بیاید یه چیزی رو رک و پوستکنده بگم: شرکتها و دولتهای اروپایی سالهاست که به شدت به سرویسها و نرمافزارهای آمریکایی وابسته شدن؛ اونم طوری که خود اروپاییها هم بعضی وقتا تعجب میکنن! حالا که دولت ترامپ یهسری تحریم و قوانین تجاری عجیب گذاشته، تازه دارن میفهمن چقدر این وابستگی براشون دردسر شده.
بذار یه مثال بزنم؛ خیلی از شرکتهای اروپایی حتی برای سادهترین کارها مثل ایمیل زدن و همکاری تیمی، دستشون تو دست آمریکاییهاست. وقتی یه شرکت میاد از ایمیل گوگل یا مایکروسافت استفاده میکنه، معمولاً کل سیستم و نرمافزار دفترش (مثلاً ورد، اکسل، داکیومنت، فضای ابری و این داستانا) هم آمریکایی میشه.
یه تحقیق جالب که شرکت Proton انجام داده بود نشون داد بالای ۹۰٪ از شرکتهای لیستشده در بورس کشورهای نروژ، ایسلند، فنلاند و سوئد برای ایمیل و زیرساختشون به سرویسهای آمریکایی وصلن! حتی ایرلند که سر کلی سیاست با آمریکا دعوا داره، ۹۳٪ شرکتهاش دارن با ابزار آمریکایی کار میکنن. انگلیس که همیشه رفیق فابِ آمریکاست، ۸۸٪ از کسبوکاراش به تکنولوژی آمریکا وابستن. اسپانیا، پرتغال و سوئیس هم به ترتیب ۷۴٪، ۷۲٪ و ۶۸٪ از شرکتهاشون دستشون پیش آمریکاییها درازه!
فرانسه هم که همیشه دم از استقلال میزنه، تقریباً دو تا از هر سه شرکتش (۶۶٪) سرویسهای آمریکایی استفاده میکنن. جالبه که تو اروپا فقط کشورهای اروپای شرقی مثل بلغارستان (۱۶٪) و رومانی (۳۹٪) کمتر درگیر این ماجرا هستن. روسیه رو اصلاً تو لیست شرکتهای وابسته به آمریکاییها نمیبینی، چون خودش یه مسیر جدا رفته.
حالا این موضوع فقط یه بحث راحتی یا “حوصله ندارم سرویس خودمون رو بسازیم” نیست. مشکل اینجاست که زیرساختهای حیاتی مثل بانکداری، بهداشت و حتی سیستم برق و آب هم دارن رو تکنولوژی خارجی سوار میشن. مثلاً اگه آمریکا یه روز بیاد و بگه سرویسامو قطع میکنم یا محدود میکنم، هزاران شرکت اروپایی واقعاً فلج میشن. این داستان دیگه فقط مسائل مالی نیست، پای امنیت ملی، حریم خصوصی، جاسوسی (Surveillance یعنی ابزاری واسه سرک کشیدن و کنترل اطلاعات کاربران)، و حتی آینده نوآوری تو اروپا در میونه.
برخی کارشناسا میگن این تکنولوژیهای آمریکایی واقعاً بهترین و کارآمدترین ابزارها رو دارن. خب بله! ولی نکته اینجاست که این وابستگی هیچوقت رایگان نبوده. به جز ریسکهای امنیتی، کلی نیرو و سرمایه هم از اروپا بجای سرمایهگذاری روی ایدهها و اکوسیستم خودشون، کشیده شدن طرف سیلیکونولی آمریکاییها. مثلاً طراحها و سرمایهگذارهای اروپایی اکثر تمرکزشون میره روی همکاری با گوگل و مایکروسافت به جای اینکه بیان یه سیستم مخصوص خود اروپا درست کنن یا حتی از لینوکسهای بازمتن (Linux distros یعنی نسخههای مختلف لینوکس که هرکی میتونه تغییرش بده و کار خودش رو پیش ببره) استفاده کنن.
یه بحث دیگه هم اینه که موقع استفاده از این سرویسهای آمریکایی، دادههای حساس شرکتها و حتی آموزشهای هوش مصنوعی (AI training programs یعنی برنامههایی که با اطلاعات موجود آموزش میبینن و هوشمند میشن—اگه تحت کنترل خود اروپا نباشه، اطلاعات شرکتها راحت میتونه بره دست دیگران) ممکنه خیلی راحت سر از آمریکا دربیاره و هر وقت دلشون خواست، شرکتهای اروپایی رو با درخواستهای قانونی یا حتی بدون حکم رسمی اذیت کنن (warrantless legal demands یعنی درخواستهای قانونی بدون حکم قضایی مشخص).
در نهایت، این تصویریه که الان تو اروپا داریم: عملاً خیلی از کسبوکارها و حتی خدمات عمومی بدون نرمافزارهای آمریکایی نمیتونن ادامه بدن و خودشونم واقعاً بابت این موضوع نگران شدن، مخصوصاً تو این دوران که کسی نمیدونه سیاستهای واشنگتن فردا چطوری میچرخه! الان دقیقاً وقتیه که اگه اروپا حواسش نباشه، ممکنه بیشتر از قبل تو دامن وابستگی به بیرون بیفته و خیلی از استقلال دیجیتال که همیشه شعارش رو میده، خبری نمونه.
پ.ن. اگه به ابزارهای آنلاین برتر برای کسبوکار مثل VPN یا فضای ذخیرهسازی ابری علاقهمندید، کلی گزینه باحال هست که میشه ازشون استفاده کرد—لازم نیست همیشه چشممون به اونور آب باشه!
منبع: +