خب بچه‌ها، خبر داغ از دنیای تکنولوژی! مهندسای چینی یه کامپیوتر ساختن که تقریباً مغز میمون ماکاک رو شبیه‌سازی می‌کنه – یعنی تعداد نورون‌هاش خیلی نزدیک به همین میمونی‌است که تو ویدیوها می‌بینید!
اسم این سیستم رو گذاشتن “Darwin Monkey” (داروین مانکی). یه چیزی ساخته‌ان که روش بیش از دو میلیارد نورون شلیک‌کننده (spiking neurons – یعنی همون سلول‌های مغزی که موقع فکر کردن یا احساس، سیگنال الکتریکی می‌فرستن) و بالای صد میلیارد سیناپس (synapse یعنی نقطه ارتباط و رد و بدل اطلاعات بین نورون‌ها) جا دادن. یعنی اگه یه مغز داریم که وسط کله‌مون کار خودش رو می‌کنه، اینا هم نمونه‌شو روی سیستم دیجیتال شبیه‌سازی کردن – خیلی باحاله، نه؟
این سیستم جدید یک کامپیوتر “نورومورفیک” (neuromorphic computer) هست، یعنی چی؟ یعنی مثل معماری مغز ساخته شده، نه شبیه پردازنده‌های کلاسیک کامپیوتر. نورومورفیک یعنی مدلش رو از ساختار و رفتار مغز تقلید می‌کنه، واسه همین تو انجام کارهای مغزی مانند یادگیری و درک تصویری و شنیداری فوق‌العاده است.
داروین مانکی تو دانشگاه ژجیانگ (Zhejiang University) در چین ساخته شده و تقریباً 2000 وات برق مصرف می‌کنه، البته برای این حجم از شبیه‌سازی مغز، انصافاً کم‌مصرف حساب میشه!
اصلی‌ترین قطعه‌هاش 960 تا چیپ به اسم Darwin 3 هستن (بهشون می‌گن “چیپ نورومورفیک” – یعنی چیپ‌هایی که واسه پردازش شبیه مغز طراحی شدن). هر چیپ می‌تونه به تنهایی بالای 2 میلیون و سیصد هزار نورون شلیک‌کننده و صدها میلیون سیناپس رو هندل کنه! یعنی ساختارش حسابی توپ و پر از قابلیت‌های مغزیه و حتی یک instruction set مخصوص داره که بهش اجازه میده کارای الهام‌گرفته از مغز رو انجام بده (Instruction set یعنی یه مجموعه دستور کار که چیپ طبق اون کار می‌کنه).
این سیستم 15 تا سرور به حالت blade داره (سرور blade، مثل یه دسته کتاب، سرورهارو توی یه قفسه باریک کنار هم می‌چینن که جا بگیرن و کم‌هزینه باشن). با این چیپ‌های جدید، تیم پروژه تونسته انواع اپلیکیشن هوشمند رو رووش اجرا کنه – مثلاً مدل یه مغز بزرگ به اسم DeepSeek روش اجرا میشه که می‌تونه منطق‌گرایی کنه، محتوا تولید کنه و حتی مسائل ریاضی رو حل کنه!
داروین ۳ یه مکانیسم آنلاین یادگیری نورومورفیک هم داره (یعنی حین اجرا می‌تونه چیزای جدید یاد بگیره، مثل خود ما موقع زندگی). از طرف دیگه، این سیستم به لطف ساختار مغزی-الهام گرفته‌ش، با همکاری دانشگاه ژجیانگ و “ژجیانگ لب” روش یه سیستم‌عامل جدید کاملاً مغز-مانند هم توسعه دادن.
یک نکته جالب دیگه: قبلاً سال ۲۰۲۴ شرکت اینتل یه سیستم ساخته بود که ۱.۱۵ میلیارد نورون شبیه‌سازی می‌کرد، اسمش Hala Point بود و تو آمریکا توی آزمایشگاه سندیا (Sandia labs) راه‌اندازی شد. ولی داروین مانکی از اون هم جلوتر رفته!
با این منابع و نورون‌های زیادش، داروین مانکی می‌تونه شبیه‌سازی مغز موجودات مختلف مثل کرم الگانس (یه کرم خیلی کوچیک سهمگین تو آزمایشای مغزی)، ماهی گورخری، موش و حتی خود میمون ماکاک رو انجام بده! پس آینده تحقیقات مغز حسابی هیجان‌انگیز شده و این کامپیوترهای عجیب، کلی راه برای درک بهتر خودمون و حتی ساخت هوش مصنوعی متفاوت باز می‌کنن.
خلاصه، این داروین مانکی احتمالاً نقطه عطف جدیدی توی دنیای هوش مصنوعی (AI یعنی تکنولوژی که می‌تونه مثل مغز ما کارهای هوشمند انجام بده) باشه – مخصوصاً تو چیزهایی که قرار نیست فقط با عدد و منطق، بلکه با تقلید رفتار واقعی مغز انجام بشه!
پس اگه یه روزی دیدین هوش مصنوعی یه چیزی شبیه مغز آدم‌ها با تمام احساسات و تفکرش درست کرد، شاید یه ربطی به همین پروژه‌های مغز-مانند مثل داروین مانکی داشته باشه!
منبع: +
