خب بچهها بذارید یه موضوع جالب رو با هم مرور کنیم! میخوام راجع به این صحبت کنم که چطور استفاده سالمندان روستایی از دنیای دیجیتال (مثلاً گوشی هوشمند، اینترنت و این داستانا) میتونه روی افسردگی و احساس تنهاییشون تاثیر بذاره. یه اصطلاح تو این تحقیق هست که بهش میگن “digital back-feeding” یعنی چطوری سالمندا با کمک ابزارای دیجیتال دوباره به زندگی اجتماعی و ارتباطات برمیگردن و حالشون سر جا میاد.
حالا میدونید چرا این موضوع مهمه؟ چون خیلی از سالمندان توی روستاها، به خاطر شرایط زندگیشون، کمتر به تکنولوژی دسترسی دارن یا اینکه بلد نیستن درست ازش استفاده کنن. محققها اومدن و از یه روش آماری به اسم “نمونهگیری طبقهبندی شده چند مرحلهای” (همون یعنی مرحله به مرحله از گروههای مختلف افراد، نمونه جمع کردن) استفاده کردن و تونستن از بین آدمای بالای سن توی روستاها، ۱۶۶۳ تا پرسشنامه معتبر جمع کنن اونم آنلاین!
دو تا شاخص اصلی رو تو پژوهش بررسی کردن: یکی افسردگی (که با یه پرسشنامه مخصوص سنجش افسردگی به اسم CES-D اندازه گرفتن) و یکی هم احساس تنهایی (که برای اونم پرسشنامه مخصوص UCLA Loneliness Scale-6 رو به کار بردن). خب حالا اصل داستان که محققها فهمیدن چیه؟
اول اینکه دسترسی داشتن به تکنولوژی، راحت بودن باهاش و سواد دیجیتال (یعنی اینکه بدونی با گوشی و اینترنت چه جوری کار کنی) تاثیر خیلی زیادی میذاره روی کمتر شدن افسردگی و تنهایی سالمندان روستایی. منظورم اینه که هرچی یه سالمند بیشتر بتونه از دنیای دیجیتال استفاده کنه، هم حال روانیش بهتر میشه و هم کمتر احساس میکنه تنهاست.
اما بیاید یه اصطلاح دیگه رو هم براتون توضیح بدم: “Basic psychological need satisfaction” یعنی “رفع نیازهای روانشناختی اساسی”. این نیازها سه تا هستن: یکی اینکه آدم حس کنه روی زندگی و کاراش کنترل داره، دوم اینکه حس کنه با بقیه ارتباط داره و تنها نیست، و سوم اینکه خودش رو ارزشمند و توانمند بدونه. جالب اینه که تاثیر مثبت تکنولوژی دقیقاً از این راهه! یعنی وقتی یه سالمند میتونه با بقیه تماس بگیره، اطلاعات جدید یاد بگیره یا سرگرم شه، این نیازهاش برآورده میشه و این باعث میشه کمتر افسرده یا تنها باشه.
یه نکته مهم دیگه اینکه تاثیر این موضوع واسه همه یه جور نبوده. مثلاً آقایون بیشتر از خانومها تاثیر گرفتن! همچنین تو مناطق فقیرتر یا جاهایی که درآمد خانوارها کمتر بوده، هرچی سالمندا بیشتر به تکنولوژی دسترسی داشتن، افت بیشتری تو افسردگی و تنهاییشون دیده شده. یعنی شکاف دیجیتال واقعاً داریم و لازمه حواسمون بهش باشه.
نتیجه اساسی اینه که هر کی تو تصمیمگیری برای سیاستهای دیجیتال نقش داره (مثلاً دولتمردا یا مسئولین)، باید این تفاوتها رو در نظر بگیره و برای گروههای مختلف مردم، مخصوصاً سالمندان کمدرآمد یا مناطق محروم، برنامهی جداگانه بچینه. فقط همینطوری که از بالا بخشنامه بدن فایده نداره!
در کل اگه بخوام خلاصه کنم: تکنولوژی اگه درست و به موقع به دست سالمندان برسه و بلد باشن خوب ازش استفاده کنن، میتونه کمک کنه حال دلشون خیلی بهتر شه و کمتر احساس کنن از دنیا جا موندن یا دپرس و تنها شدن. ولی باید حواسمون باشه همه به یه اندازه بهش دسترسی ندارن و واسه گروههای مختلف راهحلهای مخصوص خودشون نیازه.
منبع: +