حتماً تا حالا چیزایی درباره جراحی رباتی شنیدین، اما بذارین یه خبر خفن‌تر بهتون بگم! تو سیدنی، توی بیمارستان سنت وینسنت، یه تیم فوق‌العاده خفن دکترها تونستن با همکاری دو تا ربات پیشرفته، هم یه تومور بدجنس تو گلو رو بردارن و هم صدای بیمار رو حفظ کنن. یعنی چی؟ یعنی با اینکه تومور خیلی نزدیک حنجره (همون جایی که صدا درمیاد) بود، ولی جوردن، مریض ۲۷ ساله‌ی قصه‌مون، صداش رو از دست نداد و حتی بلعش هم طبیعی مونده!
الان احتمالاً می‌پرسین دو تا ربات چی بودن و اصلاً چطوری کار کردن؟ خب بذارین با زبون خودمونی توضیح بدم؛ اولی، داوینچی (da Vinci) اسمشه. این یه ربات جراحی فوق پیشرفته‌ست واسه جراحی‌های کم‌تهاجمی یا minimally invasive surgery (یعنی جاهایی که لازم نیست کلی بدن رو باز کنن و حسابی کم‌دردسرتره). داوینچی به دکترها این امکان رو میده تا با دقت فوق‌العاده حتی تو جاهای خیلی تنگ و ظریف بدن کار کنن، با تصویر سه‌بعدی و تکنولوژی خاص خودش.
اما دومین ربات، که اسمش «سیمانی» (Symani) هست، یه قصه دیگه‌ست! این ربات واقعاً وقتا به درد می‌خوره که کار، سرِ تعمیر عروق و بافت‌های خیلی ریز باشه. مثلاً واسه میکروجراحی‌ها که باید رگ‌هایی تا قطر حتی 1 میلی‌متر رو به هم وصل کنی! سیمانی این کار رو با کمک ترجمه حرکت طبیعی دست جراح به حرکت‌های کوچیک‌تر و دقیق‌تر انجام میده و لرزش دست هم اصلاً رو کار تاثیر نمی‌ذاره. خلاصه نگم براتون، یه جورایی دستیار جراح قهرمانه.
حالا تو این جراحی خاص، آقای پروفسور بن دیکسون اول با داوینچی تومور رو با دقت برداشت، بدون اینکه زبان و فک و حنجره آسیب جدی ببینن. بعدش دکتر اد موریسون اومد با سیمانی کار ترمیم رو انجام داد؛ یه تیکه بافت از ران پای جوردن برداشت و با کلی دقت، رگ‌های خیلی نازکشو دوباره بهم وصل کرد تا ترمیم کامل شه. اگه این دو ربات نبودن، احتمالاً مجبور بودن کل حنجره رو بردارن (که بهش لارنژکتومی کامل میگن – یعنی دیگه صدایی در کار نبود). اما اینطوری جوردن نه تنها این قصه تلخ رو تجربه نکرد، بلکه حرف زدن و بلعیدن معمولیشم مونده سر جاش!
این موضوع نشون میده که ترکیب این دو ربات چه قدرتی به تیم جراحی داده. هر کدوم تخصص خاص خودشون رو دارن: داوینچی توی بریدن و جدا کردن با دقت بالا تو جاهای محدود فوق‌العاده‌ست؛ سیمانی هم استاد میکروجراحی و تعمیرات بسیار ظریفه.
یه نکته جالب دیگه درباره سیمانی اینه که خسته شدن و لرزش دست جراح وسط جراحی‌های طولانی رو خیلی کم می‌کنه. یعنی جراحی‌هایی که قبلاً طاقت‌فرسا بودن، الان با دقتی خارق‌العاده و بدون خستگی انجام میشن!
جالبه بدونین سنت وینسنت اولین بیمارستان استرالیاست که سیمانی رو آورده و براش یه واحد تخصصی به اسم Clinical Microsurgery Robotic Unit درست کرده، یعنی یه بخش مخصوص میکروجراحی با ربات. الان دارن از این فناوری تو جراحی سینه، سارکوم، و سرطان‌های سر و گردن استفاده می‌کنن؛ اما خودشون میگن این تازه اول ماجراست و پتانسیلش خیلی بیشتره.
داوینچی هم که فک کنم کلی اسمشو شنیده باشین؛ الان تو دنیا یکی از پرکاربردترین پلتفرم‌های جراحی رباتیکه و به خاطر دقت و دید سه‌بعدی فوق‌العاده‌ش، حسابی جراح‌ها رو قوی‌تر کرده. حالا ترکیب داوینچی با سیمانی داره نشون میده آینده جراحی فقط با یه دونه ربات پیش نمی‌ره؛ بلکه همکاری چندتا ربات با هم می‌تونه سقف جراحی‌ها رو جا‌به‌جا کنه، مخصوصاً برای کیس‌های حساس و پیچیده مثل سرطان.
در کل، برای مریض‌هایی مثل جوردن، این آینده همین حالاست؛ اما برای دنیای پزشکی، این اتفاق می‌تونه نقطه عطفی باشه واسه پیدایش عصر همکاری ربات‌ها تو جراحی. خدایی هیجان‌انگیز نیست؟
منبع: +
