خب، بیا یه داستان جذاب برات تعریف کنم! یه تیم از دانشمندها داشتن توی پروژهای تحقیق میکردن که هدفش بررسی اعماق اقیانوس و تاثیرات استخراج معادن بود. وسط کار، وقتی مشغول آزمایش یکی از این ماشینهای معدنکاری بودن، یه اتفاق عجیب افتاد: تعداد زیادی گونهی جدید و ناشناخته کشف کردن که دقیقاً ۴۰۰۰ متر (یعنی حدود ۱۳ هزار پا!) زیر سطح آب دارن زندگی میکنن. باورش سخته، نه؟
کل این ماجرا توی ناحیهای به اسم Clarion-Clipperton Zone اتفاق افتاده که یه منطقه خیلی عظیم بین مکزیک و هاواییه و تا حالا خیلی دستنخورده بوده. پروژه به خاطر افزایش تقاضا برای “فلزات حیاتی” توی دنیا شروع شده بود. منظور از فلزات حیاتی مثل کبالت و نیکل و اینجور چیزاست که برای ساخت باتریای خودروهای برقی و وسایل انرژی پاک لازمه. چون دنیا داره میره سمت انرژی سبز، نیاز به این فلزات هم حسابی زیاد شده.
ولی یه سوال مهم اینه: اگه با این معدنکاریها بریم سراغ اعماق دریاها، چه بلایی سر محیط زیست میاد؟ همین بود که دانشمندا گفتن بیاید قبلش حسابی بررسی کنیم. پروژهشون با قوانین “International Seabed Authority” یعنی نهادی که مسئول مدیریت و نظارت بر اقیانوسهاست، اجرا شد و یکی از کاملترین بررسیهای زیستی اعماق دریاست.
حالا برگردیم به نتیجه آزمایش معدنکاری! اونجوری که باید میترسیدن، طبیعت به خطر نیفتاد، ولی با این حال دانشمندها فهمیدن توی مسیرهایی که ماشین معدن رد شده، تنوع زیستی (یعنی تعداد گونههای مختلف) تقریباً یکسوم کمتر شده و تعداد کل جانورها هم تا ۳۷ درصد پایین اومده. کمتر شدن تنوع زیستی یعنی این که اکوسیستم ضعیفتر و آسیبپذیرتر میشه.
بذار یه چیز جالب بهت بگم: زندگی تو اعماق ۴۰۰۰ متری دریا اصلاً شبیه زندگی تو آبهای کمعمق یا مثلاً دریای شمال نیست. اون پایین نه نور خورشید هست، نه مواد غذایی زیادی پیدا میشه. با این وجود، وقتی دانشمندا رسماً نشستن تو این اعماق نمونه گرفتن و گشتن، توی یه نمونه هم اندازه با نمونههای دریای شمال، تعداد گونهها تقریباً برابر بود ولی تعداد کل موجودات فقط حدود ۲۰۰ تا بود (در حالی که تو دریای شمال این عدد میتونه به ۲۰ هزار برسه!).
دانشمندها تو کل این مدت، نزدیک ۴۳۵۰ موجود که حداقل ۰.۳ میلیمتر بودن جمعآوری کردن و ۷۸۸ گونه شناسایی شد! عمدهشون “کرمهای پلیکیت” بودن (یه جور کرم دریایی با موهای ریز)، سختپوستان و نرمتنان مثل حلزونها و صدفها. چون بیشتر این موجودات تا حالا اصلاً دیده نشده بودن، برای شناسایی دقیقشون از نمونههای DNA استفاده کردن تا بفهمن دقیقاً چیا دارن تو این اکوسیستمها زندگی میکنن.
راستش این تحقیقات تازه اول راهه و کلی دقیقه نود مونده! الان اکثر مناطقی که توسط “ISA” محافظت میشن، یعنی همون حدود ۳۰ درصد از این ناحیه، اصلاً چیزی زیادی درباره گونههای ساکنش نمیدونیم. بنابراین باید حتماً تحقیقات بیشتری بشه تا بفهمیم آیا استخراج معادن عمیق واقعاً خطرناک میشه یا نه. اینطوری میشه بفهمیم تو مناطق محافظت شده، اکوسیستم چه جوری کار میکنه و اگه معدنکاری گسترش پیدا کنه، چه تاثیراتی خواهد داشت. پس هنوز خیلی چیزها هست که باید درباره دنیای عجیب اعماق دریا بفهمیم!
در آخر، اگه دوست داری بدونی وقتی میگن “پروژه اکولوژیکی” یعنی چی، منظورشون همون بررسی همهجانبه وضعیت جانوری و گیاهی یه منطقه برای سنجیدن آسیبهاست. خلاصه فعلاً باید حسابی صبر کنیم تا دانشمندها بیشتر کاوش کنن، چون هنوز موجودات و شگفتیهای زیادی تو اعماق آبها منتظر کشف شدن!
منبع: +