خب بچه‌ها بیاین یه کم در مورد یه موضوع جالب حرف بزنیم: گردشگری قرمز! شاید اسمش یه کم عجیب باشه، ولی گردشگری قرمز یعنی بازدید از جاهایی که توشون تاریخ کمونیستی یا انقلابی چین جریان داشته، مثل Xibaipo و Shaoshan. کلی از توریست‌ها هر سال میرن اینجاها تا حال و هوای تاریخ انقلاب رو تجربه کنن.
حالا یه تیم تحقیقاتی اومدن و بررسی کردن این که چی باعث میشه آدم‌ها بعد از این که این تجربه رو داشتن، رفتارها و تصمیم‌های خاصی برای آینده بگیرن. مثلاً اینکه دوباره بخوان برن یا به بقیه پیشنهاد کنن برن.
اونا اومدن ۱۱۹۵ نفر توریست رو که به این جاها رفته بودن، با پرسشنامه‌هایی که قبلش حسابی معتبرشون کردن، مصاحبه کردن. توی این پرسشنامه چندتا چیز رو سنجیدن: تجربه گردشگری قرمز، برداشتشون از قابلیت بازیابی محیط (یعنی اینکه محیط چقدر می‌تونه ذهن آدم رو آروم کنه و خستگی ذهن رو کم کنه)، هویت فرهنگی (یعنی اینکه چقدر آدم خودش رو جزوی از فرهنگ اونجا می‌دونه) و همین‌طور قصدها و برنامه‌های رفتاری بعد از بازدید.
یه نکته فنی: تو تحلیل آماریشون از «مدل معادلات ساختاری با اثر میانجی و تعدیلگر» استفاده کردن. یعنی اومدن بررسی کردن که چه چیزی واسطه یا واسطه‌ی تقویت‌کننده ارتباط بین این عوامل مختلف میشه. مثلاً وقتی میگیم “میانجی”، یعنی یه متغیر نقش واسطه بین دو تا عامل رو بازی می‌کنه – اینطوری راحت‌تر می‌تونن بفهمن چی روی چی اثر می‌ذاره.
نتیجه‌های جالبی هم گرفتن؛ مثلاً فهمیدن که اگر کسی حس کنه محیط این جاها آرومش می‌کنه، تاثیر خیلی زیادی روی رفتارهای بعدیش می‌ذاره. یعنی وقتی توریست حس کنه که بودن توی اون محیط انرژی‌شو برگردونده یا به قول خارجی‌ها “restorativeness” داشته (یعنی جایی که ذهن خسته رو دوباره شارژ می‌کنه)، احتمال اینکه دوباره بیاد یا به بقیه پیشنهاد کنه میره بالا.
حتی این وسط هویت فرهنگی هم تاثیر قشنگی داره! اگه توریست بیشتر با فرهنگ اونجا خودش رو یکی بدونه (یعنی Cultural Identity بالاتری داشته باشه)، تاثیر مثبت تجربه گردشگری قرمز روی حس آرامش‌بخشی محیط بیشتر میشه.
جمع‌بندی‌شون چی بود؟ اینکه این فضاهای گردشگری قرمز فقط یه سری جای تاریخی نیستن. اینا جایی هستن که هم به ذهن استراحت میدن و انرژی میدن و هم حس همدلی و هویت جمعی رو توی افراد قوی‌تر می‌کنن. این باعث میشه آدم‌ها هم از لحاظ احساسی ریکاوری شن و هم بیشتر حس تعلق فرهنگی پیدا کنن و وفادار باشن.
در کل، این تحقیق نشون میده که هم محیط (یعنی چقدر محیط آرامش‌بخش باشه)، هم هویت فرهنگی توی اینکه ما بعد از بازدید از یه جایی چه رفتاری نشون می‌دیم تاثیر زیادی داره. حتی به دانش روانشناسی محیطی و گردشگری میراث هم یه نکته مهم اضافه می‌کنه: دیدن اینجور جاها فقط درس تاریخ یا تفریح نیست، واقعاً می‌تونه روی حال روحی و رفتاری آدم‌ها تأثیر عمیق بذاره.
منبع: +
