بیا یه خبر جالب برات بگم! چین تونسته اولین بشکه اورانیوم طبیعی رو از بزرگ‌ترین پروژه داخلیش، یعنی همون پروژه معروف «اورانیوم ملی شماره ۱» برداشت کنه. این خبر رو شرکت ملی هسته‌ای چین یا همون CNNC اعلام کرده. اگه بخوای بدونی این پروژه کجاست، باید بدونی سال پیش تو منطقه Ordos در شمال مغولستان داخلی راه افتاد؛ جایی که به خاطر ذخایر بزرگ اورانیوم طبیعیش کلی معروفه.
الان چرا این خبر مهمه؟ چون تا قبل از این اورانیوم از استان Jianxi (جنوب چین) استخراج میشد، بیشتر هم از معادن ولکانیک و گرانیتی اطراف شهر Lean در Jianxi. اما چین الان داره مرکز استخراج اورانیوم رو میاره سمت شمال. دلیلش هم اینه که تو دو دهه گذشته چند تا معدن بزرگِ «اورانیوم نوع ماسه‌سنگی» (Sandstone-type uranium) تو شمال، مخصوصاً همین مغولستان داخلی پیدا کردن.
شاید بپرسی اورانیوم نوع ماسه‌سنگی چیه؟ خب، اینا اون اوایل فکر می‌کردن معادن بی‌حاصلی هستن و ارزش اقتصادی ندارن. دلیلش ساده بود: از نظر فنی نمی‌شد به‌راحتی ازشون اورانیوم استخراج کرد. ولی الان با تکنولوژی نوین «استخراج در محل»، یا همون in situ leaching (یعنی محلول‌هایی رو تو معدن تزریق می‌کنن و اورانیوم رو همون زیرزمین حل می‌کنن و بعد مایع حاوی اورانیوم رو بالا می‌کشن)، تونستن این مشکل رو حل کنن. دقیقاً مثل سرُم زدن تو رگ که همه چیز مستقیم وارد بدن میشه.
جالب اینجاست که روش‌های قدیمی استخراج مثل استفاده از اسید یا قلیا خیلی به محیط زیست آسیب می‌زدن؛ ردپای آلودگی و پسماند رادیواکتیو و این حرفا. اما تو این روش جدید محلول آب، دی‌اکسیدکربن و اکسیژن به کار می‌ره که خیلی کم‌خطرتره و رسماً هیچ آلودگی خاصی نداره. یعنی بدون تونل کندن، بدون ضایعات رادیواکتیو، هیچ چیزی که اکولوژی منطقه رو بهم بزنه. همین هم باعث شده پروژه لقب «سبز، امن، هوشمند و کارآمد» رو از رسانه‌های دولتی بگیره.
رئیس شرکت ملی اورانیوم چین (China National Uranium Corporation)، آقای یوان شو، خودش گفته این پروژه، شروع یه عصر جدیده واسه صنعت اورانیوم چین. تکنولوژی‌های هوشمند داره، ماشین‌آلات کنترل از راه دور استفاده می‌کنن که واسه کارگرا خطرش کمتره، آنالیزای داده پیشرفته دارن که بهتر پروژه رو مدیریت کنن و کلاً سعی کردن همه چیز با استانداردهای زیست‌محیطی باشه و در عین حال کیفیت و بازده بالا بره.
فاز ساخت پروژه هم واقعاً رکوردشکن بود، فقط یه سال از اولین کلنگ تا شروع برداشت زمان برد. تازه این وسط چین سال ۲۰۲۳ ده تا کشف بزرگ اورانیوم داشت که تخمین زدن ۲.۸ میلیون تُن ذخیره جدید کشف شده؛ شش تاشم تو همین مغولستان داخلیه!
نکته مهم: ذخایر اورانیوم تو Jianxi غنی‌تره ولی چون توی گرانیت هستن، باید با روش‌های قدیمی و پردردسر استخراجش کرد. اما نوع ماسه‌سنگی که حالا تو مغولستان داخلی هست، با همین تکنولوژی جدید راحت‌تر و ارزون‌تر استخراج میشه، حتی با اینکه مقدار اورانیومش پراکنده‌تر و کمتره.
این قدم جدید برای چین خیلی حیاتی شده چون وابستگی به اورانیوم خارجی رو کم می‌کنه. یادت باشه انرژی هسته‌ای واسه چین خیلی مهمه، چون سریع‌ترین رشد نیروگاه‌های هسته‌ای دنیا رو الان دارن. حتی طبق China Energy Research Society، چین تو رتبه اول دنیا از نظر ظرفیت برق هسته‌ای قرار داره (یعنی هم نیروگاه‌های فعال، هم اونایی که تحت ساخت یا تأیید رسمی هستن).
پس خلاصه‌ش اینه: چین با این پروژه نه فقط امنیت انرژی خودش رو بیشتر می‌کنه، بلکه توی مسیر گذار سبزش هم یه قدم حسابی بزرگ برداشته. تازه این تکنولوژی‌های جدید باعث شده یه عالمه منابع بی‌مصرف قدیمی هم به درد بخورن و واسه آینده انرژی چین حرفای زیادی دارن. در کل، یک حرکت هوشمندانه‌ست که به بقیه دنیا هم نشون می‌ده چین واقعاً جدی داره روی انرژی هسته‌ای سبز کار می‌کنه.
منبع: +
