تحول دیجیتال و دردسرهای امنیت سایبری: وقتی همه چی آنلاین میشه!

خب بچه‌ها، بیاید امروز یه‌کم درباره دو تا موضوع خیلی باحال و البته مهم حرف بزنیم: تحول دیجیتال و چالش‌هایی که توی امنیت سایبری پیش اومده. راستش الان تقریبا همه کارهای ما (از خرید و آموزش گرفته تا کار و فعالیت‌های دولتی) داره دیجیتال و آنلاین میشه! تحول دیجیتال، یعنی همه چی داره کم کم از حالت قدیمی و کاغذی به حالت دیجیتالی و اینترنتی تبدیل میشه. مثلاً بانک‌ها سرویس آنلاین میدن، دانشگاه‌ها کلاس مجازی دارن و کلی اپ و سرویس جدید هر روز معرفی میشه.

اما الان این سوال پیش میاد که؛ خب اگه همه چی آنلاین بشه، خطر و دردسرهاش چی میشه؟! دقیقاً همینجاست که مسئله امنیت سایبری (Cybersecurity یعنی همه اون کارهایی که انجام میدیم تا اطلاعات و سیستم‌هامون از دست هکرها و نفوذگرها در امان بمونه) مهم میشه.

بذار با یه مثال شروع کنم؛ تصور کن یه شرکت بزرگ میاد تمام اسناد محرمانه‌ش رو توی فضای ابری (Cloud یعنی فضایی روی اینترنت که اطلاعات رو ذخیره می‌کنیم) نگه می‌داره. خیلی خفن و راحت، ولی اگه هکرها بتونن به این اطلاعات دسترسی پیدا کنن چی؟ یا مثلاً این که الان کلی داده (Data یعنی همون اطلاعات مختلف درباره افراد و شرکت‌ها) داره رد و بدل میشه. اگه این‌ها لو بره یا خراب بشه، باید چی کار کنیم؟

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تحول دیجیتال، همین بحث حمله‌های سایبری و تهدیدهایی هست که مدام بیشتر و پیچیده‌تر میشن. دیگه بحث فقط ویروس ساده یا ایمیل فیشینگ (Phishing یعنی ایمیل جعلی که سعی می‌کنه اطلاعاتت رو بدزده) نیست! الان هکرها از هوش مصنوعی (Artificial Intelligence یا AI یعنی سیستم‌هایی که خودشون یاد می‌گیرن و تصمیم می‌گیرن) برای حملاتشون استفاده می‌کنن. قشنگ معلومه تکنولوژی هرچی رشد می‌کنه، روش‌های خلافکاری هم حرفه‌ای‌تر می‌شن!

تحول دیجیتال باعث شده سازمان‌ها بیشتر از همیشه به فضای ابری و اینترنت وابسته بشن و این یعنی اگه یک نفر بتونه به یه سرویس اصلی نفوذ کنه، ممکنه به کل سازمان لطمه بزنه. همین باعث شده شرکت‌ها مجبور باشن برای امنیت دیتاشون بیشتر خرج کنن. بعضی آمارها نشون میده هزینه حملات سایبری سال به سال داره وحشتناک‌تر میشه و مثلا توی چند سال آینده میلیاردها دلار فقط قراره صرف جبران خسارت و ارتقای امنیت بشه.

یه نکته دیگه که نمی‌تونیم نادیده بگیریم، سرعت بالای پیشرفت تکنولوژی هست. انقدر سریع همه چی داره آپدیت و پیچیده میشه که قوانین و مقررات (Regulations یعنی یه‌سری قانون و چارچوب که باید رعایت بشه) هم نمی‌تونن به این راحتی همگام بشن. نهادهای نظارتی (Regulatory bodies یعنی سازمان‌هایی که مراقب اجرای قوانین هستن) واقعا کلی کار دارن که بتونن این همه تغییر رو مدیریت کنن.

راستی فقط سازمان‌ها نیستن که درگیرن! حتی افراد عادی هم باید حواسشون جمع باشه. الان دیگه هکرها دنبال شماره کارت و رمز ساده نیستن؛ حتی اطلاعات زیستی (Biometrics مثل اثر انگشت یا چهره که برای احراز هویت استفاده میشه) هم هدف حمله‌ها قرار می‌گیرن. پس باید حواسمون خیلی به رمزها، اپلیکیشن‌ها و ایمیل‌هامون باشه، مخصوصاً موقع وارد کردن اطلاعات مهم در سایت‌ها.

در کل، تحول دیجیتال یه اتفاق فوق‌العاده است؛ کارها خیلی راحت‌تر و سریع‌تر شده و کلی فرصت جدید پیش رومونه. ولی امنیت سایبری دیگه یه موضوع لوکس یا اضافه‌ نیست؛ تقریباً جزو بخش‌های حیاتی هر سازمان و حتی زندگی روزمره ما شده. هم مسئولین (چه شرکت‌ها و چه دولت‌ها) و هم خود ما، باید مرتب درباره تهدیدها یاد بگیریم، سامانه‌ها رو آپدیت نگه داریم و مراقب امنیت خودمون باشیم. خلاصه که دنیای دیجیتال هم لذت بخشه و هم پر از ماجراجویی‌های امنیتی! مراقب باشیم هکرها ما رو سوژه تحول دیجیتال نکنن 😉
منبع: +