خب بچه‌ها، بیاید در مورد یه موضوع جالب حرف بزنیم: “Delayed Echolalia” یا همون تکرار حرف‌هایی که قبلاً شنیدن، توی بچه‌های اوتیستیک خیلی اتفاق میفته. یعنی مثلاً بچه یه جمله‌ای رو که قبلاً شنیده، دوباره بعداً تکرار می‌کنه. خیلی وقتا فکر می‌کنیم که این بچه‌ها فقط دارن کلمات رو تکرار می‌کنن و شاید واقعاً مفهومش رو نمی‌فهمن. اما واقعاً این‌طوریه؟
تا الان تحقیقات زیادی نشده بود که ببینن بچه‌های اوتیستیک اصلاً معنی اون تک‌تک کلماتی که توی این جمله‌های تکراری‌شون میارن رو می‌فهمن یا نه. معمولاً مطالعات قدیمی فقط به این نگاه می‌کردن که چه جمله‌هایی رو تکرار می‌کنن، نه اینکه اصلاً کلمه‌هاش رو می‌فهمن یا فقط الکی می‌گن.
یه تیم باحال از محقق‌ها اومدن یه روش جدید (و راستش خیلی خلاقانه!) رو امتحان کردن که بفهمن بچه‌ها اون کلمات رو می‌فهمن یا فقط برای تکرار و ادای دِین تکرار می‌کنن. حاصل این تحقیق هم یه “proof-of-concept pilot study” شده؛ یعنی یه مطالعه مقدماتی فقط برای اینکه ببینن این ایده اصلاً جواب می‌ده یا نه.
روش‌شون چی بود؟ اول اینکه گفت‌وگوهای طبیعی بچه‌های اوتیستیک رو توی خونه یا محیط‌های واقعی ضبط کردن (به این کار می‌گن Natural language sampling یعنی نمونه گرفتن از حرف زدن معمولی بچه‌ها). بعد از پدر و مادرها کمک گرفتن که تأیید کنن این جمله‌ها واقعاً همون «جملات تکراری» هستن یا نه.
حالا قسمت اصلی آزمایش: اومدن از روش احساس نگاه یا “Eyegaze Methods” استفاده کردن. یعنی چی؟ مثلاً یه روش معروف که استفاده کردن اسمش هست: Looking-While-Listening. به این صورت که وقتی بچه هدفون داره و یه کلمه رو می‌شنوه، به صفحه نمایش نگاه می‌کنه و محقق‌ها رصد می‌کنن که دقیقاً به کدوم تصویر یا چیزی توجه نشون می‌ده. اینجوری می‌تونن بفهمن طرف واقعاً اون کلمه رو می‌فهمه یا فقط تکرار می‌کنه بدون اینکه معنی‌ش رو بدونه.
تو این مطالعه، دو تا کودک اوتیستیک شرکت داشتن و نتایجشون خیلی جالب بود: هر دوتاشون تونستن معنی بعضی از کلمات رو که توی جمله‌های تکراری‌شون استفاده می‌کردن، دقیقاً همون‌جوری که بچه‌های معمولی می‌فهمن، درک کنن. توی آزمایش، حتی وقتی کلمه‌ها رو به عنوان بخش‌های مختلف جمله یا به صورت تنها گفتن، بچه‌ها متوجه شدن. جالبه که نتیجه عددی هم داشتن (برای کسایی که دنبال عدد و آمار هستن، باید بگم احتمال درست بودن نتایج خیلی بالا بود، چون p value کمتر از 0.001 بود، یعنی احتمال خطا تقریباً صفره!).
در کل، این یافته‌ها نشون دادن که می‌تونیم با روش نگاه کردن (eyegaze) بفهمیم بچه‌های اوتیستیک معنی کلمه‌هایی که خودشون توی جمله‌های تکراری می‌گن رو بلدن یا نه. یه نکته مهم اینه که این روش شاید برای بررسی زبان بچه‌های اوتیستیک تو آینده خیلی مفید باشه. خلاصه، بچه‌های اوتیستیک فقط تکرار نمی‌کنن، بلکه احتمالاً معنی خیلی از اون چیزهایی که می‌گن رو هم خوب متوجه می‌شن!
یادتون باشه، این فعلاً یه مطالعه مقدماتی بوده، اما خیلی نویدبخشه و امید هست که تحقیقات بعدی با بچه‌های بیشتری انجام بشه تا دقیق‌تر بفهمیم موضوع از چه قراره. اگه از این جور کشفیات خوشتون میاد، پیگیر این حوزه بمونین!
منبع: +
