تا حالا به این فکر کردی که این همه وقت با گوشی و کامپیوتر و اینترنت سر و کار داریم، آیا واقعاً بهمون کمک میکنه بهتر درس بخونیم یا فقط وقت تلف میشه؟ بیاین یه ذره روراست باشیم! امروزه واقعاً دیجیتال بودن زندگی همهمون رو تغییر داده و دیگه کار کردن با تکنولوژی، مثل گوشی و لپتاپ، از نون شب واجبتر شده. اما نکته اینجاست که این ابزارها چطوری روی درس خوندن ما و مخصوصاً مهارتهایی مثل “یادگیری خودتنظیمی” تأثیر میذارن؟
راستی یادگیری خودتنظیمی یا Self-regulated Learning همون مهارتیه که باعث میشه خودمون بدون نیاز به معلم یا مامان بابا بتونیم برنامهریزی کنیم، هدف بذاریم، پیشرفتمون رو بسنجیم و خلاصه خودمون آقا/خانوم درس خون خودمون باشیم!
خب، یه تیم تحقیقاتی اومده از بچههای ۱۵ سالهی هونگ کونگ (۴۳۷۸ نفر از ۱۶۳ مدرسه مختلف، که از پروژه PISA مربوط به سال ۲۰۲۲ بودن) پرسیده که چقدر از تکنولوژی استفاده میکنن و این چقدر روی یادگیری خودتنظیمیشون تاثیر گذاشته.
نتیجه چی شد؟
۱. هرچی نوجوانها بیشتر از تکنولوژی (ICT یعنی همون ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی مثل اینترنت، موبایل، کامپیوتر و…) استفاده میکردن، مهارت یادگیری خودتنظیمیشون بهتر بود! یعنی یه رابطه مثبت داشتن (تو تحقیق گفتن β = 0.28 که یعنی تاثیرش قابل توجهه و معنیدار هم بوده).
۲. دوتا چیز این وسط نقش واسطه رو بازی میکردن: یکی “دریافت اطلاعات” یا Information Retrieval، یعنی همون سرچ کردن و پیدا کردن اطلاعات درست و حسابی تو اینترنت؛ یکی دیگه هم “تعاملات اجتماعی” یعنی Social Interaction، که منظورش حرف زدن، پیام دادن، و گفتگو داشتن با بقیه آدمها تو فضای مجازیه.
جالب اینجاست که هر کدوم از این دوتا (دریافت اطلاعات و تعامل اجتماعی) جداجدا هم تاثیرگذار بودن. یعنی بچههایی که بلد بودن خوب سرچ کنن، خودتنظیمیشون تقویت میشد (اثر برابر 0.035). اونایی هم که اهل گپ و گفت و تعامل بودن، باز هم امتیازشون تو یادگیری بالاتر بود (اثر برابر 0.006).
۳. اما نکته باحالترش اینه که این دوتا با هم زنجیرهوار عمل میکنن. یعنی اول طرف اطلاعات درست رو پیدا میکنه، بعدش تو گفتگوهاش با بقیه اون اطلاعات رو میذاره وسط و دربارهش حرف میزنه، که این خودش یه روند تقویتی واسه مهارت یادگیری میسازه (تأثیر کلی این زنجیره 0.235 بوده).
کلاً این تحقیق یه مدل جدید علمی رو تأیید کرده که میگه نباید فقط یک بعد – مثلاً فقط ذهنی یا فقط اجتماعی – رو در نظر بگیریم؛ بلکه هر دو با هم کار میکنن تا استفاده از تکنولوژی واقعاً بتونه مارو یادگیرندههای بهتری کنه.
نتیجش؟! اگه مدرسهها و والدین بدونن چطور از این ابزارها درست استفاده کنن و بچهها رو هم تشویق کنن هم جستوجوگر اطلاعات باشن هم اجتماعی و اهل تعامل، احتمالاً میتونن دیگه قویترین نسل یادگیرندهها رو تربیت کنن!
پس دفعه بعد که گرفتی با موبایل تو اینستاگرام یا گوگل چرخ میزنی، بدون اگر حسابشده و هدفدار جلو بری، اتفاقاً به یادگیری خودت خدمت کردی! خلاصه همه چی بستگی به این داره که چطور و واسه چی از تکنولوژیمون استفاده کنیم.
منبع: +