایدههای جدید و تولید انبوه ربات آدمنما رو با سرعت پیش ببره.
در مجموع، با همه مشکلات و باد مخالف، چین نشون داده که با سرمایهگذاری دولتی و نواوری زیاد، خودش رو جز پیشتازهای دنیای رباتیک و اتوماسیون جا انداخته و به این زودیها هم قصد ندارن بزنن رو ترمز!
منبع: +