اگه اهل تکنولوژی باشی، حتماً درباره پنل‌های خورشیدی شنیدی. اما پیش خودت فکر کردی اگه بشه از شیشه‌های پنجره خونه هم برق گرفت، چه اتفاقی می‌افته؟ خب خبر خوب اینه که دانشمندان چینی یه راه جدید برای این کار پیدا کردن!
ماجرا از این قراره که توی دانشگاه نانجینگ چین، دانشمندا یه پوشش شفاف و ویژه طراحی کردن که روی شیشه پنجره کشیده میشه و بدون اینکه نور رو تاریک کنه یا منظره رو خراب کنه، انرژی نور رو جمع‌آوری و ذخیره می‌کنه! این یعنی حتی پشت پنجره خونت هم می‌تونی دستگاه‌هات رو شارژ کنی یا حتی مثلا یه پنکه کوچیک رو با انرژی آفتاب بچرخونی.
این فناوری چطور کار می‌کنه؟ اسم این پوشش جدید “کریستال مایع کلستریک” یا همون CLC هست— یه جور مایع بی‌رنگ که مولکول‌هاش مثل یه فنر مارپیچی کنار هم قرار گرفتن. همین ساختار مارپیچی باعث میشه نور رو طوری بازتاب بده که بتونه راهش رو به لبه‌های شیشه پیدا کنه؛ جایی که سلول‌های سیلیکونی خورشیدی (اینم همون سلول‌هایی هست که توی پنل‌های خورشیدی معمولی استفاده میشه) انرژی نور رو می‌گیرن و تبدیل به برق می‌کنن.
حالا چرا این جوری از بقیه روش‌ها بهتره؟ پنجره‌های خورشیدی قبلاً بوده، اما یا خیلی گرون بودن، یا فقط ۲۰ درصد از نور خورشید رو جذب می‌کردن و کلی نور اتاق رو کم می‌کردن (که زمستون اصلاً خوشایند نیست!). تازه منظره بیرون هم تیره و تار می‌شد. اما این پوشش جدیده چون بی‌رنگه، جلوی رد شدن نور و دید رو نمی‌گیره.
مراحل ساختش هم جالب بوده: برای چسبوندن این CLC به شیشه، اول با امواج صوتی قوی هر چی آلودگی بوده رو از روی شیشه پاک کردن تا پوشش حسابی بچسبه. توی آزمایش، پنج لایه از این مایع رو روی یه شیشه کوچیک یک اینچی (تقریباً ۲.۵ سانتی‌متری) زدن. بعد هم تو گرمای تابستون نانجینگ با همون پنجره موفق شدن یه پنکه ۱۰ میلی‌واتی بیرون از خونه رو روشن کنن!
یه نکته جالب: محاسبه کردن که اگه یه پنجره دومتری رو با این فناوری بپوشونیم (تقریباً اندازه پنجره‌های خونه‌های معمولی)، میشه تا ۵۰ برابر بیشتر از حالت عادی انرژی خورشیدی برداشت کرد! البته هنوز مشخص نیست تو شرایط مختلف مثل بارون، تگرگ، یا حتی خورده‌شدن توسط پرنده‌ها (که مواد ترششون اسیدی هم هست!) چطور عملکرد خواهد داشت. فعلاً توی مطالعه اشاره‌ای به روکشی محافظ نشده و اگر همچین لایه‌ای نیاز باشه، خودش چالشای جدیدی ممکنه ایجاد کنه چون شاید انرژی رو کم کنه.
دانشمندا میگن این فناوری بیشتر به درد کشورهای نزدیک خط استوا می‌خوره (یعنی جایی که خورشید دائماً تابیده و روزای آفتابی زیاده). برای شهرهای نزدیک قطب یا جایی که آفتاب کمتر هست احتمالاً خیلی مقرون‌به‌صرفه نباشه.
یه نکته باحال دیگه: این روزا ساخت برجای بلندمرتبه خصوصاً تو چین محدودیت داره— از ۲۰۲۱ به بعد ساخت ساختمون با ارتفاع بالای ۵۰۰ متر ممنوع شده و ساختمونای بالای ۲۵۰ متر هم محدودیت شدید دارن. پس شاید فعلاً بیشتر پنجره‌های خونه‌های معمولی یا اداره‌ها باشن که از این تکنولوژی سود می‌برن، نه آسمون‌خراشای شیشه‌ای عظیم.
در کل، این تکنولوژی می‌تونه یه قدم خیلی بزرگ برای تولید انرژی پاک توی ساختمونا باشه و اگه خوب توسعه پیدا کنه، ممکنه تو بازار جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر غوغا کنه. البته، هنوز سوالای زیادی درباره دوام و عملکردش در دنیای واقعی وجود داره—ولی اولین قدم، همین قدم جدیده!
راستی اگه برات جالبه، فناوریای دیگه مثل پوشش‌های فوق‌العاده نازک برای قاب موبایل و ماشین برقی هم هستن که می‌تونن خودشون برق تولید کنن. یا کشفای جدید توی حوزه نانوذرات که شاید بالاخره رؤیای برق خورشیدی بهینه رو واقعی کنن. دنیا داره یه جور عجیبی به سمت برق پاک نزدیک میشه، و شاید همین پنجره‌هایی که الان فقط ازشون بیرون رو نگاه می‌کنیم، بزودی بشن منبع برق خونه‌هامون!
منبع: +
