خب، داستان امروز خیلی باحاله و یه جورایی میخوایم با هم بریم به سال ۱۹۶۶! تقریباً ۵۹ سال پیش، برای اولین بار بشر تونست یه عکس از کره زمین بندازه اونم نه هرجایی، بلکه از ماه! این عکس که سیاه و سفید و خیلی وضوحش پایینه، زمین ما رو نشون میده که مثل یه هلال کوچیک بالای افق ماه تابیده، در حالی که فضاپیما توی مدار ماه میچرخید.
این ماجرا اصلاً برنامهریزیشده نبود! طبق حرف ناسا (NASA، یعنی سازمان فضایی خیلی معروف آمریکا که کارش تحقیق و مأموریت توی فضاست)، این عکس رو Lunar Orbiter 1، اولین فضاپیمای آمریکایی که دور ماه مدار زد، انداخت و عکس رو مستقیم فرستاد به یه ایستگاه پیگیری اطراف مادرید اسپانیا.
حالا Lunar Orbiter 1 خودش یه داستان داره! این فضاپیما رو ۱۰ آگوست ۱۹۶۶ با موشک Atlas-Agena D از فلوریدا به فضا فرستادن و فقط ۴ روز بعدش رسید به مدار ماه. کل ماجراش این بود که باید از روی ماه عکس بگیره تا تیمهای Surveyor و Apollo، یعنی همون مأموریتهای معروف فضایی که دنبال فرود اومدن روی ماه بودن، بدونن کجاها امنه فرود بیان.
و اما دوربینش! دوربین این فضاپیما رو Eastman Kodak ساخته بود (همون شرکت معروف عکاسی). جالب اینجاست که یه سیستم خودکار داشت که فیلم عکاسی رو همونجا ظاهر میکرد، بعد تصویر رو اسکن میکرد و برا زمین میفرستاد! این ایده رو اول دفتر ملی شناسایی آمریکا داده بود، واسه ماهوارههای جاسوسی دوران جنگ سرد؛ یعنی پروژههای جاسوسی آمریکا و شوروی که کلی ماجرای هیجانانگیز پشتشون بود!
دوربین فوقالعاده پیشرفتهای نبود، اما از اون چیزی که با تلسکوپهای زمینی میتونستن ببینن خیلی خیلی باکیفیتتر بود. حتی تونست از ۹ نقطه پیشنهادی برای فرود آپولو و ۷ جای یدکی دیگه عکس بگیره. اون لحظهای که زمین رو به صورت «هلال» عکاسی کرد، ۲۳ آگوست ۱۹۶۶ بود، موقع شانزدهمین دور گردش فضاپیما به دور ماه و درست قبل از اینکه فضاپیما بره سمت پشت ماه که تاریکه و هیچ نوری نداره.
تا ۷۶ روز این فضاپیما باحال دور ماه چرخید تا اینکه ۲۹ اکتبر ۱۹۶۶ خودش تصمیمی (!) گرفت و محکم کوبید به ماه. یعنی به طور عمدی فرودش آوردن تا دیگه تو فضا ول نباشه و مشکل درست نکنه.
نکته جالب بعدی اینکه عکس معروف Earthrise (ظاهر شدن زمین) که از روی ماه گرفته شد و اصلاً به یه آیکون فرهنگی تبدیل شد، مال دو سال بعدشه! اون عکس رنگی رو بیل اندرز، خلبان آپولو ۸، توی کریسمس ۱۹۶۸ گرفت و باعث شد همه دنیا عاشق سیارهی سبز و آبی خودمون شن. اما خب، عکس Lunar Orbiter 1 در واقع اولین باره که واقعاً زمین رو از ماه، اونم به شکل هلال، میبینیم.
این داستان نشون میده که بعضی وقتا حتی اتفاقای تصادفی و غیرمنتظره، چقدر میتونن تو تاریخ و علم تأثیر بذارن. راستش، اگه دوست داری عکسهای بیشتر و خفن از فضا رو ببینی، پیشنهاد میکنم یه سر به آرشیو عکسهای فضایی سایتهای معروف بزنی، مثلاً همین ناسا یا تلسکوپ جیمز وب که اخیراً عمیقترین عکسها رو از جهان گرفته (James Webb یعنی یه تلسکوپ خیلی پیشرفته که کلی چیزای جدید درباره فضا کشف کرده).
خلاصه اینکه، اون روز تو سال ۱۹۶۶، بشر برای اولین بار یه نگاه شگفتانگیز از سیاره خودش انداخت. عکسی که هم فنی بود، هم رومانتیک و هم الهامبخش برای نسلها بعد. چقدر خوبه بعضی کارای ساده اتفاقی، آخرش تاریخساز میشن!
منبع: +