اگه دوست داری بدونی کسایی که اختلال دوقطبی (BD – یعنی یه جور بیماری که آدم بعضی وقتا خیلی حالش خوب میشه و پرانرژی، و بعضی وقتا برعکسش خیلی بیانرژی و پایین میشه) دارن، چطور با اپ های موبایلی برای مدیریت خودشون کنار میان، این مطلب برات جالبه!
یه تیم تحقیقاتی اومدن یه اپ جدید به اسم PolarUs رو طراحی کردن تا به آدمهایی که BD دارن کمک کنه خودشون رو بهتر مدیریت کنن. منظور از self-management strategies یعنی راههایی که خود آدم بتونه بدون کمک مستقیم درمانگر یا دکتر، تو زندگی روزمرهاش حالش رو بهتر نگه داره. تصور کن یه اپ باشه که تو رو راهنمایی کنه چطور روزت رو بسازی، احساساتت رو رصد کنی، یا راهکارهای علمی رو یادت بندازه.
حالا، مشکلی که هست اینه که خیلیا این اپها رو نصب میکنن ولی تا آخر سراغش نمیرن یا نصفه ولش میکنن. دقیقا سر همین موضوع، در این مطالعه اومدن گوش دادن به حرفای ۲۵ تا آدم با BD که سه ماه از اپ PolarUs استفاده کردن و بعدش باهاشون مصاحبه کردن تا بفهمن چه چیزایی باعث میشه با اپ حال کنن یا بالعکس بیخیالش بشن.
چندسری فاکتور کشف کردن که بازیگرای اصلی تو استفاده و ارتباط گرفتن با این اپ هستن:
- انگیزهها (Motivations): این خودش کلی مهمه! یعنی اینکه طرف اصلا چرا میخواد از اپ استفاده کنه؟ چون حس میکنه بهش کمک میکنه؟ یا مثلا دکترش گفته خوبه؟
- اهمیت و ارتباط (Salience): یعنی تو زندگی طرف اون موضوع چقدر براش مهم و دمدستیه؟ مثلا امکان داره یه نفر واقعا دوست داشته بود با اپ پیشرفت کنه چون حس کرده بود اون لحظه خیلی بهش نیاز داره.
- میزان تلاش حسشده (Perceived effort): مثلا بعضیا گفتن کار کردن با اپ براشون ساده و جذاب بوده، بعضیا گفتن حوصله ندارن کلی وقت بذارن یا یاد بگیرن چطور باهاش کار کنن.
علاوه بر این فاکتورای اصلی، چند تا عامل محیطی هم هست که باعث میشن آدم یا با اپ راحتتر کنار بیاد یا نه:
- اکوسیستم موبایل (Smartphone ecosystem): یعنی اینکه گوشی خودشون چطوریه، بقیه اپهایی که استفاده میکنن، و حتی عادت به تکنولوژی.
- کارهای روزمره (Daily life): بعضیا گفتن انقدر سرشون شلوغه که یادشون میره برن سراغ اپ؛ بعضیا هم برعکس، زمانایی که بیکارتر بودن بیشتر استفاده کردن.
- علائم خلقی (Mood symptoms): خب، تو BD، مود یا خلق بالا پایین میشه. وقتی حالشون خیلی خوب یا خیلی بد بوده، انگیزه یا انرژی واسه استفاده از اپ هم بالا پایین میرفته.
- شرکت کردن تو تحقیق (Being part of a research study): جالب اینه که بعضیا چون تو یه تحقیق شرکت داشتن، خودش باعث میشد احساس تعهد کنن و بیشتر با اپ کار کنن!
نتیجه کلی داستان این بود که واسه اینکه آدمها با همچین اپهایی ارتباط بگیرن و واقعا استفاده کنن، باید انگیزهشون، شرایط روزمرهشون، و حتی گوشی و نوع زندگیشون حسابی در نظر گرفته بشه. مهمه قشنگ بفهمیم هر کسی تو چه شرایطی حاضر میشه سراغ اپ بره و چطور میشه براش جذابترش کرد.
در کل، تجربههای واقعی این کاربرا میتونه کمک کنه اپهای بعدی برای آدمهایی که BD دارن، کاربردیتر، جذابتر و واقعاً به دردبخورتر بشن. پس اگه قراره یه اپ مدیریت دوقطبی بسازیم، حتما باید تجربه آدمهایی که خودشون این بیماری رو دارن رو هم حسابی جدی بگیریم و بر اساس زندگی واقعی خودشون طراحی کنیم. اینجوری احتمالاً هم اپ موفقتر میشه هم زندگی اون آدمها کلی بهتر و راحتتر!
منبع: +