اگه بهت بگم که یه دیتاسنتر بزرگِ هوش مصنوعی رو کشتی می‌ذارن و می‌فرستن وسط دریا، اولش شاید فکر کنی اینا فیلم علمی‌تخیلی دیدن! اما بذار واست بگم واقعاً چه خبره.
چی شده داستان؟
قبلاً یه شرکت به اسم Del Complex اومد یه ایده دیوونه‌کننده رو امتحان کنه: اینکه کل کشورشون رو یه کشتی کنن (!)، کشتی‌ای که همه کارهاش رو هوش مصنوعی انجام بده. یه چیزی مثل “کشورِ هوش مصنوعی شناور”! ولی خب پروژه‌شون اصلاً نگرفت و با سر رفت زمین—یا بهتر بگم، رفت زیر آب!
اما الان دو تا شرکت خفن یعنی MOL (یه شرکت عظیم حمل‌ونقل ژاپنی، حسابی خفن) و Kinetics (واحد انرژی یه شرکت ترک تخصصی برق‌رسانی با کشتی) دارن یه کار جدی‌تر رو دنبال می‌کنن. اونا دارن می‌خوان عملاً اولین دیتاسنتر شناور دنیا رو بیارن وسط آب و واقعاً هم راه بندازنش!
برنامه‌شون چیه؟
موضوع اینه: این دو شرکت یه “تفاهم‌نامه” (یه جور قرارداد اولیه که می‌گن قصد همکاری داریم) امضا کردن تا دیتاسنتر رو شما وسط یه کشتی ۱۲۰ متری پیاده کنن. داستان اینجاست که حتی گفتن کشتی رو از اون کشتی‌های کارکرده و دست‌دوم انتخاب می‌کنن که هزینه ساخت پایین بیاد و محیط زیست هم کمتر تحت تاثیر قرار بگیره.
این وسط یه چیز باحال هست: دارن کاری می‌کنن که این دیتاسنتر مستقیماً با آب دریا یا رودخونه خنک بشه. (یعنی به جای کلی سیستم تهویه و برق زیاد، از آب سرد زیر کشتی استفاده می‌کنن تا کامپیوترهاش خنک بمونن.) این خفن‌ترین راه برای خنک‌کردنِ چیزی مثل دیتاسنتره! دیتاسنتر یعنی اونجایی که کلی سرور و کامپیوتر پرقدرت توش هست، مخصوصاً برای پردازش هوش مصنوعی. سرورها اگه داغ بشن، می‌سوزن و همه چی از کار می‌فته. واسه همین خنک‌کردن خیلی مهمه.
کلی چیپِ هوش مصنوعی!
توی این کشتی قراره هزاران GPU ای‌آی جا بگیرن. GPU همون پردازنده‌هایی‌ان که برای کارهای سنگین هوش مصنوعی استفاده می‌شن—چندان فرق ندارن با کارت گرافیک کامپیوتر خونگی، منتها قوی‌تر و حرفه‌ای‌ترن. CUDA و اینا، بالاخره خودشون می‌دونن!
این دیتاسنتر شناور قراره بین ۲۰ تا ۷۳ مگاوات نیرو مصرف کنه. (یه عدد عجیب بالاست! هر مگاوات یعنی می‌تونه کارخونه‌ها رو هم راه بندازه.) برقش هم فقط معمولی نیست. خودشون گفتن قراره از ترکیب چند منبع استفاده بشه: برق کشتی‌های مخصوصِ تولید برق (powership)، نیروگاه‌های آبی شناور (نیروگاه شناور یعنی برقی که خودشون وسط آب تولید می‌کنن)، پنل خورشیدی (panel خورشیدی همون صفحه‌هایی هستن که نور آفتاب رو تبدیل به برق می‌کنن)، توربین‌های بادی وسط آب، و حتی شبکه برق زمینی اگه وصل بشن.
شبکه اینترنتش چی؟
گفتن اینترنتش از طریق کابل‌های زیردریایی و خطوط ارتباطی کشتی به زمین وصل می‌شه. یعنی اصل اینترنتش هم مثل دیتاسنتر، حرفه‌ای و خفن خواهد بود.
مزایاش چیه؟
۱. خیلی سریع راه میوفته. لازم نیست مثل دیتاسنتر زمینی مجوز بگیرن و کلی ساختمان بسازن.
۲. می‌تونن ببرنش هر جایی که برق کمه یا زیرساخت جواب نمی‌ده، مستقیماً بزنه وسط کار!
۳. کمترین آسیب محیط زیستی رو داره چون کشتی رو بازیافت می‌کنن، یعنی لازم نیست کشتی نو بسازن که منابع طبیعی مصرف بشه.
۴. قدرت تحرک بالایی داره؛ هر جا لازم شد می‌فرستنش همون دور و بر.
حرفِ مدیرها
مدیر Kinetics گفته: «قصد ما اینه زیرساخت دیجیتال امروزی و آینده رو طور جدیدی بسازیم، برق هم به اندازه کافی باشه و همه چی پایدار و تمیز باشه». مدیریت MOL هم گفته: «از کشتی‌هایی که داریم و تخصصی که تو حمل‌ونقل داریم قراره استفاده کنیم تا زیرساخت دیجیتالی رو سریع درست کنیم، بدون اینکه آسیبی به محیط‌زیست وارد بشه». خلاصه کل پروژه داره روی این پایه بنا می‌شه.
ایراداش چیه؟
اما ببین، همه چی روی کاغذ قشنگه، ولی اجرا همیشه داستان‌های خودش رو داره. مثلا باید دید مشکلی مثل تاخیر شبکه (latency یعنی زمانی که دیتا طول می‌کشه از نقطه A به B برسه)، جابه‌جایی فیزیکی کشتی (ریسک‌های حمل‌ونقل وسط آب رو هم حساب کن!)، مجوزهای قانونی (regulatory uncertainty یعنی معلوم نیست قوانین مربوط به دیتاسنتر وسط آب چجوریه) و نگه‌داری طولانی مدت رو چطور قراره حل کنن.
کل ماجرا به این بستگی داره که مطالعات امکان‌سنجی (همون feasibility studies که قبل شروع پروژه انجام می‌دن تا ببینن واقعاً شدنیه یا نه) جواب بدن. اعلام کردن که هدفشون اینه تا ۲۰۲۷ دیتاسنتر رو عملیاتی کنن، ولی این فقط در صورتیه که فاز مطالعات همه چی رو تائید کنه.
پس…
اگه این پروژه درست پیش بره، عملاً دیتاسنترهای شناور می‌تونن راه حل قشنگی باشن مخصوصاً برای جاهایی که برق و فضا برای ساخت دیتاسنتر معمولی وجود نداره. ولی تا وقتی این ایده واقعاً عملیاتی نشه، باید با احتیاط خوشحال باشیم!
راستی، این ایده تازه اولشه. تو دنیای هوش مصنوعی و دیتاسنتر، پیش‌بینی شده تا قبل سال ۲۰۳۰ رک‌های سروری مگاواتی (یعنی سرورهایی که تو هر رک کلی مگاوات برق می‌خورن) روند بشن! خلاصه آینده حسابی جالبه، نه؟
منبع: +
