اگه اهل اینترنت و تکنولوژی باشی، احتمالا اسم «جامعه‌های آنلاین سلامت» به گوشت خورده—همون جاهایی که مردم درباره مشکلات پزشکی یا تجربه‌هاشون با پزشک‌ها با هم صحبت می‌کنن، سوال می‌پرسن یا حتی دکترها مشاوره آنلاین می‌دن. مخصوصا تو چین، این پلتفرم‌ها خیلی داغ شدن! اما واقعاً چی باعث میشه مردم برن از این جامعه‌های آنلاین استفاده کنن؟ یا چه ترکیبی از عامل‌ها باید جمع بشن تا یکی واقعا به این سرویس‌ها رو بیاره؟ اینا سوالایی بود که تو یه تحقیق معتبر بهش جواب دادن.
اول از همه، بگم این مقاله یه روش تحقیق خفن به اسم «fsQCA» استفاده کرده. این یعنی Fuzzy-set Qualitative Comparative Analysis، که خیلی راحت بگم: یه مدل تحلیلیه که می‌خواد بفهمه کدوم دسته از شرایط (یا همون عامل‌ها) کنار هم بیفتن تا یه نتیجه مشخص مثلاً استفاده از این جامعه‌ها به وجود بیاد. اینو گفتم که اگه دوباره اسمش اومد، تعجب نکنی!
توی این تحقیق، اومدن یه نظرسنجی اینترنتی گذاشتن و با یه روش «گلوله برفی» یا Snowball Sampling (یعنی هر کسی شرکت کرده، به بقیه هم معرفی کرده) تونستن ۲۸۷ تا جواب معتبر از آدم‌هایی که تجربه کار با این پلتفرم‌ها داشتن بگیرن. دیتای جمع‌شده خیلی باارزش بود، چون واقعاً نشون داده آدم‌ها چه فکرایی درباره این پلتفرم‌ها دارن.
حالا اصل ماجرا: بزرگ‌ترین چیزی که از این تحقیق دراومد این بود که “مسیر” یا «combination path» خیلی مهمه. یعنی فقط یه عامل کافی نیست؛ باید چندتا عامل کنار هم باشن تا سراغ این جامعه‌های آنلاین برن. توی این تحقیق، سراغ سه زاویه رفتن: خود کاربر (یعنی بیمارها)، دکترها و خود پلتفرم. بعد شش تا ترکیب کافی از این پارامترها پیدا کردن که آدم‌ها رو می‌کشونه سمت استفاده از این سایت‌های سلامت.
یکی از مهم‌ترین ترکیب‌ها، این بود: “حس کنی واقعاً به کارت میاد” (Perceived Usefulness)، “استفاده ازش راحت باشه” (Perceived Ease of Use)، و “اعتماد به پلتفرم” (Platform Trust). یعنی مردم وقتی این سه حس براشون جمع بشه، شدیداً احتمال داره از جامعه‌های آنلاین سلامت کمک بگیرن. همراهی این سه عامل بالاترین درصد «پوشش خام» یا Raw Coverage رو نشون داده—که یعنی بیشترین تعداد آدم‌ها با این ترکیب جذب شدن.
تحقیقه نکته‌های جالب دیگه‌ای هم داشت؛ مثلاً پلتفرم‌ها می‌تونن بر اساس این نتایج دست به بهبود بزنن، سیاست‌گذارها راحت‌تر می‌فهمن برای رشد چنین سیستم‌هایی باید چه فکری بکنن، و حتی مسیر تحقیقات بعدی هم تا حد زیادی روشن‌تر میشه.
خلاصه بگم: اگه پلتفرم‌های سلامت آنلاین می‌خوان تو دل مردم جا باز کنن، باید هم بدردبخور باشن، هم کار کردن باهاش راحت باشه، و مردم بهش اعتماد کنن. این تحقیق کمک می‌کنه بفهمیم چرا بعضیا میشن طرفدار این پلتفرم‌ها و بعضیا خیلی جدی نمی‌گیرنشون! پس دفعه بعد که رفتی دنبال راهکار یا سوال تو یکی از این جامعه‌ها، بدون پشت این سادگی کلی تحلیل و تحقیق هست که تجربه تو رو شکل داده!
منبع: +
