خب بچه‌ها، بیاید یه موضوع خیلی باحال رو با هم باز کنیم! از وقتی که ChatGPT اومده (آبان ۱۴۰۱)، همه چی تو دنیای هوش مصنوعی کلی تغییر کرده. شاید شما هم مثل من تا حالا بیشتر از چت‌بات‌ها فقط برای تولید عکس یا جواب دادن به سوالات تون استفاده می‌کردین. اما قراره نسل جدیدی از هوش مصنوعی بیاد وسط که داستان رو یکم عجیب‌تر می‌کنه!
این نسل جدید اسمش رو گذاشتن “AI agents” یا همون عامل‌های هوشمند. عامل هوشمند یعنی هوش مصنوعی‌ای که خودش می‌تونه کارهای پیچیده رو برنامه‌ریزی کنه و انجام بده، اونم بدون اینکه مدام لازم باشه ما بهش بگیم چیکار کن. فکر کن خیلی راحت به یه ربات بگی “واسم لباس بخر” و خودش بره بچرخه، بهترینشو پیدا کنه، قیمت و ویژگی‌ها رو مقایسه کنه و حتی خرید رو هم انجام بده!
یه مدل خاص و جالب از این عامل‌های هوشمند که باید بشناسین، “Custobot” یا همون ربات خریدار هست. Custobot یعنی رباتی که می‌تونه به جای کاربر، تصمیم‌گیری خرید کنه و مراحل خرید رو پیش ببره.
حالا قضیه اینه: آیا قوانین مصرف‌کننده‌ای که تو اتحادیه اروپا هست (قانون مصرف‌کننده یعنی همون قانون‌هایی که از خریدارها تو خریدهای اینترنتی یا حضوری حمایت می‌کنه)، آماده س که روبه‌روی یک دنیایی باشه که توش Custobotها خرید می‌کنن؟ یعنی همه چی واسه دنیایی که خریدها رو هوش مصنوعی انجام می‌ده رو به راه هست؟
تو این مقاله ۳ تا نکته‌ی مهم بررسی می‌شه:
- چطور آمدن هوش مصنوعی عامل‌محور می‌تونه کل ماجرای خرید اینترنتی رو عوض کنه؟
- چطور عامل‌های هوشمند (یعنی همین Custobotها) قوانین فعلی مصرف‌کننده رو به چالش می‌کشن؟ مخصوصاً چون قوانین فعلی فرض رو گذاشتن که آدما خودشون خرید می‌کنن، نه ربات‌ها.
- و در نهایت چندتا ایده اولیه در مورد این که «قانون‌های آینده برای مصرف‌کننده‌ها» چطور باید باشن که هم با آدمیزاد جور باشه هم با ماشین‌ها.
یه کم بازش کنیم:
🚀 عصر Custobotها داره میاد!
همین الانش هم خیلی‌ها نوشتم که قراره به زودی شاهد این باشیم که مردم کارهای خریدشون رو بدن به عامل‌های هوشمند و خودشون فقط نظارت کنن. این یعنی با دستورات ساده مثل “یه لپتاپ مناسب واسه کارم بخر”، کاربرها همه مراحل رو به ربات‌ها می‌سپارن.
👩⚖️ قانونای الان چی می‌گن؟
قوانین فعلی مصرف‌کننده تو اتحادیه اروپا فرض گرفتن وقتی شما دکمه خرید رو می‌زنین، این شمایین که تصمیم گرفتین، واسه همین کلی حق و قانون گذاشتن که اگه کالا مشکل داشت، روش برگردوندن، پس گرفتن پول و … همه مشخص باشه. حالا اگه این تصمیم رو یه عامل هوشمند بگیره چی؟ کی مسئوله؟ خود هوش مصنوعی که قانون نمی‌فهمه!
🤔 اصلاً چرا این مسئله مهمه؟ چون تو قانون، معمولاً همه چی بر اساس “قصد و اراده انسانی”ه. یعنی فرض بر اینه که انسان یه انتخابی کرده و با مسئولیت خودش خرید انجام داده. حالا وقتی Custobot تصمیم می‌گیره، این قصد و اراده انسانی کجاست؟
💡 راه حل چیه؟
تو این مقاله چندتا ایده اولیه هم مطرح شده: مثلا شاید لازم باشه قانونا نوشته بشن که بتونن همزمان هم از حقوق انسانی محافظت کنن و هم ماجرای عملیات ربات/هوش مصنوعی رو کنترل کنن. شاید باید رگولاتورها (regulatory bodies یعنی اون سازمانایی که بالا سر بازار و شرکت‌ها وایسادن و نظارت دارن) قوانین جدیدی بذارن تا آدم‌ها اطمینان داشته باشن که حتی اگر Custobotها نماینده‌شون برای خرید باشن، باز هم حقوقشون سر جاشه.
شاید قانونا باید دقیق‌تر تعریف کنن که تصمیم واقعی مال کیه: صاحب Custobot یا خود عامل هوشمند؟ یا باید مثلاً یه حداقل استاندارد بذارن که ربات‌ها فقط تا یه حدی بتونن خرید کنن و مشتری باید تمام انتخاب‌های حساس و مهم رو تایید کنه.
خلاصه کلام:
به احتمال زیاد دوران خرید کردن با Custobotها زودتر از چیزی که فکرشو کنیم میاد. ولی قانونا هنوز باید خودشونو به‌روز کنن تا هم با انسان‌ها هم با ربات‌ها هماهنگ بشن. الان باید فکر کنیم که چطور می‌تونیم هم از مصرف‌کننده‌ها محافظت کنیم، هم از ظرفیت‌های جدید هوش مصنوعی بهترین استفاده رو ببریم. پس هم باید نگران مسائلی مثل امنیت و رضایت مشتری باشیم، هم آماده پذیرش دنیای آینده‌ای که توش رباتا خودشون براتون خرید می‌کنن!
پس یه جورایی این بحث هم الان هیجان‌انگیزه هم یه کم ترسناک، ولی هر طور بشه، قانون‌ها باید خودشونو با ربات‌هایی که همین روزا تو خریدها قاطی می‌شن، آپدیت کنن.
منبع: +
