خب بچهها، بذارین واستون یه خبر هیجانانگیز فضایی تعریف کنم: آژانس فضایی اروپا (ESA همون European Space Agency ـه که یه جورایی ناسای اروپاست) تو غرب استرالیا، نزدیک یه شهر کوچیک به اسم نیو نورسیا (New Norcia)، دارن یه آنتن فضایی عظیم با ارتفاع حدود ۳۵ متر (که همون ۱۱۵ فوت میشه) میسازن! این آنتن قراره از سال ۲۰۲۶ کارش رو رسمی شروع کنه، تازه کلی ماموریت مهم و عجیب فضایی رو پشتیبانی کنه.
اسم این پروژه «نیو نورسیا ۳» هست. این آنتنه در واقع یه جور آچار فرانسه برای ماموریتهای فضایی ESA میشه؛ از ماموریت Juice که دنبال ماههای مشتریه، گرفته تا Solar Orbiter (یه ماهواره که دور خورشید میچرخه و اون رو بررسی میکنه)، BepiColombo (که به سمت عطارد رفته)، Mars Express (بررسی مریخ)، Hera (یه ماموریت دفاع سیارکی)، و حتی ماموریتهای آینده مثل Plato، EnVision، Ariel، Ramses، و Vigil!
قیمت این پروژه چقدره؟ حدود ۶۷ میلیون دلار! این عدد شامل کل ساخت آنتن، بهروزرسانیهای ساختمون اطراف و زیرساختها میشه. البته دولت استرالیا هم ۳.۲ میلیون دلار دیگه اضافه کرده تا ایستگاه نیو نورسیا رو مدرنتر کنن. این نشون میده همکاری اروپا و استرالیا تو حوزه فضا خیلی جدی شده.
حالا چرا این آنتن انقدر مهمه؟ چون یکی از مشکلات بزرگ ماموریتهای فضایی، ارتباط گرفتن با فضاپیماها و دریافت دیتا از فاصلههای خیلی زیاده. این پروژه مثل یه پل ارتباطی قوی، کار رو واسه ارتباط با فضاپیماهایی که خیلی از زمین دور شدن راحتتر میکنه. واسمون مثل این میمونه که یه وایفای قوی و جدید نصب کردن و حالا راحتتر میتونیم اخبار و اطلاعات دوردستهای فضا رو دریافت کنیم!
رییس ESA یعنی Josef Aschbacher هم گفته این سرمایهگذاری غولآسا برای پیشرفت ارتباطی ESA و گرفتن بیشترین خروجی علمی از ماموریتهای دور از زمینه. خود استرالیاییها هم حس خوبی دارن، چون Enrico Palermo (رییس آژانس فضایی استرالیا یا همون ASA) گفته: «اینجاها بهخاطر تجربه زیاد و تخصصی که تو ارتباطات عمیق فضایی داریم، انتخاب شدیم و این پروژه کلی جای کار و پول تو منطقه ایجاد میکنه». فقط تصور کنین: این آنتن حداقل ۵۰ سال اونجا کار خواهد کرد!
یه بخش جالب اینه که آنتن قرار نیست فقط ماموریتهای اروپایی رو پشتیبانی کنه. توی قراردادهایی که دارن، این آنتن میتونه به ناسا، ژاپن (آژانس JAXA)، هند (آژانس ISRO)، و حتی شرکتهای خصوصی فضایی هم کمک بفرسته! یعنی قراره کلی دیتا و اطلاعات بینالمللی رد و بدل بشه، پس بهرهوری و سرعت کار بالا میره.
از لحاظ موقعیت مکانی، نیو نورسیا جای خیلی باحالیه چون به ESA کمک میکنه ماموریتهای عمیق فضایی رو بهصورت ۲۴ ساعته پیگیری کنن، مخصوصاً در کنار ایستگاههای مالارگوی آرژانتین و سبروس اسپانیا. تازه، این اولین باره که دوتا آنتن عمیق فضایی همزمان تو یه ایستگاه ESA هستن – و همین باعث میشه نیو نورسیا نقش خیلی ویژهای پیدا کنه. مدیریت این آنتنها هم دست CSIRO هست (این همون سازمان علمی استرالیا هست و کلی پروژه علمی مهم اجرا میکنه، حتی ایستگاه ناسا رو هم نزدیک کانبرا اداره میکنن).
یه نکته خیلی باحال دیگه: غرب استرالیا جاییه که خیلی از ماموریتهای ماهوارهای اروپایی اونجا باری که ماهوارهها با خودشون حمل میکنن (payload یعنی همین محمولههای علمی و تکنولوژیکی روی ماهواره) رو جدا میکنن. جالبه بدونین فقط چند متر اونورتر از این آنتن عمیق، یه آنتن دنبالهگر کوچیکتر (۱۵ فوتی) هست که به صورت لحظهای پرتاب موشکای آریانه ۶ و وگا-سی رو دنبال میکنه.
ایستگاه نیو نورسیا به ماموریتهای دیگه مثل «زیستتوده» (Biomass)، که یک پروژه برای بررسی و سنجش جنگلهاست و قراره سالی چند بار به همین ایستگاه سر بزنه تا ابزارهاش رو تنظیم کنه، هم کمک میکنه. این یعنی نه فقط فضا، حتی اطلاعات زمینیمون هم از این آنتن واسه تحقیقای علمی بهره میبره.
خلاصه دیگه، قراره با این آنتن جدید نهتنها اروپا و استرالیا، بلکه کل جامعه علمی دنیا یه قدم بزرگتر به رازهای ناشناخته کیهان نزدیکتر بشن!
منبع: +