خب بذار یه سوال ازت بپرسم: تا حالا به این فکر کردی که ورزش می‌تونه روی سطح ذهن‌آگاهی (Mindfulness یعنی همون خودآگاهی و حضور ذهن تو لحظه‌ی حال که خیلیا دنبالش هستن) تاثیر بذاره؟ مخصوصاً برای دخترای دانشجو چی؟ یه مطالعه جالب تو چین که روی ۵۵۴ نفر دختر دانشجو تو پنج تا دانشگاه تو استان فوجیان انجام دادن، دقیقاً اومدن دنبال این قضیه رو گرفتن.
حالا ماجرا چی بوده؟
محقق‌ها اومدن با کلی پرسشنامه خاص – که مثلا یکی‌ش PARS-3 برای سنجش میزان ورزش‌کردن، یکی‌ش MAAS برای اینکه بفهمن چقدر طرف ذهن‌آگاهه و یکی دیگه‌ش MPATS واسه سنجش میزان اعتیاد به گوشی – این بنده‌خداها رو بررسی کردن. عددای میانگین که درآوردن اینا بودن: ورزش کردن ۱۶.۰۴ (با یه انحراف معیار خیلی بزرگ یعنی ۱۵.۹۲! یعنی بعضیا خیلی ورزش می‌کنن و بعضیا اصلاً)، ذهن‌آگاهی ۵۳.۷۹ و اعتیاد به موبایل ۴۷.۹۳.
حالا چیزی که جذابه روابط بین این عددهاست:
- هرچی دخترای دانشجو بیشتر ورزش می‌کردن، ذهن‌آگاه‌تر بودن (ضریب همبستگی r برابر ۰.۲۰، یعنی مثبت و معنی‌دار بود).
- هرچی بیشتر ورزش می‌کردن، به موبایل کمتر معتاد بودن (همبستگی منفی: r برابر −۰.۱۷).
- از اون ور، هرچی اعتیاد به گوشی بالاتر بود، ذهن‌آگاهی کمتر می‌شد (r برابر −۰.۴۵، منفی و قوی‌تر!).
یه نکته تخصصی هم هست: اونا از مدل معادلات ساختاری (یعنی روشی واسه تحلیل این که یه چیز چه جور رو چیز دیگه‌ای تاثیر می‌ذاره، مستقیم یا غیرمستقیم) استفاده کردن و فهمیدن اثر مستقیم ورزش روی ذهن‌آگاهی ۰.۰۷۱ هست (یعنی خودش به تنهایی تاثیر میزنه). ولی حدود ۳۵.۷۷٪ از این تاثیر، غیرمستقیمه! یعنی ورزش باعث میشه آدم کمتر به گوشی وابسته باشه و اون وابستگی کمتر هم خودش باعث میشه ذهن‌آگاهی بیشتر بشه. اینو تو زبون فنیش می‌گن «اثر میانجی» یا همون Mediating Effect.
حالا یعنی چی؟ یعنی اگه می‌خوای ذهنت آرومتر باشه و بتونی حضور ذهن بیشتری داشته باشی، فقط نشین مدیتیشن کار کن، یه حرکتی هم به خودت بده! چون ورزش هم مستقیم رو ذهن‌آگاهی تاثیر داره، هم با کم کردن وابستگی به گوشی. مخصوصاً تو دانشگاه‌ها که خیلیا دائم گوشی دستشونه، اگه مسئولین دانشگاه به ورزش و کنترل مصرف موبایل اهمیت بدن، دانشجواشون حالشون بهتر میشه.
یه نکته هم این وسط، این تحقیق مقطعی بوده (cross-sectional یعنی فقط یه لحظه‌ی خاص رو بررسی کرده، نه طول مدت زمان)، واسه همین فقط می‌تونیم بگیم این عوامل باهم ظاهر شدن، نه اینکه قطعاً یکی باعث اون یکی شده. ضمناً چون از پرسشنامه‌های خوداظهاری استفاده کردن، شاید یه‌کم خطا هم داشته باشه؛ چون آدما معمولاً دوست دارن تصویری که از خودشون می‌دن بهتر باشه. محقق‌ها گفتن بهتره مطالعات بعدی طولانی‌تر باشن و از روش‌های متفاوت هم استفاده کنن.
خلاصه کلام: اگه دنبال ذهن‌آگاهی و حس و حال بهتر هستی، هم باشگاه رفتن رو بذار تو برنامه‌ت، هم سعی کن گوشی رو بذاری یه گوشه. این دوتا با هم یه ترکیب خیلی باحال واسه سلامت روان می‌سازن!
منبع: +
