پای دستگاه سانتریفیوژ غول‌آسای چین وسط اومد: ۳۰۰ برابر جاذبه زمین!

حالا بیاید براتون یه خبر هیجان‌انگیز از چین رو تعریف کنم که واقعاً آدم رو کف می‌کنه! چین اخیراً (۲۹ سپتامبر) دستگاه سانتریفیوژی رو رونمایی کرده به اسم CHIEF1300 که رکورد همه رو زده؛ می‌تونه تا ۳۰۰ برابر جاذبه زمین (۳۰۰G) فشار بیاره اون‌هم روی یه بار ۲۲ تُنی! حالا سانتریفیوژ یعنی یه دستگاه که می‌چرخه و باعث میشه اجسام به خاطر نیروی گریز از مرکز به سمت بیرون پرت بشن؛ اینجوری میشه که فشار زیادی به وسایل یا حتی مواد وارد بشه.

این دستگاه بخشی از یه مرکز بزرگ به اسم “مرکز آزمایش سانتریفیوژی هایپرجاذبه و میان‌رشته‌ای” (مخففش میشه CHIEF) تو شهر هانگژو، استان جه‌جیانگ ه. وقتی تمامی بخش‌های مجموعه تموم شه، اینجا میشه یکی از پیشرفته‌ترین جاهای تحقیقاتی دنیا برای مطالعه شرایط هایپرجاذبه.

حالا هایپرجاذبه یعنی چی؟ بذار ساده بگم: جاذبه‌ای که خیلی بیشتر از چیزی باشه که رو زمین حس می‌کنیم. مثلاً تو شهربازی سوار ترن هوایی بشی، شاید تا ۲G رو حس کنی. فضانوردا موقع پرتاب تا ۵G رو تجربه می‌کنن. ولی این CHIEF کلاً یه چیز دگه‌ست؛ می‌تونه تا ۱۵۰۰G بره که بدن آدم اصلاً نمی‌تونه تحملش کنه! اینقدر قویه که محقق‌ها توش می‌تونن اتفاقات عجیب و غریبی که تو طبیعت قرن‌ها طول می‌کشن رو خیلی سریع تو مدل کوچیک شبیه‌سازی کنن.

یه نکته جالب اینجاست: موقع تست، مثلاً اگه مدل شما سه فوت (حدود ۱ متر) باشه و دستگاه رو روی ۱۰۰G بذارید، انگار تو واقعیت یه سازه ۱۰۰ متره دارین آزمایش می‌کنین! یا اگه یه آلودگی تو طبیعت صد سال طول بکشه پخش شه، با این سانتریفیوژ تو فقط سه و نیم روز می‌فهمی چه خبره. یعنی واقعاً میشه گفت زمان رو فشرده می‌کنه.

ایستگاه CHIEF فقط یه سانتریفیوژ نداره؛ سه تا سانتریفیوژ داره که دوتاش هنوز دارن ساخته میشن، ۱۸ تا دستگاه پروازی (وسیله‌هایی که تو شرایط پرواز آزمایش میشن)، و شش تا کابین آزمایش هم داره. قراره دستگاه‌های بزرگترو پیشرفته‌تری هم تو راه باشه!

حالا بریم سراغ خود CHIEF1300! این غول تو یه اتاق زیرزمینی با مساحت حدود ۲۳۰ متر مربع ( تقریبا اندازه یه زمین بسکتباله) قرار داره. تو دلش یه بازوی ۲۱ فوتی (حدود ۶.۵ متر) هست که با سرعت دیوونه‌کننده‌ای می‌چرخه و باعث اون فشار وحشتناک میشه. این دستگاه رو زیرزمین گذاشتن تا جلوی صدا و لرزش زیاد رو بگیره و واسه دمای بالا هم سیستم خنک‌کننده و خلا درست کردن که تجهیزات نسوزه و با خیال راحت آزمایش‌ها انجام شه.

توی همین مدت کوتاه که مجموعه رو تست زدن، کلی نتیجه خفن گرفتن. مثلاً یه آزمایش برای شبیه‌سازی زلزله سنگین انجام دادن تا مطمئن شن پی سد برق‌آبی چقدر مقاومه. تو یه تحقیق دیگه هم یه موج ۴ متری و یه سونامی ۲۰ متری (سونامی یعنی موج غول‌آسا که معمولاً تو اقیانوس‌ها پیش میاد) درست کردن تا ببین چه بلایی سر کف دریا و توربین‌های بادی دریایی میاد. حتی فشار آب در عمق ۲۰۰۰ متری رو ساختن و دیدن که برداشت گاز متان از اعماق دریا چقدر امنه.

یه چیز باحال دیگه اینکه تو این شرایط هایپرجاذبه، تونستن فلزهایی که شکستگی کمتر و استحکام بالاتری دارن تولید کنن! این می‌تونه برای صنایع هوافضا و ساخت ماشین‌آلات مدرن معرکه باشه.

رئیس پروژه، آقای چن (همون دانشمند مشهور دانشگاه جه‌جیانگ) گفته که اینجا فقط قرار نیست به درد خود چین بخوره؛ قراره مرکز اشتراکی و جهانی باشه و از بهترین دانشمندا و گروه‌های تحقیقاتی دنیا دعوت کنن که بیان باهم پروژه‌های خفن رو جلو ببرن و جواب کلی سؤال علمی رو پیدا کنن!

خلاصه که اگه فکر می‌کردین فقط فیلم‌های علمی-تخیلی هست که نیروی جاذبه رو چند برابر می‌کنه، چین نشون داد واقعیت از تخیل هم جلو زده! و الان با این دستگاها می‌تونن تو آزمایشگاه، طبیعت رو دستکاری کنن و رازهای دنیا رو کشف کنن.

منبع: +